Bolu’nun Kartalkaya ilçesinde meydana gelen ve son belirlemelere göre 79 kişinin ölümüyle sonuçlanan otel yangını, iktidar ile muhalefet arasında sorumluluk kavgasına neden oluyor.
Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, yangının meydana geldiği Grand Kartal Otel’e Bolu Belediyesi İtfaiye Müdürlüğü’nün yangın yeterlilik belgesi verdiğini iddia ederken Bolu Belediye Başkanı Tanju Özcan, “Burası turizm alanı. Burada münhasıran yetkili olan Turizm Bakanlığı. Zaten ‘2021 ve 2024’te biz denetim yaptık’ diyor. 2007 yılından sonra belediyemizce verilmiş herhangi bir olumlu rapor yok” yanıtını verdi.
Hangi şirketler başvuruda bulundu, Bolu İtfaiyesi ne yanıt verdi?
VOA Türkçe’nin edindiği bilgiye göre, 12 Aralık 2024’te Grand Kartal Turizm ve Ticaret AŞ yangın denetimi başvurusunda bulundu.
Bolu Belediyesi İtfaiye Müdürlüğü’nün yaptığı denetimde otelin tahliye çıkışları, acil aydınlatma, ışıklı yönlendirme levhaları, tahliye planları, duman kontrolü yetersiz bulunurken, yangın algılama sisteminin faal olmadığı tespit edildi.
Bu raporun ardından Grand Kartal Otel Muhasebe Müdürü Kadir Özdemir imzasıyla dilekçe geri çekildi. Şu an gözaltında bulunan Bolu Belediye Başkan Yardımcısı Sedat Gülener de Grand Otel’in sahibi şirkete başvurunun iptal edildiğini belirten resmi yazı gönderdi.
Ancak bu arada Bolu Belediyesi’nin yine aynı otelin eklentisinde açılan bir kafeyle ilgili bir denetim yaptığı da ortaya çıktı.
Grand Kartal Otel’in sahiplerinin bir diğer şirketi olan Mudurnu Enerji adına yapılan başvuruda yine Sedat Gülener imzası bulunan resmi yazıda 70 metrekarelik kapalı alanın “Binaların Yangından Korunması Hakkındaki Yönetmeliğe” uygun olduğu belirtildi.
VOA Türkçe’nin konuştuğu ismini vermek istemeyen bir Bolu Belediyesi yetkilisi, iki konunun birbirinden farklı olduğunu ve sözkonusu alanın ana binanın dışında olduğunu savunurken otel yönetiminin özel bir şirkete yangın denetimi için başvurduğunu ancak sonucu bilmediğini söyledi.
Bahattin Yücel: “Kültür ve Turizm Bakanlığı sorumlu”
Eski turizm bakanlarından (1996-1997) Bahattin Yücel, yapılan son değişikliklerle sorumluluğun bütünüyle Kültür ve Turizm Bakanlığı’na geçtiğini söyledi.
VOA Türkçe’nin sorularını yanıtlayan Yücel, “Çok üzüntü duyduğumu ve bir kırıklık hissettiğimi söylemek istiyorum. Çünkü o insanlar ölmeyebilirdi. O insanlar şu anda tatillerine devam edebilirlerdi. Sözkonusu otel Bolu Belediyesi’ne başvurarak yangına karşı önlem alındığına dair rapor istemiş. Belediye 24 Aralık’ta Bolu Belediyesi eksiklikleri söylemiş. Sayılan eksikliklerin tamamı yangın merdiveni konusu, dedektörler konusu, söndürme teşkilatı konusu, tahliye kapıları acil durumlardaki ışıklandırma dahil duman dedektörleri bu yangınında ölen insanların ölümlerine neden olan eksiklikler.
Otel talebini geri almış, bakanlık tarafından sertifika verilmiş bir özel şirkete başvurmuşlar. O şirketin verdiği raporu bilmiyoruz. Bu olay meydan gelmişse ne belediye ne orası ne burası, doğrudan bakanlık sorumludur” dedi.
Yücel: “Kartalkaya’da bir sağlık istasyonu ve itfaiye istasyonu kurulmamasını anlamak kolay değil”
Daha önce yangın yeterlilik raporunun illerde İtfaiye Daire Başkanlıkları, büyükşehirlerde ise yine belediyeye bağlı İtfaiye Daire Başkanlıkları tarafından verildiğini söyleyen eski Turizm Bakanı, büyük bir denetim geleneği bulunan bakanlığın bu yetkisini üçüncü şirketlere devrederek bir nevi “özelleştirme” gerçekleştirmesini de eleştirdi.
1984-1991 yılları arasında TÜRSAB (Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği) Başkanlığı da yapan Bahattin Yücel, “Anlaşılıyor ki birtakım yap sat çevrelerin baskısıyla bu iş özelleştirildi. İşin asıl derdi bu. 2012’den 2022 yılına kadar geçen süre içerisinde değişiklikler yapılmış yönetmeliklerde. Yetkililer farklılaştırılmış ve özelleştirilmiş bununla ilgili itirazlar da bazı hallerde Anayasa Mahkemesi’nden bazı hallerde Danıştay’dan dönmüş ama ortada mevcut kaotik bir yapı çıkmış. Bazı haftasonları beş bin kişi hatta daha fazla misafir oluyor. Kartalkaya’da bir sağlık istasyonu ve itfaiye istasyonu kurulmaması hatta AFAD’ın görevlendirilmesini dahi anlamak kolay değil” değerlendirmesinde bulundu.
Birçok bağımsız kurum yangına dair raporlarını oluşturmak için bölgede çalışıyor. TMMOB Makine Mühendisleri Odası’nın Bolu Şubesi’nden oluşturulan bir heyet de Kartalkaya’da çalışmalarını sürdürüyor.
Ezgi Kılıç: “Türkiye’de denetimler ve periyodik bakımlar bu durumdan bağımsız olarak her zaman problemli”
TMMOB Makine Mühendisleri Odası İstanbul Şube Başkanı Ezgi Kılıç da Türkiye’de birçok kurumun periyodik denetimleri aksattığını söyledi.
VOA Türkçe’nin konuştuğu Kılıç, “Arkadaşlarımız bölgede çalışıyor. Rapor çıktıktan sonra mutlaka daha net konuşabileceğiz. Ama izlediğimiz görüntülerden yangın merdivenlerinin sorunluğu olduğu, alarm sesinin duyulmadığı, yangın sistemi varsa da devre dışı bırakıldığı anlaşılıyor. Türkiye’de denetimler ve periyodik bakımlar bu durumdan bağımsız olarak her zaman problemli. Bu sistemlerin yalnız olması yetmiyor, periyodik bakımlarının yapılması da gerekiyor. Yangının mutfaktan başladığı anlaşılıyor. Bacaların temizliği yapıldı mı? Ölçüleri uygun mu? Denetimleri yapıldı mı? Bunlar da belirsiz. Yalnız oteller değil her türlü binada yangın güvenliği tedbirlerinin sürekliliği ve kontrolü için kapsamlı, görev, yetki ve sorumlulukları belirgin, her aşaması tanımlı bir denetim mekanizmasını sağlayacak mevzuat acil şekilde oluşturulmalıdır” dedi.
EMO: “Kamuya açık tüm binalar için uzman mühendis bulundurma zorunluluğu getirilmelidir”
Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) da yayınladığı basın açıklamasında can güvenliği için alınan önlemlerin kaynak israfı olarak görüldüğünü dile getirdi.
Açıklamada, “Elektrik kaynaklı yangınları en aza indirmek için, binalardaki elektrik ve elektronik tesisatlarının düzenli bakım ve testleri hayati öneme sahiptir. Elektrik tesisatının, uzman mühendisler tarafından projelendirilmesi, standartlara uygun malzeme kullanımı ile kurulumunun yapılması gereklidir. Ayrıca, tesisatın periyodik olarak uzman mühendisler tarafından kontrol edilmesi, olası yangın tehlikelerinin önüne geçmek için önemlidir. EMO olarak, can güvenliği için alınacak önlemleri “kaynak israfı” olarak gören anlayışın terk edilmesi gerektiğini savunuyoruz. Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik`te acilen değişiklik yapılarak, Yapı Elektronik Sistem ve Tesisatları İşletme Sorumlusu tanımlanmalı ve kamuya açık tüm binalar için uzman mühendis bulundurma zorunluluğu getirilmelidir” denildi.
