İNCELEME | BOP’ta son aşama; Ortadoğu’da haritalar yeniden mi çiziliyor? - İnternet Haberler Köşe Yazıları Yorumlar Siyaset Ekonomi Spor

AHMET KEMAL GENÇ | HABER İNCELEME

Gazze’de yaşanan katliamların sorumlusu olarak gösterilen İsrail Başbakanı Netanyahu ABD’de yaptığı konuşmada, “Ortadoğu haritasını yeniden çiziyoruz.” dedi. Bu öylesine söyelenmiş bir söz mü yoksa büyük bir planın ayak sesleri mi? ABD Başkanı Donald Trump, ABD’nin Gazze Şeridi’ni devralacağını belirterek, Gazzelileri başka ülkelere yerleştirmeyi planını tekarladı…

Uzmanlar bir asır önce İngiltere ve Fransa tarafından çizilen Ortadoğu’daki haritaların yeniden çizilmesi sürecine girildiğini belirtiyor. Bu sefer sahnede israil ve ABD var; ABD ve Avrupa basınında sahne arkasında ise İngiltere ve Türkiye’nin olduğu yazılıyor… Filistin’den başlayarak Lübnan, Suriye, Irak ve Yemen’i kapsayan, İran’ı da hedef alan çok yönlü operasyonlara tanıklık ediyoruz. İsrail, ABD ve İngiltere’nin stratejik adımları, özellikle Filistin, Lübnan, Suriye, Irak, Yemen ve İran üzerindeki etkilerini gösteriyor.

İsrail, Trump’ın desteğiyle Gazze’nin boşaltılması, rehinelerin geri alınması ve İran ekseninin ortadan kaldırılmasını hedefliyor. Bu hamleyle bölgedeki güç dengesini değiştirmeyi amaçlıyor. Suriye’deki gelişmeler ve İsrail’in Suriye’deki stratejik hedefleri yok etmesi, Golan Tepeleri’ni kontrol etmesi bölgedeki bir çok dengeyi değiştirdi.

ABD-İsrail, İngiltere-Türkiye arasındaki stratejik farklılıkların da belirleyici olacağı belirtiliyor. Gazze, bu yeniden dizayn sürecinde merkezi bir rol oynarken; Filistinlilerin Mısır ve Ürdün’e zorla göç ettirilmesi politikası, Mısır, Ürdün, Suudi Arabistan, Katar vb. ülkelerin itirazlarına rağmen belirsizliğini koruyor. Ayrıca, ABD Lübnan’da Batı yanlısı bir yönetim kurmayı hedeflerken, Türkiye’nin bu projeler doğrultusunda gönüllü bir tutum sergilemesi bekleniyor.

Türkiye, Suriye’yi ‘inşaa’ etmek istiyor!

İsrail ve Türkiye’nin çıkarları çatışıyor. İsrail, azınlıklara ve özellikle Kürtlere destek veriyor ve Golan Tepeleri’nde askeri varlığını artırarak bölgede kalıcı bir yer edinmeyi hedeflediği açıkça görülüyor. Türkiye, Suriye’de yerini kalıcı hale getirmek ve yeni devleti alt ve üst yapı ve askeri siyasi olarak inşa etmek istiyor. Ayrıca SDG’ye yönelik her türlü desteğin sona ermesini istediği ve Kürtlerin statü sahibi olmasını engellemek istediği anlaşılıyor.

Suriye’deki gelişmeler ve Filistinli göçmenlerin yerleştirilmesi konularında Trump ile Erdoğan arasında her an bir anlaşma sağlanabilir. Trump, Erdoğan’dan Hamas’a karşı tavır almasını, Gazzelileri kabul etmesini ve İsrail ile ticari ilişkileri normalleştirmesini talep edebilir.

Öte yandan, Türkiye Kürtlerle ilgili sorunlarını çözerken ABD’nin bu durumu görmezden gelmesini isteyeceğine dair yorumlar var.

ABD ve İngiltere, Suriye’de Rusya ve İran’ın etkisini sınırlamak ile İsrail güvenliğini sağlamak gibi ortak hedefler doğrultusunda iş birliği yapıyor. Ancak, SDG ve ÖSO gibi yerel unsurlara destek konusunda farklı yaklaşımlara sahipler.

İngiltere, Türkiye ile yakın ilişkileri nedeniyle ABD’nin SDG desteğini paylaşmıyor ve İran’la doğrudan çatışmaya girmeyi tercih etmiyor. Bu sırada, ABD askeri varlığını artırırken, İngiltere daha çok diplomasi, istihbarat ve vekil gruplarla hareket ediyor; bu durum Türkiye’nin rolünü karmaşıklaştırıyor.

Haritaların yeniden çizilmesi, bölgede kalıcı bir barışa yol açacak mı? Ortadoğu’da her gün yeni açıklamalarla sürpriz gelişmeler yaşanıyor. Bekleyip göreceğiz…