Anayasa Mahkemesi (AYM), sahipsiz hayvanlara yönelik uygulamaları içeren 7527 sayılı yasanın iptal edilmesine ilişkin başvuruyu, bugün Genel Kurul toplantısında esastan değerlendirecek. Geçtiğimiz temmuz ayında TBMM Genel Kurulu’nda kabul edilen ve 2 Ağustos 2024’te Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Hayvanları Koruma Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun”, belediyelere sahipsiz hayvanları toplama ve belli durumlarda “uyutma” yetkisi veriyor. Düzenleme, hayvan hakları savunucuları tarafından “katliam yasası” olarak tanımlanarak ciddi eleştirilerin hedefi oldu.
16 MADDENİN İPTALİ İSTENİYOR
Cumhuriyet Halk Partisi’nin (CHP) başvurusu üzerine gündeme alınan düzenlemenin 17 maddesinden 16’sının iptali isteniyor. Yüksek Mahkeme’nin vereceği kararın, sahipsiz hayvanların yaşam hakkı ve yerel yönetimlerin sorumluluk sınırları açısından belirleyici bir nitelik taşıdığı belirtiliyor.
Ankara Barosu Hayvan Hakları Merkezi’nin hazırladığı 31 maddelik kapsamlı değerlendirme raporunda, “uyutma” uygulamasının Anayasa’da güvence altına alınan yaşam hakkını ihlal ettiği vurgulandı. Raporda, sokak hayvanlarının nüfusunu kontrol altına almanın en etkili ve insancıl yolunun kısırlaştırma olduğu belirtilirken, hayvanların yok edilmesinin ekolojik dengenin bozulmasına ve salgın hastalıkların yayılmasına neden olabileceği uyarısı yapıldı.
Hayvan hakları örgütleri, yasa değişikliğinin yalnızca sokak hayvanlarını değil, aynı zamanda toplumun vicdanını ve hukuk devleti ilkesini de tehdit ettiğini savunuyor. “Bu yasa meşru değildir” diyerek seslerini yükselten savunucular, 5199 sayılı mevcut yasanın temel ilkelerine aykırı olan “uyutma” yetkisinin kötüye kullanılmaya açık olduğunu belirtiyor.
Toplumda geniş yankı uyandıran bu süreçte, birçok şehirden hayvan hakları savunucuları Ankara’ya giderek AYM önünde toplandı. Yaşatacağız Platformu ve Yaşam İçin Yasa ekibi AYM önüne geldi. Saat 08.00’de başlayan eylemin, Türkiye’de şimdiye dek görülmüş en büyük hayvan hakları eylemlerinden biri olması bekleniyor.
HAYVAN KATLİAMI BİLANÇOSU AĞIR
Yasa yürürlüğe girdiğinden bu yana geçen dokuz ayda, Türkiye’nin birçok şehrinden sahipsiz hayvanlara yönelik ağır ihlal iddiaları gündeme geldi. Erzincan, Konya, Gebze, Ümraniye, İğneada, Osmaniye, Düzce, Mamak, Altındağ ve Silivri gibi yerlerde hayvanların toplu şekilde öldürüldüğü, işkenceye maruz kaldığı ve hatta diri diri gömüldüğü öne sürüldü.
Gebze Belediyesi’ne ait Sokak Hayvanları Rehabilitasyon Merkezi’nde çöp konteynerlerinde 51 ölü hayvan bulundu. Hayvan hakları aktivistleri bazı hayvanların hâlâ canlıyken anestezik ilaçlarla “uyutulduğunu” iddia etti. Belediye ise olayla ilgili soruşturma başlatarak bazı personelin açığa alındığını duyurdu.
Benzer iddialar Ankara Altındağ’da da ortaya atıldı. Belediye, ölü hayvanların bulunduğu alanın hayvan mezarlığı olduğunu savunsa da, kamuoyundaki tepki büyüdü. Ümraniye Belediyesi’nde barınaktan 151 köpek ve 144 kedinin çalındığı açıklanırken, olayla ilgili soruşturma başlatıldığı duyuruldu.
Tunceli Belediyesi’nde barınakta çukura atılmış köpek ölüleriyle ilgili görüntüler sosyal medyada infial yarattı. Belediye, bu hayvanların tedaviye yanıt vermediği ve usule uygun şekilde gömüldüğünü iddia etti. Edirne’nin Havsa ilçesinde ise iğneyle uyutulan sokak hayvanlarının toplandığı ileri sürüldü. Belediye iddiaları reddetti.
Osmaniye’de, yavrularıyla birlikte öldürülen ve diri diri gömüldüğü öne sürülen köpeklerle ilgili görüntüler büyük tepki topladı. Belediye Başkanı İbrahim Çenet, iddiaları kabul etmezken hayvanseverleri “terörist” olmakla suçladı.
Düzce’de bir sokak köpeğini tüfekle vuran kişi gözaltına alınırken, İğneada Belediyesi Meclisi’nin hayvanların öldürülmesine yönelik karar aldığı iddiaları kamuoyunda geniş yankı buldu. Belediye Başkanı Altuğ Erdem, bu iddiaların doğru olmadığını savundu.
***Mutluluk, adalet, özgürlük, hukuk, insanlık ve sevgi paylaştıkça artar***