Türkiye’deki ev sahipliği oranları alarm veriyor, AB ülkelerine kıyasla makas büyüyor

Buse Yaşar

Türkiye’de son yıllarda hakim olan yüksek enflasyon ortamı, reel gelirlerin düşmesi ve gelir dağılımında yaşanan adaletsizlikler, Türkiye’deki ev sahipliği oranlarının diğer OECD ve Avrupa ülkelerine göre aşağı seviyelerde izlemesini neden oluyor. Türkiye’de ev sahipliği yüzde 68’lik bir oran ile Avrupa Birliği ülkelerine göre 12 puan aşağıda bulunuyor.

Trading Economics’in ülkelerin resmi istatistikleri ve verilerine göre derlediği listede, Türkiye’de ev sahipliği oranlarının yüzde 56 seviyesinde olduğu kaydedildi.

Türkiye’de özellikle 2020 yılı itibarıyla etkisini toplumun geniş kesimlerinde hissettiren yüksek enflasyon ortamı, azalan satın alma gücü ve asgari ücretin TÜİK rakamlarına göre belirlenen oranı, toplumun büyük bir kesiminde hayat koşullarının zorlaşmasına neden oldu.

Ömür boyu ev sahibi olunmayacağına ilişkin inanç etkili oluyor

Türkiye’nin OECD ve Avrupa ülkelerine kıyasla genç nüfusunda; özellikle gençler, yeni mezunlar ve orta yaşa mensup bireylerin ömürleri boyunca elde edecekleri kazançla dahi ev alamayacaklarına ilişkin sahip oldukları inancın, ev sahipliği oranlarını direkt olarak etkilediği dile getirilen unsurlar arasında yer alıyor.

Tarihi arka plan ve demografik unsurlar öne çıkıyor

Ülkelerin tarihi geçmişleri ve demografik yapılarına göre temelleri şekillenen ev sahipliği oranları, son yıllarda pek çok araştırmacı ve ekonomistin verilerine göre, değişen ekonomik konjonktürden direkt olarak etkileniyor.

Gelir dağılımı eşitsizliği toplumsal huzursuzluklara neden oluyor

Özellikle farklı iş kolları ve farklı faktörlere göre değişkenlik gösteren kazanılan gelirlere bakıldığında, dağılımdaki ciddi çarpıklıklar toplumsal huzursuzluklara ve dengesizliklere neden oluyor.

Yalnızca eğitim veya çalışılan yıl sayısı/deneyime göre bir artış göstermeyen kazançlar, çalışılan şirket, yönetim tarzı ve şirket içi kurallara göre şekillenebiliyor.

Özel sektör ve kamu kesimi arasındaki ayrım

Özel sektör ve kamu kesimi ayrımı göz önünde bulundurulduğunda, özellikle enflasyonun yüksek seyrettiği son yıllarda kamu sektörünün reel kazancının enflasyona göre daha adil bir şekilde artış gösterdiği konuşulan başlıklar arasında.

Geçmişte eğitim ve deneyim ile elde edilebilen yükselme, günümüzde etkisini yitirdi

Geçmişte eğitim ve elde edilen deneyime bağlı olarak yükselme, maaş artışısının kademeli olarak gerçekleştirilebildiği özel sektörde ise; özellikle yeni mezun giriş pozisyonlarının ve üst kademede bulunan yönetici pozisyonları haricinde kalan çalışanların kazandıkları gelirin hissedilen enflasyonun altında kaldığı ve bu insanların hayatlarını idame ettirmekte zorlandıkları ana gündem maddelerinden bir tanesi olarak ön plana çıkıyor.