ABD borsası Dot Com Balonu’nu ve Büyük Buhran’a giden süreci geride bırakarak, tarihindeki en pahalı değerlemeye ulaştı

Serbest Görüş Ekonomi

ABD borsası (Wall Street), 1929-39 yıllarında yaşanan Büyük Buhran ve  2000 yılında yaşanan Dot Com Balonu olayını geride bırakarak tarihinin en yüksek değerine ulaştı.

ABD Başkanı Donald Trump’ın da ABD piyasalarını, borsasını öne çıkaran ve “sürekli yükselmesi gerektiğini” yineleyerek şirketlere baskı yaptığı bir ortamda ABD borsaları tarihi zirveye ulaştı.

Krizler sonrası aşırı iyimserlikle yükselen borsa trendi

1929 yılında başlayan ve 1930’lu yıllar boyunca ABD’de hissedilen ağır ekonomik kriz döneminde işsizlik tavan yapmış, halk gıdaya erişmekte zorluk yaşamıştı. Bu kriz yıllarının sonuna doğru borsa toparlanarak tepki satışı yaşamış, fiyat yükselişleri ve toparlanma dönemi sayesinde iyileşmişti.

2000 yılının mart ayında ortaya çıkan Dot Com Balonu ise Wall Street’teki teknoloji hisselerini temsil eden “NASDAQ”da yer alan senetlerin büyük değer kaybı yaşamasına sahne olmuştu. Krizin sebebi olarak gelişen bilgisayar ve internet teknolojilerine yatırım yapan şirketlerin yatırımlarının geri dönüşünü sağlayamamaları sonucunda bu sektörlerden çekilmeleri olarak ortaya konmuştu. Yatırımlardaki bu azalma yüzünden hisse senetlerinin de büyük oranda değer yitirdiği kaydedilmişti. Çok ciddi düşen borsa, yine 1929 sonrası olduğu gibi kriz sonrası fazla iyimserlikle toparlanmış, pek çok ekonomistin ABD ekonomisini yansıtmadığı, “gerçekçi olmadığı” şeklinde dile getirdikleri seviyede yüksek bir piyasa fiyatlamasına ulaşmıştı.

2025 ABD’sinde şirketler borsadaki pozisyonlarını iyileştirmeye teşvik edildi

2025 ABD’sinde ise Trump’ın yeniden başkanlık seçimlerinde galip gelmesi ve ülke yönetimindeki tek yetkili ağız, aktör olması ile beraber ABD şirketleri daha fazla yatırım yapmaya, borsadaki pozisyonlarını iyileştirmeye teşvik edildi.

Koronavirüs sonrası dönem ve başkan Trump’ın borsa teşvikleri

2020 yılında ortaya çıkan ve dünya çapında şirketlerin, fabrikaların çalışamamasına yol açan koronavirüs salgını sonrası da benzer bir dönem yine yaşanıyor.

Hem aşırı iyimserlik ile toparlanma beklentileri, hem de Trump gibi piyasalara fazla önem veren bir başkanın yönetimi ile ABD borsaları tarihi rekor seviyeleri test etmeye devam edebilir.

1900 yılından bu yana ABD borsa seviyelerinin rekor testlerini görselleştiren Bloomberg’ün grafiği ise şu şekilde: