Yasal kira artış oranını belirleyen 12 aylık enflasyon ortalaması ise kasım ayında yüzde 35,91 oldu.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) pazartesi günü açıkladığı verilere göre, kasım ayında yıllık enflasyon yüzde 31,07, aylık bazda ise 0,87 oldu.
Bağımsız akademisyenlerin oluşturduğu Enflasyon Araştırma Grubu’nun (ENAG) TÜİK’ten yarım saat önce açıkladığı verilere göre, Kasım 2025’te Tüketici Fiyat Endeksi yüzde yüzde 2,13 oranında arttı. E-TÜFE endeksinin yıllık bazdaki artış oranı ise yüzde 56,82 seviyesinde gerçekleşti. İstanbul Ticaret Odası (İTO) ise aylık %1,19, yıllık %38,28 rakamlarını açıkladı.
Kasım ayı enflasyon verilerinin açıklanmasıyla yasal kira artış oranı da belli olurken, aralık ayında ev ve iş yerleri için uygulanacak kira artış oranı yüzde 35,91 olarak belirlendi. buna göre, ev ve dükkan sahiplerinin yapabileceği ‘tavan’ zam oranı yüzde 35,91’i geçemeyecek.
Bu veriler, memur ve emekli maaşlarına ocak ayında yapılması beklenen zammın temelini oluşturan 5 aylık enflasyon farkını büyük ölçüde netleştirdi. Verilere göre, temmuz-kasım dönemini kapsayan 5 aylık sürede enflasyon yüzde 11,21 olarak kaydedildi.
TÜİK: Kasım ayı enflasyon verilerine göre, en çok artış yüzde 49,92 artışla konutta oldu
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) yayımladığı kasım ayı enflasyon oranlarına göre, 3 ana harcama grubunun yıllık değişimleri; gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 27,44, ulaştırmada yüzde 29,23 ve konutta ise yüzde 49,92 artış olarak hesaplandı.
TÜFE konutta yüzde 49,92 arttı
En yüksek ağırlığa sahip 3 ana harcama grubunun yıllık değişimleri; gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 27,44, ulaştırmada yüzde 29,23 ve konutta yüzde 49,92 artış olarak gerçekleşti. İlgili ana grupların yıllık değişime olan etkileri ise gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 6,83, ulaştırmada yüzde 4,55 ve konutta yüzde 7,57 oldu.
TÜFE gıda ve alkolsüz içeceklerde aylık yüzde 0,69 azaldı
En yüksek ağırlığa sahip 3 ana harcama grubunun aylık değişimleri; gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 0,69 azalış, ulaştırmada yüzde 1,78 ve konutta yüzde 1,70 artış olarak gerçekleşti. İlgili ana grupların aylık değişime olan etkileri ise gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde -0,17, ulaştırmada yüzde 0,27 ve konutta yüzde 0,29 oldu.
Endekste kapsanan 143 temel başlıktan 2025 yılı kasım ayı itibarıyla, 28 temel başlığın endeksinde düşüş gerçekleşirken, 7 temel başlığın endeksinde değişim olmadı. 108 temel başlığın endeksinde ise artış gerçekleşti.
Özel kapsamlı TÜFE göstergesi yıllık yüzde 32,17 arttı, aylık yüzde 1,27 arttı
İşlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç TÜFE’deki değişim, 2025 yılı kasım ayında bir önceki aya göre yüzde 1,27 bir önceki yılın aralık ayına göre yüzde 30,64, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 32,17 ve on iki aylık ortalamalara göre ise yüzde 35,69 artış olarak gerçekleşti.
Kasımda fiyatı en çok artan ürün belli oldu
TÜİK verilerine göre kasım ayında tüketici fiyatları bazında en yüksek artış yüzde 16,97 ile evcil hayvanlarla ilgili ürünlerde görülürken, fiyatı en fazla düşen ürün yüzde 9,52 ile taze sebzeler oldu.
Tüketici fiyatları bazında kasımda en yüksek fiyat artışı yüzde 16,97 ile evcil hayvanlarla ilgili ürünlerde gerçekleşirken, en çok ucuzlayan ürün yüzde 9,52 ile taze sebzeler (patates hariç) olarak belirlendi.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, evcil hayvanlarla ilgili ürünlerdeki fiyat artışını 14,27 ile hava yoluyla yolcu taşımacılığı ve 12,79 ile paket turlar izledi.
Kasımda fiyatı en çok artış gösteren diğer ürünler arasında, yüzde 6,9 ile patates, yüzde 6,59 ile margarin, yüzde 6,01 ile diğer sağlık ürünleri (hasta bezi gibi) ve yüzde 5,89 ile tereyağı yer aldı.
TÜİK’in tüketici fiyatları endeksine göre, kasımda aylık bazda fiyatları en fazla artan ürünler ile bunların bir önceki aya göre değişim oranları şöyle:
En çok taze sebzeler ucuzladı
Geçen ay en fazla fiyat düşüşü, yüzde 9,52 ile taze sebzelerde (patates hariç) gerçekleşti.
Bunu yüzde 8,64 ile tavuk eti, yüzde 8,38 ile yumurta, yüzde 7,07 ile taze balık, yüzde 5,2 ile otel, pansiyon gibi yerlerde konaklama hizmetleri takip etti.
Kasımda fiyatı en fazla düşen seçilmiş maddeler ile bir önceki aya göre değişim oranları ise şöyle:
Yurt içi üretici fiyat endeksinde yıllık artış yüzde 27,23 oldu
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi’nin (Yİ-ÜFE) yıllık yüzde 27,23, aylık ise yüzde 0,84 arttığını açıkladı.
TÜİK, kasım ayına ilişkin “Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi” (Yİ-ÜFE) verilerini açıkladı. Buna göre; Yİ-ÜFE’de kasımda bir önceki aya göre yüzde 0,84, bir önceki yılın aralık ayına göre yüzde 26,72, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 27,23 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 25,37 artış kaydedildi.
İmalat ürünlerinde yıllık artış yüzde 27,04
Sanayinin dört sektörünün yıllık değişimleri; madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 32,60, imalatta yüzde 27,04; elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 24,92 ve su temininde yüzde 57,62 artış gerçekleşti.
Ana sanayi gruplarından ara mallarında yüzde 23,09, dayanıklı tüketim mallarında yüzde 33,17, dayanıksız tüketim mallarında yüzde 31,65, enerjide yüzde 27,40 ve sermaye mallarında yüzde 28,44 artış kaydedildi.
İmalat ürünlerinde aylık artış yüzde 1,17
Aylık bazda madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 1,77, imalatta yüzde 1,17 artış; elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 3,10 azalış ve su temininde yüzde 2,02 artış gerçekleşti.
Ana sanayi gruplarından ara mallarında yüzde 1,27, dayanıklı tüketim mallarında yüzde 1,08, dayanıksız tüketim mallarında yüzde 0,48 artış, enerjide yüzde 0,48 azalış ve sermaye mallarında yüzde 1,54 artış kaydedildi.
Asgari ücret tartışmaları
Türkiye’de 2025 yılı asgari ücretine ilişkin görüşmeler devam ederken, mevcut ücretin enflasyon karşısındaki kaybına ilişkin hesaplamalar da gündemde.
Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu’nun (DİSK) geçtiğimiz günlerde açıkladığı verilere göre, asgari ücretin enflasyon karşısındaki 10 aylık kaybı 6 bin 322 TL oldu. Yıl sonu enflasyonunun resmi tahmin doğrultusunda yüzde 33,8 seviyesinde gerçekleşmesi halinde, kaybın 7 bin 471 TL’ye yükselmesi öngörülüyor. DİSK ayrıca, bir asgari ücretlinin 2025 yılı boyunca yaşayacağı toplam gelir kaybının 50 bin TL’yi aşabileceğini belirtiyor.
Asgari ücret belirleme sürecinde, enflasyon verileri ve alım gücündeki gerileme temel tartışma başlıkları arasında yer alıyor. Ekonomistler, yıl sonu rakamlarının açıklanmasıyla birlikte ücret belirleme sürecinin netleşeceğini ifade ediyor.
Beklentiler ne yöndeydi?
Anadolu Ajansı’nın (AA) kasım ayı enflasyon beklenti anketine katılan 32 ekonomistin öngörüsü ortalama yüzde 1,31 seviyesindeydi. Tahminler yüzde 1 ve yüzde 1,65 aralığında değişiyordu.
Ankete göre, bir önceki ay yüzde 32,87 olan yıllık enflasyonun kasımda yüzde 31,65 seviyesine ineceği tahmin edilmişti.
Ayrıca ekonomistler, kasım itibarıyla 2025 yıl sonu enflasyonunu yüzde 31,89 düzeyinde öngörürken, yıl sonu tahmin aralığı yüzde 31 – yüzde 32,51 olarak hesaplanmıştı.
Bloomberg HT’nin kasım enflasyon anketinde ise katılımcı 18 kurumun medyan beklentisi aylık bazda yüzde 1,25 seviyesinde. Medyan tahmine göre, yıllık enflasyonun kasımda yüzde 31,6 olması bekleniyor.
Kasım ayı için en düşük aylık enflasyon tahmini yüzde 0,98, en yüksek tahmin ise yüzde 1,65 olarak kaydedildi. Yıllık bazda ise en düşük beklenti yüzde 31,2, en yüksek beklenti yüzde 32,2 seviyesinde gerçekleşti.
2025 yıl sonuna dair enflasyon beklentisi ise yüzde 31,8 oldu.
Merkez Bankası enflasyonun 2025 yılı sonunda yüzde 24 seviyesinde gerçekleşeceğini öngörüyor.
TÜİK ekim ayı enflasyon rakamlarını aylık yüzde 2,55 ve yıllık yüzde 32,87 olarak, ENAG ise kasım ayında TÜFE’nin yüzde 3,74 oranında artış gösterdiğini ve yıllık bazdaki artış oranının yüzde 60,00 seviyesinde gerçekleştiğini açıklamıştı.
ENAG ve TÜİK verileri arasındaki uçurum neden kaynaklanıyor?
ENAG ile TÜİK arasında açıklanan enflasyon verileri arasındaki farkın bu denli büyük olmasının temelinde farklı veri toplama ve hesaplama yöntemleri yatıyor. TÜİK, belirli mağazalardan ve sabit zaman aralıklarında toplanan fiyatlarla oluşturulan sabit bir tüketim sepetine dayanarak enflasyonu aylık olarak hesaplıyor. Sepetteki mal ve hizmetlerin ağırlıkları yılda bir kez güncelleniyor ve fiyat değişimleri bu yapı üzerinden izleniyor. ENAG ise internet üzerinden toplanan günlük fiyat verilerini kullanarak daha dinamik ve hızlı değişen bir sistemle enflasyonu ölçüyor.
Tüm bu teknik farkların ötesinde, TÜİK’in hükümete bağlı bir kurum olması nedeniyle verilerin siyaseten manipüle edildiğine dair kamuoyunda zaman zaman şüpheler oluşuyor.
***Mutluluk, adalet, özgürlük, hukuk, insanlık ve sevgi paylaştıkça artar***
