Altı muhalefet partisinden ‘Sayıştay’ı yeniden etkin kılma’ kararı: Türkiye Varlık Fonu da denetlensin

Parlamenter sisteme dönüş için toplantılarla bir araya gelen altı muhalefet partisi, “Sayıştay’ın yetki alanının genişletilmesi, denetim kapsamı dışındaki kurumların denetime tabi tutulması ve yaptırım gücünün artırılmasını” masaya yatırdı. Sayıştay’ın “Anayasal dayanak noktalarının kuvvetlendirilmesi” öne çıkarken, Sayıştay denetiminden muaf olan Türkiye Varlık Fonu’nun (TVF) denetim kapsamına alınması ilkesi benimsendi.

Altı muhalefet partisinin güçlendirilmiş parlamenter sistemin ana ilkelerini belirlemek amacıyla kurduğu muhalefet masası, yedinci toplantısını dün TBMM’de yaptı.

Kamu iktisadi teşebbüslerini iktisadi, mali, idari, hukuki ve teknik yönlerden denetleyen Sayıştay’a ilişkin “sorunlar” muhalefet masasında görüşüldü. “Anayasal dayanağının yetersizliği” yönünde görüşlerin dile getirildiği Sayıştay’ın “son yıllarda iktidar tarafından etkisizleştirildiği” birçok kez gündeme gelmişti. 

Sayıştay, “denetçilerce hazırlanan raporlardaki bazı tespitlerin üst kurullar tarafından makaslandığı”, “kamu idarelerinde bulgulanan devasa büyüklükteki bütçe usulsüzlüklerinin kamuoyuna açıklanan raporlarda yer almadığı” iddialarına konu olmuştu. Öte yandan Sayıştay’ın “tespit ettiği usulsüzlüklerle ilgili suç duyurusunda bulunmadığı” kaydedilerek, “söz konusu işlemin uygulanmaması nedeniyle yaptırım gücünü yitirdiği” belirtilmişti. Muhalefet masası, bahse konu iddia ve eleştirilerden hareketle Sayıştay’ın “yetki alanını genişletmeyi, denetim dışı kurumları denetime tabi hale getirmeyi ve yaptırım gücünü artırmayı” öngören düzenlemeleri gündemine aldı.

Suç duyurusuna net çerçeve

Edinilen bilgiye göre, muhalefet, güçlendirilmiş parlamenter sistem kapsamında öncelikli olarak “Sayıştay’ın anayasal dayanak noktalarını kuvvetlendirmeyi” hedefliyor.

Muhalefet masasının, “kamu kuruluşlarında belirlenen usulsüzlüklerle ilgili sorumlular hakkında Sayıştay’ın suç duyurusunda bulunmasına yönelik net bir çerçeve çizilmesi”, “Sayıştay’ın denetimi dışında kalan bazı kamu kurumlarının da denetim kapsamına alınması” konu başlıklarında görüş birliğine vardığı ifade ediliyor.

Türkiye Varlık Fonu’na denetim

Altı muhalefet partisi, “Sayıştay’ın güçlendirilmesi” ile kamuya ait büyük bütçeli bazı iştirakleri yöneten TVF’nin “Sayıştay denetimi altına alınmasını” da hedefliyor. 

Mevcut düzenlemede “Cumhurbaşkanı tarafından görevlendirilen denetim elemanları tarafından denetlenen TVF’ye ilişkin denetim raporu Cumhurbaşkanı’na sunuluyor” Öte yandan “TVF bünyesindeki kamu kuruluşlarının yarısından fazlası da Sayıştay denetiminin dışında bulunuyor.” Bu uygulamanın kamu bütçesinin yönetiminde “şeffaflık” ilkesine aykırı olduğu görüşünde birleşen muhalefetin, “TVF’nin tamamının Sayıştay denetimi altına alınmasını” öngördüğü, bu düzenlemeye ilişkin ilke kararının da “ortak masadan çıkacak ana ilkeler arasında yer alacağı” belirtiliyor.