İnternet Haberler Köşe Yazıları Yorumlar Siyaset Ekonomi Spor
  • Ana Sayfa
  • Haberler
    • All
    • Bilim ve Teknolji
    • Dünya
    • Ekonomi
    • Kültür - Sanat
    • Politika
    • Spor
    • Yaşam
    Nepal’in ilk kadın başbakanı Sushila Karki oldu

    Nepal’in ilk kadın başbakanı Sushila Karki oldu

    TR724 HABER

    Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın başdanışmanı Hamdi Kılıç, hayatını kaybetti!

    Ensar Nur

    Fitch Fransa’nın kredi notunu düşürdü: Borç yükü artmaya devam edecek

    Özgür Özel-Özlem Çerçioğlu Görüşmesinde Bomba 'Ses Kaydı' İddiası

    Özgür Özel-Özlem Çerçioğlu Görüşmesinde Bomba ‘Ses Kaydı’ İddiası

    300.000 Kilometreyi Sorunsuz Deviriyor: Uzmanlar İkinci Elde En Güvenilir Modeli Açıkladı!

    300.000 Kilometreyi Sorunsuz Deviriyor: Uzmanlar İkinci Elde En Güvenilir Modeli Açıkladı!

    İsrail'in Katar Saldırısı Hakkında Şoke Eden İddia: 'Mossad Karşı Çıktı'

    İsrail’in Katar Saldırısı Hakkında Şoke Eden İddia: ‘Mossad Karşı Çıktı’

    Trending Tags

  • İnsan Hakları
    Jandarma karakolunda işkence: İki kişi öldürüldü; biri karakol bahçesine gömüldü

    Jandarma karakolunda işkence: İki kişi öldürüldü; biri karakol bahçesine gömüldü

    DEM Partili Kamaç: Diyanet’in 19 dilli yayınında Kürtçe yok!

    DEM Partili Kamaç: Diyanet’in 19 dilli yayınında Kürtçe yok!

    ‘Mansur Yavaş her şart altında aday’

    Adliye binalarımız güzel ama adalet var mı?

    Batman’da sert müdahalede bulunan polisler hakkında soruşturma başlatıldı

    Batman’da sert müdahalede bulunan polisler hakkında soruşturma başlatıldı

    Esenyurtlular kayyıma tepkili: Hukuksuzluk ve adaletsizliktir

    Esenyurtlular kayyıma tepkili: Hukuksuzluk ve adaletsizliktir

    En Yakınındaki İsim Konuştu: Mansur Yavaş Esenyurt'taki Mitinge Neden Katılmadı?

    En Yakınındaki İsim Konuştu: Mansur Yavaş Esenyurt’taki Mitinge Neden Katılmadı?

    Trending Tags

  • 15 Temmuz
    Akın Öztürk: Başta Hulusi Akar olmak üzere 15-20 kişi konuşmazsa bu iş açığa çıkmaz

    Akın Öztürk: Başta Hulusi Akar olmak üzere 15-20 kişi konuşmazsa bu iş açığa çıkmaz

    Akın Öztürk: 15 Temmuz önlenirdi ama 2 buçuk saat refleks göstermediler

    Akın Öztürk: 15 Temmuz önlenirdi ama 2 buçuk saat refleks göstermediler

    ”15 Temmuz gazisi” nasıl yakalandı? Kabinden çıkmaya ikna edilmesi yaklaşık 20 dakika sürdü

    ”15 Temmuz gazisi” nasıl yakalandı? Kabinden çıkmaya ikna edilmesi yaklaşık 20 dakika sürdü

    Tel Aviv’de taciz şüphesiyle gözaltına alınan Türk görevli ”15 Temmuz gazisi” çıktı

    Tel Aviv’de taciz şüphesiyle gözaltına alınan Türk görevli ”15 Temmuz gazisi” çıktı

    Ertesi gün ne yapacaklardı? Ben Serhat Telli, 15 Temmuz günü yaşadığım olayları anlatmak istiyorum

    Ertesi gün ne yapacaklardı? Ben Serhat Telli, 15 Temmuz günü yaşadığım olayları anlatmak istiyorum

    15 Temmuz’u kimin yaptığı sonuçlarında gizli

    15 Temmuz’u kimin yaptığı sonuçlarında gizli

  • Kürt Meselesi
    Bakırhan: Kürtlerle barış Türkiye’ye refah getirir

    Bakırhan: Kürtlerle barış Türkiye’ye refah getirir

    DEM’li Tuncer Bakırhan: “Biz CHP’nin eylemci kitlesi değiliz, bizim başka bir meselemiz var”

    DEM’li Tuncer Bakırhan: “Biz CHP’nin eylemci kitlesi değiliz, bizim başka bir meselemiz var”

    DEM Partili Kamaç: Diyanet’in 19 dilli yayınında Kürtçe yok!

    DEM Partili Kamaç: Diyanet’in 19 dilli yayınında Kürtçe yok!

    Tabip odaları: Kayyımlar  Kürt sorunu çözümsüzlüğünün sonucu

    Tabip odaları: Kayyımlar Kürt sorunu çözümsüzlüğünün sonucu

    Batman’da sert müdahalede bulunan polisler hakkında soruşturma başlatıldı

    Batman’da sert müdahalede bulunan polisler hakkında soruşturma başlatıldı

    DEM Parti'den Ahmet Özer Yorumu: Bu Ne Perhiz Bu Ne Lahana Turşusu

    DEM Parti’den Ahmet Özer Yorumu: Bu Ne Perhiz Bu Ne Lahana Turşusu

    Trending Tags

  • Görüş & Analiz
    Hangi CHP? | Geç kalmış bir konumlandırma girişimi (4)

    Hangi CHP? | Geç kalmış bir konumlandırma girişimi (4)

    Çatıdaki martılar…

    Çatıdaki martılar…

    Yeşil sahaların efsaneleri için ‘yaş’ sadece bir sayı!

    Yeşil sahaların efsaneleri için ‘yaş’ sadece bir sayı!

    Neyden kaligrafiye:  Respect’in Sanat Okulu vizyonu

    Neyden kaligrafiye: Respect’in Sanat Okulu vizyonu

    Hakikat mi, dedikodu mu?: Hilafetin ahlaki yükü

    Hakikat mi, dedikodu mu?: Hilafetin ahlaki yükü

    Necip F. Bahadır

    Kılıçdaroğlu neden sessiz?

  • Gizlilik politikası
No Result
View All Result
  • Ana Sayfa
  • Haberler
    • All
    • Bilim ve Teknolji
    • Dünya
    • Ekonomi
    • Kültür - Sanat
    • Politika
    • Spor
    • Yaşam
    Nepal’in ilk kadın başbakanı Sushila Karki oldu

    Nepal’in ilk kadın başbakanı Sushila Karki oldu

    TR724 HABER

    Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın başdanışmanı Hamdi Kılıç, hayatını kaybetti!

    Ensar Nur

    Fitch Fransa’nın kredi notunu düşürdü: Borç yükü artmaya devam edecek

    Özgür Özel-Özlem Çerçioğlu Görüşmesinde Bomba 'Ses Kaydı' İddiası

    Özgür Özel-Özlem Çerçioğlu Görüşmesinde Bomba ‘Ses Kaydı’ İddiası

    300.000 Kilometreyi Sorunsuz Deviriyor: Uzmanlar İkinci Elde En Güvenilir Modeli Açıkladı!

    300.000 Kilometreyi Sorunsuz Deviriyor: Uzmanlar İkinci Elde En Güvenilir Modeli Açıkladı!

    İsrail'in Katar Saldırısı Hakkında Şoke Eden İddia: 'Mossad Karşı Çıktı'

    İsrail’in Katar Saldırısı Hakkında Şoke Eden İddia: ‘Mossad Karşı Çıktı’

    Trending Tags

  • İnsan Hakları
    Jandarma karakolunda işkence: İki kişi öldürüldü; biri karakol bahçesine gömüldü

    Jandarma karakolunda işkence: İki kişi öldürüldü; biri karakol bahçesine gömüldü

    DEM Partili Kamaç: Diyanet’in 19 dilli yayınında Kürtçe yok!

    DEM Partili Kamaç: Diyanet’in 19 dilli yayınında Kürtçe yok!

    ‘Mansur Yavaş her şart altında aday’

    Adliye binalarımız güzel ama adalet var mı?

    Batman’da sert müdahalede bulunan polisler hakkında soruşturma başlatıldı

    Batman’da sert müdahalede bulunan polisler hakkında soruşturma başlatıldı

    Esenyurtlular kayyıma tepkili: Hukuksuzluk ve adaletsizliktir

    Esenyurtlular kayyıma tepkili: Hukuksuzluk ve adaletsizliktir

    En Yakınındaki İsim Konuştu: Mansur Yavaş Esenyurt'taki Mitinge Neden Katılmadı?

    En Yakınındaki İsim Konuştu: Mansur Yavaş Esenyurt’taki Mitinge Neden Katılmadı?

    Trending Tags

  • 15 Temmuz
    Akın Öztürk: Başta Hulusi Akar olmak üzere 15-20 kişi konuşmazsa bu iş açığa çıkmaz

    Akın Öztürk: Başta Hulusi Akar olmak üzere 15-20 kişi konuşmazsa bu iş açığa çıkmaz

    Akın Öztürk: 15 Temmuz önlenirdi ama 2 buçuk saat refleks göstermediler

    Akın Öztürk: 15 Temmuz önlenirdi ama 2 buçuk saat refleks göstermediler

    ”15 Temmuz gazisi” nasıl yakalandı? Kabinden çıkmaya ikna edilmesi yaklaşık 20 dakika sürdü

    ”15 Temmuz gazisi” nasıl yakalandı? Kabinden çıkmaya ikna edilmesi yaklaşık 20 dakika sürdü

    Tel Aviv’de taciz şüphesiyle gözaltına alınan Türk görevli ”15 Temmuz gazisi” çıktı

    Tel Aviv’de taciz şüphesiyle gözaltına alınan Türk görevli ”15 Temmuz gazisi” çıktı

    Ertesi gün ne yapacaklardı? Ben Serhat Telli, 15 Temmuz günü yaşadığım olayları anlatmak istiyorum

    Ertesi gün ne yapacaklardı? Ben Serhat Telli, 15 Temmuz günü yaşadığım olayları anlatmak istiyorum

    15 Temmuz’u kimin yaptığı sonuçlarında gizli

    15 Temmuz’u kimin yaptığı sonuçlarında gizli

  • Kürt Meselesi
    Bakırhan: Kürtlerle barış Türkiye’ye refah getirir

    Bakırhan: Kürtlerle barış Türkiye’ye refah getirir

    DEM’li Tuncer Bakırhan: “Biz CHP’nin eylemci kitlesi değiliz, bizim başka bir meselemiz var”

    DEM’li Tuncer Bakırhan: “Biz CHP’nin eylemci kitlesi değiliz, bizim başka bir meselemiz var”

    DEM Partili Kamaç: Diyanet’in 19 dilli yayınında Kürtçe yok!

    DEM Partili Kamaç: Diyanet’in 19 dilli yayınında Kürtçe yok!

    Tabip odaları: Kayyımlar  Kürt sorunu çözümsüzlüğünün sonucu

    Tabip odaları: Kayyımlar Kürt sorunu çözümsüzlüğünün sonucu

    Batman’da sert müdahalede bulunan polisler hakkında soruşturma başlatıldı

    Batman’da sert müdahalede bulunan polisler hakkında soruşturma başlatıldı

    DEM Parti'den Ahmet Özer Yorumu: Bu Ne Perhiz Bu Ne Lahana Turşusu

    DEM Parti’den Ahmet Özer Yorumu: Bu Ne Perhiz Bu Ne Lahana Turşusu

    Trending Tags

  • Görüş & Analiz
    Hangi CHP? | Geç kalmış bir konumlandırma girişimi (4)

    Hangi CHP? | Geç kalmış bir konumlandırma girişimi (4)

    Çatıdaki martılar…

    Çatıdaki martılar…

    Yeşil sahaların efsaneleri için ‘yaş’ sadece bir sayı!

    Yeşil sahaların efsaneleri için ‘yaş’ sadece bir sayı!

    Neyden kaligrafiye:  Respect’in Sanat Okulu vizyonu

    Neyden kaligrafiye: Respect’in Sanat Okulu vizyonu

    Hakikat mi, dedikodu mu?: Hilafetin ahlaki yükü

    Hakikat mi, dedikodu mu?: Hilafetin ahlaki yükü

    Necip F. Bahadır

    Kılıçdaroğlu neden sessiz?

  • Gizlilik politikası
No Result
View All Result
İnternet Haberler Köşe Yazıları Yorumlar Siyaset Ekonomi Spor
No Result
View All Result
Home Görüş & Analiz

Heterodoks iktisat nedir? -4

SG by SG
25 Kasım 2022
in Görüş & Analiz
0
Heterodoks iktisat nedir? -4
PaylaşPaylaş


Dr. İlhan Döğüş

Anaakım iktisatçılar sadece “bedel ödememiz lazım” diyerek kemer sıkma politikalarını ve işsizliğin artırılmasını savunurken sermayenin lehine konumlanıyor değiller, paranın içselliğini kavramadıklarından ekonomiyi de yanlış anlıyorlar. Paranın içselliğini kavramadıkları için yanlış anladıkları temel meselelerden bir tanesi de kamu bütçesidir.

Çalışan yığınların lehine olacak kamu yatırımı ve kamu istihdamı artışına, yoksulların üzerindeki vergi yükünün azaltılmasına yönelik uygulamalara, dar gelirlilerin borçlarının silinmesine “bütçe açığını artıracak” diye karşı çıkan anaakım iktisatçılar, ne hikmetse büyük holdinglerin vergi borçlarının silinmesine aynı itirazı dinlendirmiyorlar.

Bütçe açığına dair yaklaşımları yanlış çünkü devletin harcama yapması için öncesinde vergi veya kamu borçlanması yoluyla para toplamış olması gerektiğini sanıyorlar. Oysa kamu harcamasının kendisi para yaratır tıpkı bankaların kredi verdiğinde yoktan para yaratması gibi. Eğer öyle olmasaydı bütçe açığı durumunda özel sektörün elinde yatırımla yarattığından daha fazla tasarruf miktarı oluşmazdı ve devletlerin kamu borçları miktarı, bütçe açıklarına denk olurdu.

Çoğu ülkede kamu borçlanması miktarı bütçe açıklarının çok çok üzerinde. Dahası Almanya 2013-2019 yılları arasında bütçe fazlası verdiği halde kamu borçlanmasına gitmiş. Türkiye de 2022 yılı içerisinde bütçe fazlası verdiği aylarda bütçe açığı verdiği aylara nazaran daha fazla kamu borçlanması yapmış durumda. Demek ki, kamu borçlanmasının bütçe açığını finanse etmek gibi bir amacı yok çünkü bütçe açığı verildiği anda zaten finanse edilmiştir. Ne kadar vergi geliri elde edeceği hükümetin önceden belirleyebileceği bir miktar değildir ve eğer kamu harcamaları vergi geliriyle finanse ediliyor olsaydı hükümet bir yıl öncesinden yaptığı bütçe projeksiyonunda “ben önümüzdeki yıl bütçe açığı vereceğim” diyemezdi.

KAMU NEDEN BORÇLANIR?

Peki o halde kamu neden borçlanır? Tahvil faizlerinin merkez bankasının belirlediği faizlere yakın olması için ve uzun dönemli tahvil faizleriyle kısa dönemli tahvil faizlerinin farkının kendisinin hedeflediği şekilde olması için.

Açmak gerekirse, eğer uzun dönemli tahvillerin faizi beklediğinden düşükse, Hazine uzun dönemli tahvil ihraç ederek miktarını artırıp fiyatını düşürmek sayesinde bu uzun dönemli tahvillerin faizlerini arttırır. Kısa dönemli faizlerin düşük olduğunu düşünüyorsa kısa dönemli tahvil ihraç eder ve kısa dönemli faizleri arttırır. Eğer faizlerin yüksek olduğunu düşünüp indirmek istiyorsa da merkez bankası piyasadan tahvilleri satın alıp tahvillerin fiyatını yükselterek faizlerin düşürür.

Kendi parasını basan ve o para biriminden borçlanan bir entite olarak merkez bankası ve Hazine batmazlar. Kamu harcamaları için sorun finansman değildir; kamu yatırım ve kamu istihdamı için “parayı nereden bulacağız?” sorusu anlamlı bir soru değildir. Sorun, ulaşılabilir emek, sermaye ve doğal kaynak miktarıdır. Eğer ekonomide atıl kapasite varsa yani verili sermaye miktarı tam kullanılmıyorsa ve işsizlik varsa yani verili emek miktarı tam kullanılmıyorsa burada kamu devreye girip istihdamı arttırıp gelirleri artırıp ekonomiyi istikrara kavuşturabilir.

Kamu harcamayı yaptığında özel sektörde de talep canlandıracağı için özel sektör de işçi alıp maaşları arttırmak durumunda kalacaktır. Bütçe açığının enflasyon yaratması durumu iki şekilde mümkün:

1- Ekonomi tam kapasiteye çok yakındır, işsizlik çok düşüktür ve daha fazla üretim imkanı yoktur, dolayısıyla talep artışı üretim değil fiyat artışıyla karşılanır..

2- Türkiye’de olduğu gibi denk bütçe hedefi kamuya dayatılmıştır ve aynı zamanda dolaylı vergilerin payı toplam vergi geliri içerisinde çok yüksektir, o nedenle de hükümet bütçe açığını kapatmak için fiyatının talep esnekliği düşük olan gıda, tütün, benzin, elektrik, şeker gibi ürünlere zam yaparak enflasyonu körükleyebilir.

Bir başka önemli yanılgıları, bütçe açığını azaltmak için kamu harcamalarını kıstılar ve özelleştirmeler yaptılar. Fakat kamu harcamaları içerisinde kamu yatırım ve kamu istihdamı gibi çarpan etkisi yüksek olan harcamalar kısıldığı ölçüde piyasada vergilendirilecek gelir düştüğü için bütçe açığı daha da arttı, azalmadı.

Öte yandan bu özelleştirmelerin verimliliği artıracağını iddia ettiler fakat tam tersine verimlilik artışı yavaşladı çünkü bu özelleştirmeler piyasada tekelleşmeyi arttırdı ve bu artan tekelleşme de eşitsizliği ve işsizliği arttırdı, talebi baskıladı, dolayısıyla firmalar da verimliliği artıracak yeni üretim teknolojisine yatırım yapma gereği duymadılar. Talebi baskıladığını ölçüde o daha verimli üretim yapacak olan yeni ve pahalı olan makinanın kendisini amorti etme süresi de uzar. O nedenle yatırım iştahı düşük kalır tekelleşmiş piyasalarda çünkü zaten tekelci konumları sayesinde birim maliyetlerinin üzerine yüksek kar marjları koyarak hedefledikleri yüksek karlara ulaşabiliyorlar.

Özetle anaakım iktisat, sadece çelişkiler ve yanılgılar yumağı değil; daha önemlisi çalışan yığınlar aleyhine olan bir iktisat anlayışıdır. İleriki yazılarda tartışmak istediğim husus, enflasyon hedeflemesi uygulamasının aslında emeğin Gayrisafi Milli Hasıla’dan aldığı payı düşürmeyi hedeflediği ve alternatif olarak faizsiz bir iktisat politikasının imkanlarıdır.

Kaynak: Artı Gerçek
***Mutluluk, adalet, özgürlük, hukuk, insanlık ve sevgi paylaştıkça artar***

Previous Post

Cidde’yi sel vurdu; en az iki ölü

Next Post

“Sahicilik” arayışı

SG

SG

Next Post
“Sahicilik” arayışı

“Sahicilik” arayışı

  • Trending
  • Comments
  • Latest
Financial Times'dan Sedat Peker yorumu: Türkiye'yi şaşkına çevirdi

Financial Times’dan Sedat Peker yorumu: Türkiye’yi şaşkına çevirdi

30 Mayıs 2021
Sedat Peker, Rubicon’u geçti mi?

Sedat Peker, Rubicon’u geçti mi?

9 Haziran 2021
15 Temmuz’un gizemli ismi MİT görevlisi Sadık Üstün ve faaliyetleri

15 Temmuz’un gizemli ismi MİT görevlisi Sadık Üstün ve faaliyetleri

9 Ekim 2021
11 yılda 43 yabancı şirket Türkiye’yi terk etti

11 yılda 43 yabancı şirket Türkiye’yi terk etti

6 Temmuz 2021
Nepal’in ilk kadın başbakanı Sushila Karki oldu

Nepal’in ilk kadın başbakanı Sushila Karki oldu

0
Sirte neden herkesin kırmızı çizgisi?

Sirte neden herkesin kırmızı çizgisi?

0
Ekonomik kriz erken seçimi zorluyor

Ekonomik kriz erken seçimi zorluyor

0
Tutuklu Altı Gazetecinin Yargılanmasına Başlandı

Tutuklu Altı Gazetecinin Yargılanmasına Başlandı

0
Nepal’in ilk kadın başbakanı Sushila Karki oldu

Nepal’in ilk kadın başbakanı Sushila Karki oldu

13 Eylül 2025
Sivas'ta teravih namazında ısıtıcıdan sızan gazdan etkilenen 48 kişi hastaneye başvurdu

Düğünde tavuk döner ve pilav yiyen 106 kişi hastanelik oldu!

13 Eylül 2025
TR724 HABER

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın başdanışmanı Hamdi Kılıç, hayatını kaybetti!

13 Eylül 2025
Ensar Nur

Fitch Fransa’nın kredi notunu düşürdü: Borç yükü artmaya devam edecek

13 Eylül 2025

Son Haberler

Nepal’in ilk kadın başbakanı Sushila Karki oldu

Nepal’in ilk kadın başbakanı Sushila Karki oldu

13 Eylül 2025
3
Sivas'ta teravih namazında ısıtıcıdan sızan gazdan etkilenen 48 kişi hastaneye başvurdu

Düğünde tavuk döner ve pilav yiyen 106 kişi hastanelik oldu!

13 Eylül 2025
4
TR724 HABER

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın başdanışmanı Hamdi Kılıç, hayatını kaybetti!

13 Eylül 2025
4
Ensar Nur

Fitch Fransa’nın kredi notunu düşürdü: Borç yükü artmaya devam edecek

13 Eylül 2025
3

Kur Bilgileri

Exchange Rate TRY: Cts, 13 Eyl.

Takip Edin

Kategoriler

  • 15 Temmuz
  • Bilim ve Teknolji
  • Dünya
  • Ekonomi
  • Genel
  • Görüş & Analiz
  • Güncel
  • İnsan Hakları
  • Kültür – Sanat
  • Kürt Meselesi
  • Politika
  • Sağlık
  • Spor
  • Yaşam
Görüş & Analiz Gönder

Son Dakika

Nepal’in ilk kadın başbakanı Sushila Karki oldu

Nepal’in ilk kadın başbakanı Sushila Karki oldu

13 Eylül 2025
Sivas'ta teravih namazında ısıtıcıdan sızan gazdan etkilenen 48 kişi hastaneye başvurdu

Düğünde tavuk döner ve pilav yiyen 106 kişi hastanelik oldu!

13 Eylül 2025
  • Ana Sayfa
  • Haberler
  • İnsan Hakları
  • 15 Temmuz
  • Kürt Meselesi
  • Görüş & Analiz
  • Gizlilik politikası

© 2020 Serbest Görüş

No Result
View All Result
  • Ana Sayfa
  • Haberler
  • İnsan Hakları
  • 15 Temmuz
  • Kürt Meselesi
  • Görüş & Analiz
  • Gizlilik politikası

© 2020 Serbest Görüş