YORUM | ADEM YAVUZ ARSLAN
Mesleğe polis adliye muhabirliğinden başlamış, bugüne kadar sayısız dava izlemiş, binlerce sayfa iddianame, savunma ve mütalaa okumuş birisi olarak diyebilirim ki New York’ta görülen Hakan Atilla davasını izlemek benim için mesleki açıdan benzersiz bir deneyimdi.
17-25 Aralık yolsuzluk soruşturmasının Türkiye ayağını zaten yakinen biliyordum.
Hatta iddianamede benim bazı telefon görüşmelerim de delil olarak yer alıyordu.
Skandalın ‘esas oğlanı’ Reza Zarrab’ın Mimai’de tutuklanmasından itibaren de gelişmeleri yakından takip etmiştim.
Sonrasında ise 1 ay boyunca, sabahtan akşama kadar mahkeme salonunda duruşma izledim.
ABD hukuk sistemini, mahkemelerin işleyişini yakından görmüş oldum.
Duruşmaları izlerken ‘imkan olsa ve bu duruşmalar Türkiye’de herkese izletilse” diye düşünüyordum.
Bugün bu konuya tekrar dönmemim iki nedeni var.
Birincisi dönemin Halkbank Genel Müdür Yardımcısı Hakan Atilla’nın ABD Temyiz Mahkemesi’nde görülen davası pazartesi itibariyle sonuçlandı.
Temyiz Mahkemesi Hakan Atilla’ya verilen 32 ay hapis cezasını onadı.
Mayıs 2018’de hapis cezası alan Hakan Atilla ‘mahkumiyeti destekleyecek yeterli delil olmadığı’ iddiasıyla karara itiraz etmişti.
BU YAZIYI YOUTUBE’TA İZLEYEBİLİRSİNİZ ⤵️
Mahkeme jürinin kararını desteklemek için yeterli kanıt olduğuna karar verdi.
Üstelik kararı onayan hakim Başkan Trump döneminde atanmış bir hakim. Malum olduğu üzere Erdoğan Zarrab’ın tutukluluğunu ‘kişisel’ meselesi olarak ele almış, ABD’ye nota bile vermişti. Erdoğan’ın girişimleri ABD medyasına sık sık konu olurken, eski ABD Ulusal Güvenlik danışmanı John Bolton Beyaz Saray’da geçen günlerini anlattığı kitabında Erdoğan’ın girişimlerine dair detaylara yer vermişti.
Trump’ın atadığı hakim ‘yeterli ve somut delil var’ diyerek kararı onadı.
Dava üzerine çok şey söyledik, hala söylenebilecek çok şey var ama benim özellikle gelmek istedim konu başka.
ABD’de jüri sistemi var ve 12 kişilik jüri ortak karar almak zorunda.
Yani sadece bir jüri, savcının iddialarına ikna olmazsa sanık -cinayetle bile yargılansa- kurtuluyor.
Yargılamaların en kritik pozisyonu ise savcılarda.
Çünkü savcıların işi hakimi değil jüriyi ikna etmek. Savcılar çok net ve tartışmaya yer bırakmayacak somut delillerle gelmek zorundalar.
En ufak bir şüphe, çelişkili delil ya da mantıksal boşluk sanık lehine oluyor.
Şüpheden her zaman sanık yararlanıyor. Savcıların yapacağı en küçük hata, eksik soruşturma ya da şüpheli işlem tüm davayı düşürüyor.
Bu konuya değinmemin nedeni şu:
Türkiye’de yargı hiçbir zaman ideal değildi ama hiçbir zaman da bu kadar kötü olmamıştı.
Ne iddianameler iddianame ne de yargılamalar gerçek bir yargılama.
Çok net bir şekilde şunu söyleyebilirim: bırakın ABD’yi normal bir hukuk sisteminde Türkiye’deki tüm yargılamalar-15 Temmuz icin olanlar dahil- bozulur.
Gerçek bir yargıç AKP rejiminin savcılarınca hazırlandığı iddia edilen iddianameleri doğrudan reddeder.
Bu konuda sayfalar dolusu örnek verebilirim. Fakat tiraji-komik olduğu için kendi dosyalarımdan iki küçük misalle açayım:
Hrant Dink Cinayeti’ne dair 2011 Ocak ayında yayınlanan kitabım ‘Bi Ermeni Var’ nedeniyle 7 yıl sonra dava açıldı. Savcı Gökalp Kökçü yazdığım kitap nedeniyle benim için müebbet hapis istedi.
Savcı Kökçü’nün hukuk bilmediği belliydi ama Türkçe bilmediğini de görmüş olduk. Çünkü hem benim adım, hem de kitabın adı iddianamede yanlış yazılmış.
Dahası müebbet hapsini istediği gazeteciyle ilgili delil de koymamış.
En komiği de şu, iddianamede yaptığı suçlamayı, iddianame eklerinde yer alan HTS kayıtları yalanlıyor.
Normal bir mahkeme olsa bu iddianameyi yazan savcıyı hukuk fakültesine geri gönderirdi.
Bir başka savcı ise Yavuz Arslan isimli bir avukatın attığı işkence karşıtı tweet nedeniyle bana dava açmış-nasıl bağ kurduğu iddianamede yazmıyor- mahkeme kabul etmiş ve dahası uluslararası yakalama kararı çıkarmışlar.
15 Temmuz davaları da böyle tuhaf iddianamelerle dolu.
Mesela askeri hakim-savcıların yargılandığı davada bir Albay’ın “FETÖ’cü” olduğunun delili şöyle :
“Sanık Erzincan’dan Ankara’ya tayin olduktan kullandığı sabit hattı Telekom’a devretmiş, bu hattı 4 yıl sonra alan şahsın kardeşinin Bank Asya’da hesabı olduğu tespit edildiğinden sanığın FETÖ’cü olduğuna..”
Dediğim gibi bütün iddianameler bu tip deli saçması ‘iddia’larla dolu.
AKP savcılarının bir diğer özelliği delil sunmak değil suç uydurmak. Delili ortaya koymadan genel hükümler veriyor.
Mesela kritik davaların hepsi için “kumpas olduğu anlaşılmıştır” “yolsuzluk operasyonu adı altında hükümete darbe yapılmıştır” ya da “milyonlarca kişinin telefonu dinlenmiştir” gibi hükümler var.
‘Neye dayanarak bu hükme vardınız’? sorusunun cevabı yok. İddianameye delil koymak gibi bir durum zaten söz konusu değil.
Bu konuya bugün dönmemin ikinci nedeni ise şu:
Ergenekon, Balyoz ve diğer kritik davalarla ilgili konuşulurken de AKP savcılarının yaptığı gibi genel ve kesin hükümler veriliyor. Delile dayanmayan bu hükümler o kadar çok tekrar ediliyor ki bir süre sonra norm haline geliyor.
Mesela “Ergenekon ve Balyoz’da deliller sahteydi” iddiası.
Bu iddia o kadar çok sık dile getirildi ki artık ezber bir cümle haline geldi. Oysa ki Perinçek’in tabiriyle “siyasetin köpeği” haline getirilen AKP yargısı bile böyle bir iddiada bulunamıyor.
Gerek Yargıtay’ın bozma kararında, gerekse de davanın tekrar görüldüğü İstanbul 4.Ağır Ceza Mahkemesi’nin yaklaşık 700 sayfalık gerekçeli kararında ‘sahte ya da üretilmiş delil’ iddiası yok.
Hatta mahkemenin bozma gerekçesinde aynen şöyle yazıyor: “Soruşturmaların tamamının ortada hiçbir şey yokken ortaya atılmış tamamen uydurma delillere dayandığına dair de elde somut deliller yoktur.”
Düşünün AKP mahkemeleri bile deliller sahte ya da üretilmiş diyemiyor.
Kaldı ki Ergenekon soruşturmalarını yürüten dönemin organize ve terör polislerine açılmış ‘delil üretme’ suçlaması yok.
Dönemin terör, organize ve istihbarat yöneticilerine ‘usulsüz telefon dinleme’ suçlaması var ama görebildiğim kadarıyla ‘delil üretme’ ye dair bir suçlama-yargılama yapılmamış.
O dönemin polis müdürlerinden bazılarına ulaşıp sordum, onlarda ‘sahte ya da üretilmiş delil’ suçlaması olmadığını teyit ettiler.
Bu aşamada -kişilerden ve davalardan bağımsız olarak- genel ve önemli bir ilkeyi hatırlatmakta fayda var çünkü özellikle bugünlerde birçok kesim tarafından yaygın olarak ihlal ediliyor.
Suç bireyseldir. İddia sahibi iddiasını ispatlamakla yükümlüdür.
Eğer çok kritik bir dava ile ilgili ‘üretilmiş deliller var’ derseniz iki şeyi daha yapmanız gerekir.
Birincisi hangi delilin sahte-üretilmiş olduğunu ve en önemlisi üretilmiş denilen delilin kim tarafından üretildiğini ortaya koymanız gerekir.
Aksi halde AKP savcılarından farkınız kalmaz.
Ayrıca unutmamak gerekiyor ki öznesi suç olan bir konudan bahsediyoruz ve duyuma dayalı hükümler yüzbinlerce insanın hayatına dokunuyor.
Böyle bir hatırlatmayı yapmak bile abesle iştigal ama algıların olguların önüne geçtiği bir sürecin içinde olunca bazen hatırlatma yapmak gerekiyor.
Kaynak: Tr724
