T24 Haber Merkezi
TBMM Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu, sokak hayvanlarına ötanazi uygulanması yolunu açan yasa teklifinin görüşmelerine devam etmek üzere AKP Kahramanmaraş Milletvekili Vahit Kirişci başkanlığında toplandı. Teklifin 4. maddesinde yer alan “rehabilite edilenler” ifadesi, “rehabilite edilen köpekler” şeklinde değiştirilerek, kedilerin kapsam dışına alınması sağlandı.
AKP teklifte 5. maddede yer alan “ötanazi” ibaresinin çıkarılması yönünde komisyona önerge verdi. İktidar kaynakları, ilgili maddeye ilişkin “biçimsel ve bilimsel değişiklik açıklığa kavuşturulacak” ifadeleri kullanıldı. Ancak muhalefet kanadınca; “ötanazi” ifadesinin çıkarılması önerisinin yeterli olmayacağı ve kanunun bu şekilde Genel Kurul’a gelmesi halinde itiraz edileceği belirtildi, henüz uzlaşma sağlanmadı.
Teklife “ötanazi” yerine “Veterinerlik Hizmetleri Kanunu’nun 9 Maddesi’nin 3. Fıkrası’nda yer alan hükümler uygulanır” hükmünün getirileceği belirtiliyor. Ancak ilgili maddede hangi durumlarda hayvanlara ötanazi uygulanabileceğinin anlatılması dikkat çekiyor.
TBMM Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu, sokak hayvanlarına ötanazi uygulanmasının yolunu açan 17 maddelik ‘Hayvanları Koruma Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’nin görüşmelerine bugün kaldığı yerden devam ediyor. Kanun teklifinin ilk görüşmelerine 17 Temmuz günü başlanmış, 18 saat süren görüşmelerde teklifin ilk 3 maddesi kabul edilmişti.
Bugün saat 14.00’te TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu salonunda başlayan görüşmelere hayvan hakları savunucuları alınmadı. Komisyon toplantı salonuna giden koridorda görevliler yoğun güvenlik önlemi aldı, koridordaki televizyon kaldırıldı. Muhalefet milletvekilleri, maddelerin görüşülmesine başlanmadan önce usule ilişkin eleştirilerde bulundu.
TIKLAYIN – İlk gün | Sokak hayvanları yasa teklifi görüşmeleri 18 saat sürdü, ilk 3 madde kabul edildi | Meclis’te “yasa iptal” sloganları atıldı, vekiller arasında gergin anlar yaşandı
TIKLAYIN – AKP’den erken seçim ve sokak hayvanları tasarısı açıklaması
Komisyonun bulunduğu koridordaki televizyon kaldırıldı
Tekliften “ötanazi” kelimesi çıkarılabilir
Kanunun komisyon görüşmelerinde, AKP tarafından verilen önergeyle “ötanazi” ibaresinin çıkarılarak yerine, “Veterinerlik Hizmetleri Bitki Sağlığı Gıda ve Yem Kanunu’nun 9. maddesi’nin 3. Fıkrası’nda yer alan” hükümler uygulanacak. İktidar kaynakları, ilgili maddeye ilişkin “biçimsel ve bilimsel değişiklik açıklığa kavuşturulacak” ifadeleri kullanıldı.
Aynı zamanda tekliften “Ötanazi” ibaresinin çıkarılması önerisi muhalefet tarafından eleştirildi. “Ötanazi ifadesini çıkarılarak, veterinerlik kanunundaki ilgili maddenin uygulanması” yönündeki önergenin yeterli olmayacağını belirten muhalefet kaynakları, teklifin tüm maddelerinin yeniden düzenlenmesi ve hayvanların toplanarak öldürülmesinin önüne geçecek şekilde düzenlenmesi gerektiğini ifade etti. Kanunun bu şekilde Genel Kurul’a geldiği takdirde itiraz edileceği belirtildi.
Kanun teklifinin görüşmeleri komisyonda devam ederken her iki taraftan konuya ilişkin herhangi bir uzlaşı olmadığı aktarıldı. Muhalefetin önerisi, teklifin tümden geri çekilerek ekim ayında gündeme alınması olurken iktidar kaynakları, “ekim ayına bırakmayacağız” görüşünü dile getirdi.
Muhalefet temsilcileri, iktidarın ‘ötanazi ifadesini çıkaralım, veterinerlik kanunundaki ilgili maddeyi uygulayalım’ önerisiyle sınırlı kalınırsa komisyonda ve genel kurulda sonuna kadar itiraz edeceklerini, iç tüzükten gelen tüm haklarını kullanacaklarını söyledi.
Önergede yer alan ifade şöyle:
“Bakımevine alınan köpeklerden insan ve hayvanların hayatı ve sağlığı için tehlike teşkil eden ve olumsuz davranışları kontrol edilemeyen, bulaşıcı veya tedavi edilemeyen hastalığı bulunan ya da sahiplenilmesi yasak olanlarına 11/6/2010 tarihli ve 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanununun 9 uncu maddesinin üçüncü fıkrasında belirtilen tedbir uygulanır.”
“Hayvanlara ötenazi yapmak yasaktır. Ancak…”
Buna göre bahsedilen mevcut kanunda şu ifadeler yer alıyor:
“Hayvanlara ötenazi yapmak yasaktır. Ancak, hayvanlara acı ve ıstırap çektiren veya iyileşme durumu bulunmayan hastalık durumlarında, akut bulaşıcı bir hayvan hastalığının önlenmesi ya da eradikasyonu amacıyla veya insan sağlığı için risk oluşturan durumlarda, davranışları insan ve hayvanların hayatı ve sağlığı için tehlike teşkil eden ve olumsuz davranışları kontrol edilemeyen durumlarda, veteriner hekim tarafından ötenazi yapılmasına karar verilebilecek. Ötenazi işlemi veteriner hekim tarafından veya veteriner hekim gözetiminde yapılacak.”
Komisyonda neler yaşanıyor? | Muhalefet vekillerin ekranların kaldırılmasını eleştirdi
Komisyon ise tartışmalarla başladı. DEM Parti İzmir Milletvekili İbrahim Akın ve CHP Bursa Milletvekili Orhan Sarıbal, toplantının canlı yayımlandığı komisyon salonunun bulunduğu koridordaki ekranların kaldırılmasını eleştirdi.
CHP Grup Başkanvekili Ali Mahir Başarır, yasa teklifinin toplumun geniş kesimlerince takip edildiğini, konunun çok hassas olduğunu, Türk Veteriner Hekimleri Birliği ile Türkiye Barolar Birliği gibi ilgili sivil toplum örgütü temsilcilerinin de komisyon salonuna alınmasını gerektiğini belirtti.
DEM Parti Grup Başkanvekili Gülüstan Kılıç Koçyiğit, hayvan hakları savunucuları ile ilgili sivil toplum örgütlerinin toplantıya alınmasını istedi; toplantının, koridordaki ekranlara canlı olarak yansıtılmasını talep etti.
Kirişçi: Sivil Toplum Örgütleri ekranlara zarar verdi
Komisyon Başkanı Kirişci, toplantının gizli bir formatta yürütülmediğini, yazılı basının görüşmeleri takip ettiğini söyledi.
Kirişci, koridordaki ekranlara komisyon tartışmalarını izleyen bazı sivil toplum örgütleri tarafından zarar verildiğini, ekranların tamir edildikten sonra tekrar yerine monte edileceğini kaydetti.
Vahit Kirişci, “Komisyon toplantılarının canlı olarak verilmesi gibi bir gelenek yok. Genel Kurulda bile canlı yayın belli saatlerde yapılıyor. Böyle bir talebi doğru bulmuyorum. Ayrıca komisyona katkı veren sivil toplum örgütü temsilcilerini içeri alarak görüşlerini dinledik. Şimdi ise teklifin maddelerini görüşüyoruz” diye konuştu.
Orhan Sarıbal: Toplarken zaten yarısını orada öldüreceksiniz
Hayvanların sokaklardan toplanılması ve sahiplendirilinceye kadar hayvan bakımevlerinde barındırılmasını düzenleyen 4. maddesiyle ilgili konuşan CHP Bursa Milletvekili Orhan Sarıbal, barınakları ‘ölüm kampları’ olarak nitelendirdi.
Teklifin 4. maddesi, “Hayvanların sokaklardan toplanılması ve sahiplendirilinceye kadar hayvan bakımevlerinde barındırılması” hükmünü içeriyor. Sarıbal, “Açlıktan ölüyorlar, birbirlerini yiyerek ölüyorlar, bakıcıların zulmüne maruz kalıyorlar, birçok sebebi var. Yani, bu madde geçerse ötanaziyi zaten aşağı yukarı onaylamış oluyorsunuz. Biz biliyoruz ki bu hayvanları toplamak bile başlı başına bir sorun. Hangi yöntemle, nasıl toplayacaksınız? Herhalde, toplarken zaten yarısını orada öldüreceksiniz” dedi.
CHP’nin Komisyon Sözcüsü Bursa Milletvekili Orhan Sarıbal maddeyi, “Sahiplendirme olmaz ise hayvanların ölüme terk edilmesinin ilk aşaması” olarak gördüğünü söyledi.
Sarıbal, “Bugüne dair bir değerlendirme yapalım; 105 bin hayvan kapasiteli 322 barınak yani bakım alanı olduğu var kayıtlarda. 105 bin kapasiteden, 4 milyon hayvandan bahsediyoruz, üç yıl süre vereceğiz ve daha sonra bütün bunların alt yapısı hazırlanacak; 20 yılda olan 322, kapasite 105. Bu süreci biraz bilen, anlayan, gören herkesin çok net bir şekilde şunu görmesi lazım ki ne dört yıl sonra ne beş yıl sonra belediyelerin barınaklar yaparak sokak hayvanlarını toplayıp ve daha sonra bunları kayıt altına alıp Bakanlığın kayıt sistemine dahil edip, buradan bakıp sahiplendirme yoluna gideceğini herhalde hiç kimse düşünmüyor. Büyükşehirlerde bin de 3; küçük il ve ilçelerde binde 5 bütçeden ayrılan paylar bunları karşılayabilme şansına sahip değil” diye konuştu.
“Damdaki sahipli hayvanlarımızın sayısını bilmiyorken, sokak hayvanlarının kaydını kim yapacak”
Sarıbal, Tarım ve Orman Bakanlığı’nca 2001 yılından bugüne kadar tarımsal sayım yapılmadığına dikkat çekerek, “Son yaşanan Kurban Bayramın da bile biz ne kadar büyükbaş, ne kadar küçükbaş hayvanın Kurban Bayramı’nda kesildiğini bile bilmiyorken, damdaki sahipli hayvanlarımızın sayısını bilmiyorken, merada, yaylada koyunlarımızın sayısını bilmiyorken, elimizde yeterli veri yokken sokak hayvanlarının kaydını kim yapacak, nasıl yapacak? Kimsenin inanmadığını hepimiz biliyoruz” dedi.
“Ölüm kampları…”
Barınakları ‘ölüm kampları’ olarak nitelendiren Sarıbal, “Açlıktan ölüyorlar, birbirlerini yiyerek ölüyorlar, bakıcıların zulmüne maruz kalıyorlar; birçok sebebi var. Yani, bu madde geçerse ötanaziyi zaten aşağı yukarı onaylamış oluyorsunuz. Biz biliyoruz ki bu hayvanları toplamak bile başlı başına bir sorun. Hangi yöntemle, nasıl toplayacaksınız? Herhalde, toplarken zaten yarısını orada öldüreceksiniz, en az yani en az yarısını öldüreceksiniz” ifadelerini kullandı.
Semra Dinçer: “Türkiye’de 4 milyona yakın köpeği barındıracak yeteri kadar bakımevi yok”
CHP Ankara Milletvekili Semra Dinçer de şöyle konuştu:
“Kanun teklifinde yer alan düzenlemeler 22 yıldır iktidarda olan AKP’nin basiretsizliğini ortaya koyan bir yasa teklifidir. Kanun teklifinin gerekçesi, hayvanların korunması olarak anlatılsa da bu yasa teklifi büyük bir katliama kapı açacaktır. Yaşam alanlarında insanlar ve hayvanların bir arada yaşayabileceği, hayvanların da haklarının gözetileceği bir yasa teklifi yapılmalıydı. Ancak siz kolayı, katliamı seçtiniz. Her alanda olduğu gibi bu yasa ile de kolaycılığa kaçıyorsunuz. Sorunları çözmek yerine ‘hayvanları katledelim’ anlayışıyla yaklaşıyorsunuz. Ancak çözüm asla katliam olmamalıdır. Bu kanun teklifiyle sokak hayvanları sahiplendirilmedikleri sürece alındıkları ortamlara bıraklımayacak, bakımevlerinde kalacak, hatta katledilecekler. ‘Yakala, kısırlaştır, tut, sahiplendir’ modelinin, altyapı eksikliği nedeniyle uygulanması hayal bile edilemez çünkü Türkiye’de 4 milyona yakın köpeği barındıracak yeteri kadar bakımevi yok.”
Vekillerden protesto
Kirişci’nin madde görüşmelerine geçmesi üzerine, muhalif milletvekilleri sıralara vurarak durumu protesto etti. Kirişçi, toplantıya bir süre ara verdi.
Aranın ardından, daha önce 3 maddesi kabul edilen teklifin, 4. maddesi üzerinden görüşmelere devam edilidi.
4. Maddede değişiklik
“Hayvanların sokaklardan toplanılması ve sahiplendirilinceye kadar hayvan bakımevlerinde barındırılması” hükmünü içeren teklifin 4. maddesinde yer alan “rehabilite edilenler” ifadesi, “rehabilite edilen köpekler” şeklinde değiştirilerek kedilerin değişiklik kapsamı dışına alınması sağlandı.
AKP’nin sadece köpeklerin sahiplendirilinceye kadar bakımevlerinde barındırılmasına dair önergesi kabul edildi ve saat 19.00’a kadar komisyon çalışmasına ara verildi.
Başarır: “Teklifin düzeltilmesi için uzlaşma istedik ancak uzlaşılacak gibi değil, Komisyon ekim ayına ertelenmeli”
Aranın ardından TBMM Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu’nda kanun teklifinin 5. maddesinin görüşmelerine geçildi.
5. maddedeki “Ötanazi” ibaresinin çıkarılarak yerine, “Veterinerlik Hizmetleri Bitki Sağlığı Gıda ve Yem Kanunu’nun 9. maddesi’nin 3. Fıkrası’nda yer alan hükümler”in uygulanmasını sağlayacak olan AKP önergesi üzerine tartışmalar devam ederken CHP Grubu, önergeyi tartışmak için 30 dakika ara talep etti.
Görüşmenin ardından muhalefet kaynakları tarafından “ötanazi” ifadesinin 5. maddeden çıkarılması için verilen AKP önergesine ilişkin iktidar ve muhalefet arasında bir uzlaşma olmadığını, teklifin uzlaşarak düzeltilemeyeceği belirtildi.
Görüşmeler sırasında söz alan CHP Grup Başkanvekili Ali Mahir Başarır, kanun teklifinin düzeltilmesi için görüşmeyi kendilerinin de istediğini ancak iktidarla uzlaşılabilecek gibi olmadığını söyledi. Ötanazi ifadesinin tekliften çıkarılacağını ancak aynı koşulları sağlayan ifadelerin hala madde içinde yer alacağını ifade eden Başarır, teklifin ekim ayında tekrar görüşülmesi gerektiğini belirtti. Başarır, Ekim ayındaki çalışmaların; STK’lar, veteriner dernekleri ve baroların desteğiyle uzun ve detaylı şekilde yapılması gerektiğini kaydetti.
Barınakların ve belediye kaynaklarının toplanacak hayvanların yarattığı ekonomik ve fiziksel koşulları karşılayamayacağını ifade eden Başarır, merkezi ve yerel yönetimlerin sorunun çözümüne ek bütçe ile katkı vermesi gerektiğine dikkati çekti. Başarır ek bütçenin özellikle Tarım ve Orman Bakanlığı’ndan sağlanması gerektiğini bildirdi.
Başarır’ın “Komisyon ekim ayına ertelensin” teklifine diğer muhalefet milletvekillerinden de destek geldi.
TIKLAYIN – Sokak hayvanları yasa teklifi görüşmeleri 18 saat sürdü, ilk 3 madde kabul edildi | Meclis’te “yasa iptal” sloganları atıldı, vekiller arasında gergin anlar yaşandı
TIKLAYIN – AKP’den erken seçim ve sokak hayvanları tasarısı açıklaması
VİDEO HABER – Barolar ve hayvanseverlerden Kuğulu Park’ta ‘ötanazi’ protestosu: Bu zulmü kabul etmiyoruz!
“AKP televizyonu çalmış”CHP Ankara Milletvekili Semra Dinçer, komisyon toplantısı sürerken, televizyonun kaldırıldığı yerde açıklama yaptığı bir video paylaştı. Semra Dinçer, şunları söyledi: “Sokakta yaşayan hayvanların ölüme mahkum edilmesini içeren kanun teklifini görüşmek üzere Plan ve Bütçe Komisyonu Salonu’nda toplandık. Ancak salona giden koridorda bulunan, komisyon görevlilerinin ve vatandaşların takip ettiği televizyonun kaldırıldığına şahit olduk. Komisyon başkanı Vahit Kirişci ise ‘televizyon bozuk’ dedi. Hani Vizontele filminde bir replik vardı ya ‘Baba aküyü çalmışlar’ diye. İşte tam onun gibi bir şey yaşandı bugün bu Meclis’te. Katliamı öngören yasanın çalışmaları takip edilmesin diye AKP televizyonu çalmış. Bu kadarına da pes. Katliamı değil yaşamı savunacağız.” |