İnternet Haberler Köşe Yazıları Yorumlar Siyaset Ekonomi Spor
  • Ana Sayfa
  • Haberler
    • All
    • Bilim ve Teknolji
    • Dünya
    • Ekonomi
    • Kültür - Sanat
    • Politika
    • Spor
    • Yaşam
    Erdoğan'dan 'süreç' açıklaması: Titizlikle çalışıyoruz

    Erdoğan’dan ‘süreç’ açıklaması: Titizlikle çalışıyoruz

    Tarihe Geçti Ama Yetmedi: Zeynep Sönmez Wimbledon'a Veda Etti

    Tarihe Geçti Ama Yetmedi: Zeynep Sönmez Wimbledon’a Veda Etti

    Adana Büyükşehir Belediyesi önünde gözaltı protestosu

    Adana Büyükşehir Belediyesi önünde gözaltı protestosu

    Aydınlar barışı tartıştı: Direnenin direnenle dayanışma düzeyi düşük

    Aydınlar barışı tartıştı: Direnenin direnenle dayanışma düzeyi düşük

    Kemal Kılıçdaroğlu'ndan CHP'ye Destek: Bütün Belediye Başkanlarımızın Yanındayım

    Kemal Kılıçdaroğlu’ndan CHP’ye Destek: Bütün Belediye Başkanlarımızın Yanındayım

    Özgür Özel: Bu savaş ilanı demokratik siyasete açılmıştır

    Özgür Özel: Bu savaş ilanı demokratik siyasete açılmıştır

    Trending Tags

  • İnsan Hakları
    Jandarma karakolunda işkence: İki kişi öldürüldü; biri karakol bahçesine gömüldü

    Jandarma karakolunda işkence: İki kişi öldürüldü; biri karakol bahçesine gömüldü

    DEM Partili Kamaç: Diyanet’in 19 dilli yayınında Kürtçe yok!

    DEM Partili Kamaç: Diyanet’in 19 dilli yayınında Kürtçe yok!

    ‘Mansur Yavaş her şart altında aday’

    Adliye binalarımız güzel ama adalet var mı?

    Batman’da sert müdahalede bulunan polisler hakkında soruşturma başlatıldı

    Batman’da sert müdahalede bulunan polisler hakkında soruşturma başlatıldı

    Esenyurtlular kayyıma tepkili: Hukuksuzluk ve adaletsizliktir

    Esenyurtlular kayyıma tepkili: Hukuksuzluk ve adaletsizliktir

    En Yakınındaki İsim Konuştu: Mansur Yavaş Esenyurt'taki Mitinge Neden Katılmadı?

    En Yakınındaki İsim Konuştu: Mansur Yavaş Esenyurt’taki Mitinge Neden Katılmadı?

    Trending Tags

  • 15 Temmuz
    İşte 15 Temmuz’un gerçek yüzü: Darbe mi meşru savunma mı?

    İşte 15 Temmuz’un gerçek yüzü: Darbe mi meşru savunma mı?

    Şehit Semih Terzi neden infaz edildi?

    Şehit Semih Terzi neden infaz edildi?

    Hakan Fidan’dan 15 Temmuz itirafı: ”Önceden koordine ettiği askerler Darbeci gibi davranıp sonra geri çekilmiş”

    Hakan Fidan’dan 15 Temmuz itirafı: ”Önceden koordine ettiği askerler Darbeci gibi davranıp sonra geri çekilmiş”

    25 ülkeye ihracat yapan şirket konkordato ilan etti

    15 Temmuz öncesi Genelkurmay’da MİT ajanı: Fişleme ödülü olarak Tuğgeneralliğe yükseltildi

    İdam isteyen sahte 15 Temmuz gazisinin foyası ortaya çıktı

    İdam isteyen sahte 15 Temmuz gazisinin foyası ortaya çıktı

    MİT’e 15 Temmuz ihbarının sırrı çözüldü; Eski İstihbaratçıdan, Binbaşı Osman Karaca hakkında şok itiraflar

    MİT’e 15 Temmuz ihbarının sırrı çözüldü; Eski İstihbaratçıdan, Binbaşı Osman Karaca hakkında şok itiraflar

  • Kürt Meselesi
    Bakırhan: Kürtlerle barış Türkiye’ye refah getirir

    Bakırhan: Kürtlerle barış Türkiye’ye refah getirir

    DEM’li Tuncer Bakırhan: “Biz CHP’nin eylemci kitlesi değiliz, bizim başka bir meselemiz var”

    DEM’li Tuncer Bakırhan: “Biz CHP’nin eylemci kitlesi değiliz, bizim başka bir meselemiz var”

    DEM Partili Kamaç: Diyanet’in 19 dilli yayınında Kürtçe yok!

    DEM Partili Kamaç: Diyanet’in 19 dilli yayınında Kürtçe yok!

    Tabip odaları: Kayyımlar  Kürt sorunu çözümsüzlüğünün sonucu

    Tabip odaları: Kayyımlar Kürt sorunu çözümsüzlüğünün sonucu

    Batman’da sert müdahalede bulunan polisler hakkında soruşturma başlatıldı

    Batman’da sert müdahalede bulunan polisler hakkında soruşturma başlatıldı

    DEM Parti'den Ahmet Özer Yorumu: Bu Ne Perhiz Bu Ne Lahana Turşusu

    DEM Parti’den Ahmet Özer Yorumu: Bu Ne Perhiz Bu Ne Lahana Turşusu

    Trending Tags

  • Görüş & Analiz
     Altın rüyadan kabusa

     Altın rüyadan kabusa

    Inter, Juventus olma yolunda!

    Inter, Juventus olma yolunda!

    Futbolun gözyaşları Diogo Jota için aktı

    Futbolun gözyaşları Diogo Jota için aktı

    10 bin gecelik gaybubet!

    10 bin gecelik gaybubet!

    İktidar değişimi sancılı mı olacak, sancısız mı?

    İktidar değişimi sancılı mı olacak, sancısız mı?

    Necip F. Bahadır

    Peki AKP’linin densizliği ne olacak?

  • Gizlilik politikası
No Result
View All Result
  • Ana Sayfa
  • Haberler
    • All
    • Bilim ve Teknolji
    • Dünya
    • Ekonomi
    • Kültür - Sanat
    • Politika
    • Spor
    • Yaşam
    Erdoğan'dan 'süreç' açıklaması: Titizlikle çalışıyoruz

    Erdoğan’dan ‘süreç’ açıklaması: Titizlikle çalışıyoruz

    Tarihe Geçti Ama Yetmedi: Zeynep Sönmez Wimbledon'a Veda Etti

    Tarihe Geçti Ama Yetmedi: Zeynep Sönmez Wimbledon’a Veda Etti

    Adana Büyükşehir Belediyesi önünde gözaltı protestosu

    Adana Büyükşehir Belediyesi önünde gözaltı protestosu

    Aydınlar barışı tartıştı: Direnenin direnenle dayanışma düzeyi düşük

    Aydınlar barışı tartıştı: Direnenin direnenle dayanışma düzeyi düşük

    Kemal Kılıçdaroğlu'ndan CHP'ye Destek: Bütün Belediye Başkanlarımızın Yanındayım

    Kemal Kılıçdaroğlu’ndan CHP’ye Destek: Bütün Belediye Başkanlarımızın Yanındayım

    Özgür Özel: Bu savaş ilanı demokratik siyasete açılmıştır

    Özgür Özel: Bu savaş ilanı demokratik siyasete açılmıştır

    Trending Tags

  • İnsan Hakları
    Jandarma karakolunda işkence: İki kişi öldürüldü; biri karakol bahçesine gömüldü

    Jandarma karakolunda işkence: İki kişi öldürüldü; biri karakol bahçesine gömüldü

    DEM Partili Kamaç: Diyanet’in 19 dilli yayınında Kürtçe yok!

    DEM Partili Kamaç: Diyanet’in 19 dilli yayınında Kürtçe yok!

    ‘Mansur Yavaş her şart altında aday’

    Adliye binalarımız güzel ama adalet var mı?

    Batman’da sert müdahalede bulunan polisler hakkında soruşturma başlatıldı

    Batman’da sert müdahalede bulunan polisler hakkında soruşturma başlatıldı

    Esenyurtlular kayyıma tepkili: Hukuksuzluk ve adaletsizliktir

    Esenyurtlular kayyıma tepkili: Hukuksuzluk ve adaletsizliktir

    En Yakınındaki İsim Konuştu: Mansur Yavaş Esenyurt'taki Mitinge Neden Katılmadı?

    En Yakınındaki İsim Konuştu: Mansur Yavaş Esenyurt’taki Mitinge Neden Katılmadı?

    Trending Tags

  • 15 Temmuz
    İşte 15 Temmuz’un gerçek yüzü: Darbe mi meşru savunma mı?

    İşte 15 Temmuz’un gerçek yüzü: Darbe mi meşru savunma mı?

    Şehit Semih Terzi neden infaz edildi?

    Şehit Semih Terzi neden infaz edildi?

    Hakan Fidan’dan 15 Temmuz itirafı: ”Önceden koordine ettiği askerler Darbeci gibi davranıp sonra geri çekilmiş”

    Hakan Fidan’dan 15 Temmuz itirafı: ”Önceden koordine ettiği askerler Darbeci gibi davranıp sonra geri çekilmiş”

    25 ülkeye ihracat yapan şirket konkordato ilan etti

    15 Temmuz öncesi Genelkurmay’da MİT ajanı: Fişleme ödülü olarak Tuğgeneralliğe yükseltildi

    İdam isteyen sahte 15 Temmuz gazisinin foyası ortaya çıktı

    İdam isteyen sahte 15 Temmuz gazisinin foyası ortaya çıktı

    MİT’e 15 Temmuz ihbarının sırrı çözüldü; Eski İstihbaratçıdan, Binbaşı Osman Karaca hakkında şok itiraflar

    MİT’e 15 Temmuz ihbarının sırrı çözüldü; Eski İstihbaratçıdan, Binbaşı Osman Karaca hakkında şok itiraflar

  • Kürt Meselesi
    Bakırhan: Kürtlerle barış Türkiye’ye refah getirir

    Bakırhan: Kürtlerle barış Türkiye’ye refah getirir

    DEM’li Tuncer Bakırhan: “Biz CHP’nin eylemci kitlesi değiliz, bizim başka bir meselemiz var”

    DEM’li Tuncer Bakırhan: “Biz CHP’nin eylemci kitlesi değiliz, bizim başka bir meselemiz var”

    DEM Partili Kamaç: Diyanet’in 19 dilli yayınında Kürtçe yok!

    DEM Partili Kamaç: Diyanet’in 19 dilli yayınında Kürtçe yok!

    Tabip odaları: Kayyımlar  Kürt sorunu çözümsüzlüğünün sonucu

    Tabip odaları: Kayyımlar Kürt sorunu çözümsüzlüğünün sonucu

    Batman’da sert müdahalede bulunan polisler hakkında soruşturma başlatıldı

    Batman’da sert müdahalede bulunan polisler hakkında soruşturma başlatıldı

    DEM Parti'den Ahmet Özer Yorumu: Bu Ne Perhiz Bu Ne Lahana Turşusu

    DEM Parti’den Ahmet Özer Yorumu: Bu Ne Perhiz Bu Ne Lahana Turşusu

    Trending Tags

  • Görüş & Analiz
     Altın rüyadan kabusa

     Altın rüyadan kabusa

    Inter, Juventus olma yolunda!

    Inter, Juventus olma yolunda!

    Futbolun gözyaşları Diogo Jota için aktı

    Futbolun gözyaşları Diogo Jota için aktı

    10 bin gecelik gaybubet!

    10 bin gecelik gaybubet!

    İktidar değişimi sancılı mı olacak, sancısız mı?

    İktidar değişimi sancılı mı olacak, sancısız mı?

    Necip F. Bahadır

    Peki AKP’linin densizliği ne olacak?

  • Gizlilik politikası
No Result
View All Result
İnternet Haberler Köşe Yazıları Yorumlar Siyaset Ekonomi Spor
No Result
View All Result
Home Görüş & Analiz

Heterodoks iktisat nedir? -4

SG by SG
25 Kasım 2022
in Görüş & Analiz
0
Heterodoks iktisat nedir? -4
PaylaşPaylaş


Dr. İlhan Döğüş

Anaakım iktisatçılar sadece “bedel ödememiz lazım” diyerek kemer sıkma politikalarını ve işsizliğin artırılmasını savunurken sermayenin lehine konumlanıyor değiller, paranın içselliğini kavramadıklarından ekonomiyi de yanlış anlıyorlar. Paranın içselliğini kavramadıkları için yanlış anladıkları temel meselelerden bir tanesi de kamu bütçesidir.

Çalışan yığınların lehine olacak kamu yatırımı ve kamu istihdamı artışına, yoksulların üzerindeki vergi yükünün azaltılmasına yönelik uygulamalara, dar gelirlilerin borçlarının silinmesine “bütçe açığını artıracak” diye karşı çıkan anaakım iktisatçılar, ne hikmetse büyük holdinglerin vergi borçlarının silinmesine aynı itirazı dinlendirmiyorlar.

Bütçe açığına dair yaklaşımları yanlış çünkü devletin harcama yapması için öncesinde vergi veya kamu borçlanması yoluyla para toplamış olması gerektiğini sanıyorlar. Oysa kamu harcamasının kendisi para yaratır tıpkı bankaların kredi verdiğinde yoktan para yaratması gibi. Eğer öyle olmasaydı bütçe açığı durumunda özel sektörün elinde yatırımla yarattığından daha fazla tasarruf miktarı oluşmazdı ve devletlerin kamu borçları miktarı, bütçe açıklarına denk olurdu.

Çoğu ülkede kamu borçlanması miktarı bütçe açıklarının çok çok üzerinde. Dahası Almanya 2013-2019 yılları arasında bütçe fazlası verdiği halde kamu borçlanmasına gitmiş. Türkiye de 2022 yılı içerisinde bütçe fazlası verdiği aylarda bütçe açığı verdiği aylara nazaran daha fazla kamu borçlanması yapmış durumda. Demek ki, kamu borçlanmasının bütçe açığını finanse etmek gibi bir amacı yok çünkü bütçe açığı verildiği anda zaten finanse edilmiştir. Ne kadar vergi geliri elde edeceği hükümetin önceden belirleyebileceği bir miktar değildir ve eğer kamu harcamaları vergi geliriyle finanse ediliyor olsaydı hükümet bir yıl öncesinden yaptığı bütçe projeksiyonunda “ben önümüzdeki yıl bütçe açığı vereceğim” diyemezdi.

KAMU NEDEN BORÇLANIR?

Peki o halde kamu neden borçlanır? Tahvil faizlerinin merkez bankasının belirlediği faizlere yakın olması için ve uzun dönemli tahvil faizleriyle kısa dönemli tahvil faizlerinin farkının kendisinin hedeflediği şekilde olması için.

Açmak gerekirse, eğer uzun dönemli tahvillerin faizi beklediğinden düşükse, Hazine uzun dönemli tahvil ihraç ederek miktarını artırıp fiyatını düşürmek sayesinde bu uzun dönemli tahvillerin faizlerini arttırır. Kısa dönemli faizlerin düşük olduğunu düşünüyorsa kısa dönemli tahvil ihraç eder ve kısa dönemli faizleri arttırır. Eğer faizlerin yüksek olduğunu düşünüp indirmek istiyorsa da merkez bankası piyasadan tahvilleri satın alıp tahvillerin fiyatını yükselterek faizlerin düşürür.

Kendi parasını basan ve o para biriminden borçlanan bir entite olarak merkez bankası ve Hazine batmazlar. Kamu harcamaları için sorun finansman değildir; kamu yatırım ve kamu istihdamı için “parayı nereden bulacağız?” sorusu anlamlı bir soru değildir. Sorun, ulaşılabilir emek, sermaye ve doğal kaynak miktarıdır. Eğer ekonomide atıl kapasite varsa yani verili sermaye miktarı tam kullanılmıyorsa ve işsizlik varsa yani verili emek miktarı tam kullanılmıyorsa burada kamu devreye girip istihdamı arttırıp gelirleri artırıp ekonomiyi istikrara kavuşturabilir.

Kamu harcamayı yaptığında özel sektörde de talep canlandıracağı için özel sektör de işçi alıp maaşları arttırmak durumunda kalacaktır. Bütçe açığının enflasyon yaratması durumu iki şekilde mümkün:

1- Ekonomi tam kapasiteye çok yakındır, işsizlik çok düşüktür ve daha fazla üretim imkanı yoktur, dolayısıyla talep artışı üretim değil fiyat artışıyla karşılanır..

2- Türkiye’de olduğu gibi denk bütçe hedefi kamuya dayatılmıştır ve aynı zamanda dolaylı vergilerin payı toplam vergi geliri içerisinde çok yüksektir, o nedenle de hükümet bütçe açığını kapatmak için fiyatının talep esnekliği düşük olan gıda, tütün, benzin, elektrik, şeker gibi ürünlere zam yaparak enflasyonu körükleyebilir.

Bir başka önemli yanılgıları, bütçe açığını azaltmak için kamu harcamalarını kıstılar ve özelleştirmeler yaptılar. Fakat kamu harcamaları içerisinde kamu yatırım ve kamu istihdamı gibi çarpan etkisi yüksek olan harcamalar kısıldığı ölçüde piyasada vergilendirilecek gelir düştüğü için bütçe açığı daha da arttı, azalmadı.

Öte yandan bu özelleştirmelerin verimliliği artıracağını iddia ettiler fakat tam tersine verimlilik artışı yavaşladı çünkü bu özelleştirmeler piyasada tekelleşmeyi arttırdı ve bu artan tekelleşme de eşitsizliği ve işsizliği arttırdı, talebi baskıladı, dolayısıyla firmalar da verimliliği artıracak yeni üretim teknolojisine yatırım yapma gereği duymadılar. Talebi baskıladığını ölçüde o daha verimli üretim yapacak olan yeni ve pahalı olan makinanın kendisini amorti etme süresi de uzar. O nedenle yatırım iştahı düşük kalır tekelleşmiş piyasalarda çünkü zaten tekelci konumları sayesinde birim maliyetlerinin üzerine yüksek kar marjları koyarak hedefledikleri yüksek karlara ulaşabiliyorlar.

Özetle anaakım iktisat, sadece çelişkiler ve yanılgılar yumağı değil; daha önemlisi çalışan yığınlar aleyhine olan bir iktisat anlayışıdır. İleriki yazılarda tartışmak istediğim husus, enflasyon hedeflemesi uygulamasının aslında emeğin Gayrisafi Milli Hasıla’dan aldığı payı düşürmeyi hedeflediği ve alternatif olarak faizsiz bir iktisat politikasının imkanlarıdır.

Kaynak: Artı Gerçek
***Mutluluk, adalet, özgürlük, hukuk, insanlık ve sevgi paylaştıkça artar***

Previous Post

Cidde’yi sel vurdu; en az iki ölü

Next Post

“Sahicilik” arayışı

SG

SG

Next Post
“Sahicilik” arayışı

“Sahicilik” arayışı

  • Trending
  • Comments
  • Latest
Financial Times'dan Sedat Peker yorumu: Türkiye'yi şaşkına çevirdi

Financial Times’dan Sedat Peker yorumu: Türkiye’yi şaşkına çevirdi

30 Mayıs 2021
Sedat Peker, Rubicon’u geçti mi?

Sedat Peker, Rubicon’u geçti mi?

9 Haziran 2021
15 Temmuz’un gizemli ismi MİT görevlisi Sadık Üstün ve faaliyetleri

15 Temmuz’un gizemli ismi MİT görevlisi Sadık Üstün ve faaliyetleri

9 Ekim 2021
11 yılda 43 yabancı şirket Türkiye’yi terk etti

11 yılda 43 yabancı şirket Türkiye’yi terk etti

6 Temmuz 2021
Erdoğan'dan 'süreç' açıklaması: Titizlikle çalışıyoruz

Erdoğan’dan ‘süreç’ açıklaması: Titizlikle çalışıyoruz

0
Sirte neden herkesin kırmızı çizgisi?

Sirte neden herkesin kırmızı çizgisi?

0
Ekonomik kriz erken seçimi zorluyor

Ekonomik kriz erken seçimi zorluyor

0
Tutuklu Altı Gazetecinin Yargılanmasına Başlandı

Tutuklu Altı Gazetecinin Yargılanmasına Başlandı

0
Erdoğan'dan 'süreç' açıklaması: Titizlikle çalışıyoruz

Erdoğan’dan ‘süreç’ açıklaması: Titizlikle çalışıyoruz

5 Temmuz 2025
Memleketimizin daha adil özgür olması için gazeteci olarak mücadelemizi sürdüreceğiz

Memleketimizin daha adil özgür olması için gazeteci olarak mücadelemizi sürdüreceğiz

5 Temmuz 2025
Tarihe Geçti Ama Yetmedi: Zeynep Sönmez Wimbledon'a Veda Etti

Tarihe Geçti Ama Yetmedi: Zeynep Sönmez Wimbledon’a Veda Etti

5 Temmuz 2025
Hastane sevki 15 defa engellenen tutsağa alzeheimer tanısı konuldu

Hastane sevki 15 defa engellenen tutsağa alzeheimer tanısı konuldu

5 Temmuz 2025

Son Haberler

Erdoğan'dan 'süreç' açıklaması: Titizlikle çalışıyoruz

Erdoğan’dan ‘süreç’ açıklaması: Titizlikle çalışıyoruz

5 Temmuz 2025
3
Memleketimizin daha adil özgür olması için gazeteci olarak mücadelemizi sürdüreceğiz

Memleketimizin daha adil özgür olması için gazeteci olarak mücadelemizi sürdüreceğiz

5 Temmuz 2025
4
Tarihe Geçti Ama Yetmedi: Zeynep Sönmez Wimbledon'a Veda Etti

Tarihe Geçti Ama Yetmedi: Zeynep Sönmez Wimbledon’a Veda Etti

5 Temmuz 2025
3
Hastane sevki 15 defa engellenen tutsağa alzeheimer tanısı konuldu

Hastane sevki 15 defa engellenen tutsağa alzeheimer tanısı konuldu

5 Temmuz 2025
3

Kur Bilgileri

Exchange Rate TRY: Cts, 5 Tem.

Takip Edin

Kategoriler

  • 15 Temmuz
  • Bilim ve Teknolji
  • Dünya
  • Ekonomi
  • Genel
  • Görüş & Analiz
  • Güncel
  • İnsan Hakları
  • Kültür – Sanat
  • Kürt Meselesi
  • Politika
  • Sağlık
  • Spor
  • Yaşam
Görüş & Analiz Gönder

Son Dakika

Erdoğan'dan 'süreç' açıklaması: Titizlikle çalışıyoruz

Erdoğan’dan ‘süreç’ açıklaması: Titizlikle çalışıyoruz

5 Temmuz 2025
Memleketimizin daha adil özgür olması için gazeteci olarak mücadelemizi sürdüreceğiz

Memleketimizin daha adil özgür olması için gazeteci olarak mücadelemizi sürdüreceğiz

5 Temmuz 2025
  • Ana Sayfa
  • Haberler
  • İnsan Hakları
  • 15 Temmuz
  • Kürt Meselesi
  • Görüş & Analiz
  • Gizlilik politikası

© 2020 Serbest Görüş

No Result
View All Result
  • Ana Sayfa
  • Haberler
  • İnsan Hakları
  • 15 Temmuz
  • Kürt Meselesi
  • Görüş & Analiz
  • Gizlilik politikası

© 2020 Serbest Görüş