15 Temmuz sonrası Türkiye ekonomisindeki kötü gidişat hız kazandı. Aradan geçen 4 yılda dolar kuru 7 liraya çıktı. Enflasyon çift haneye yükseldi, sadece son iki yılda çalışan sayısı 3,4 milyon azaldı.
15 Temmuz ve sonrasında ilan edilen Olağanüstü Hal, ekonomiyi olumsuz etkiledi. Dolar kurunda artış engellenemezken ekonomi yönetimi bankalar aracılığıyla ekonomiyi canlandırmak için girişimlerde bulundu.
DOLAR REKOR KIRDI, MÜDAHALELER İŞE YARAMIYOR
15 Temmuz gecesi uluslararası piyasalarda dolar kuru 3.00 TL’yi aştı. Kurun artışı çok uzun süre devam etti. Dolar/TL 2016 yılını 3.50’nin üzerinde tamamladı. 2018’de ABD ile yaşanan ABD ile yaşanan gerilimler, sınır ötesi operasyon ve zaman zaman güvenlik endişelerinin de etkisiyle dolar kuru 7 liranın üzerine de çıktı! Merkez Bankası rezervlerini bitirme pahasına müdahale etmesi sonucu dolar kuru şu an 6.86 seviyelerinde işlem görüyor.
DERECELENDİRME KURULUŞLARINDAN “YATIRIM YAPILAMAZ” NOTU
15 Temmuz’un ardından S&P, Moody’s ve Fitch gibi uluslar arası derecelendirme kuruluşları Türkiye’nin kredi notunu düşürdü. Türkiye’nin kredi notu ‘yatırım yapılamaz ülke’ konumuna geldi. Fitch, S&P ve Moody’s’in Türkiye’ye verdiği ilk notlar yatırım yapılabilir seviyedeydi.
MERKEZ BAKASI BAŞKANI GÖREVDEN ALINDI
Yüksek faiz sebebiyle siyasi otorite tarafından sık sık eleştirilen Merkez Bankası 15 Temmuz sonrası bir süre daha düşük faiz politikasına devam etti. Ardından merkez 3 yıl sonra faiz artırdı. Bu durum yüksek enflasyonda belirleyici oldu. Merkez Bankasının bağımsızlığı tartışmaları Türkiye’de uzun süredir sürerken 2019 yılında Başkan Murat Çetinkaya’nın AKP’li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan tarafından görevinden alınmasıyla birlikte tartışmalar boyut değiştirdi. Çetinkaya yerine göreve getirilen Murat Uysal dokuz toplantı üst üste faiz indirdi.
EKONOMİYİ CANLANDIRMAK İÇİ KREDİ MUSLUKLARI AÇILDI
Hükûmet ekonomiyi canlandırmak için kredi musluklarını açtı. KOSGEB aracılığıyla birçok esnafa 50 bin TL’ye kadar kredi verildi. Faizsiz ilk yıl geri ödeme olmayan üç yıllık vadeli bu kredilere başvurularda birçok sıkıntı yaşandı. Kimi vatandaş online sisteme başvuramadı. Devlet ayrıca Kredi Garanti Fonu altında vatandaşın çekeceği kredilere kefil oldu böylece 250 milyar TL’lik kredi hacmi oluşturmuş oldu. KGF hacimleri daha sonra artırıldı.
İŞSİZLİK REKOR KIRDI
15 Temmuz’un ardından işsizlikte son 6 yılın rekorları kırılmaya başlandı. Pek çok vatandaş yeni iş bulmakta zorlandı. Genç işsizliği tehlikeli boyutlara geldi. AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan bütün patronları istihdam seferberliğine katılmaya çağırdı. Seferberlikte 2 milyon yeni istihdam oluşturulması bekleniyordu ama oluşan istihdam sayısı 700 binde kaldı. Türkiye ekonomisi yeni iş alanları oluşturmakta zorlanırken Nisan 2018-Nisan 2020 döneminde çalışma çağındaki nüfus 1,8 milyon artarken istihdam 3,4 milyon azaldı.
ENFLASYONDA DÜŞÜŞ SAĞLANAMADI
15 Temmuz’dan bir sene sonra enflasyon yüzde 11.72 ile son 5 yılın rekorunu kırmıştı. Aradan geçen dönemde yapılan yurt çapındaki indirim kampanyalarına rağmen enflasyonda düşüş frenlenemedi. Enflasyon geçici bir süre tek haneye inerken aradan geçen sürede tekrar çift haneye çıktı. 2020 Haziran ayında enflasyon geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 12,62 arttı. Enflasyon Türkiye ekonomisinin kronik bir sorunu olarak durmaya devam ediyor.