AK Parti ve MHP’nin yıllardır güçlü olduğu Manisa ve ilçelerinde CHP bu kez Büyükşehir ve 17 ilçeden 14’ünü kazandı. CHP Genel Başkanı Özgür Özel’in memleketinde kazanan adaylardan sadece biri kadın.
Şehzadeler’den Belediye Başkanı seçilen Gülşah Durbay, koltuğu AK Parti’den devraldı. VOA Türkçe’ye konuşan Durbay’a göre parti teşkilatından gelmek dayanışma ve desteği arttırdı ancak esas omuz veren ilçe kadınlarıydı.
Durbay, “Ben zaten gençlik örgütlerinden beri bu partinin içerisindeyim. Gençlik kollarında çalışmaya başladım. İlçe Gençlik Kolları Başkanlığı görevini yürüttüm. Evet kadın olmak bu ülkede çok zor bir şey ve siyaset yapmak daha da zor. Ama parti desteğini tabandan geldiğim için daha kolay arkama aldım” diye konuştu.
“Şehzadeler’de CHP’nin her koşulda kazanamayacağını düşünen geniş bir kesim vardı” diyen Durbay, “Zor bir ilçemizdi aslında. Biz kadınlarla çok güzel bir bağ kurduk. Kadınlarla toplantılar yaptık, biraraya geldik. Sosyal medyadan önemli bir iletişim kurduk. Gece yarılarına kadar sokak çalışması yapıp, eve gelince onların sosyal medyadaki talep ve iletişimlerine tek tek yanıt verdim. Çok anlamlı ve güçlendirici mesajlar ve talepler aldım” ifadelerini kullandı.
“İlçedeki hava şimdiden değişti”
İlçede başta kadınlar olmak üzere havanın ve yüzlerdeki ifadenin şimdiden değiştiğini belirten Durbay, seçim sürecinde erkeklerin çoğunlukla el sıkmaktan kaçındığını ve bunun başta çok zoruna gittiğini söyledi.
Zamanla bu duruma alıştığını kaydeden Durbay, kampanya boyunca karşılaştığı bazı sorularla ilgili şunları söyledi: “’Evli misiniz? Nasıl yöneteceksiniz? Daha çok gençsiniz. Çok da zayıfmış’ gibi tepkiler oldu. Çok da moralimi bozmadım. Çünkü sahadan kadınlardan çok güçlü bir destek alıyordum.”
“Yıl 2024, kadınların bizden öncelikli talebi okuma-yazma kursu”
“Bir Cumhuriyet kadını olarak, Atatürk’ün vasiyetini yerine getirmenin mutluluğuyla bu kenti çağdaş, uygar, aydınlık bir kent yapma sözümü onlara verdim” diyen Durbay, kadın toplantılarında öne çıkan talebin okuma-yazma kursu olduğunu aktardı ve şunları söyledi:
“Evet uzaya insan göndermekle övünüyoruz ama bizim yaptığımız kadın toplantılarında, öncelikli talep okuma-yazma kursları oldu. Bu 2024 yılında utanç verici bir tablo ve bu talebi yerine getireceğiz.”
Kadınların sosyal hayata katılması için daha fazla çaba gerektiğini dile getiren Durbay, kursları kent merkezlerine değil erişilebilecek yerlere açacaklarını söyledi. Kreşlerin kentte kadının sosyal hayata katılımının önünü açacağı görüşünü paylaşan Durbay, “En kısa zamanda onları da faaliyete geçireceğiz” dedi.
“Neden CHP’de gerçekleşen köklü değişim”
VOA Türkçe’nin, “Cumhuriyet Halk Partisi erkek ağırlıklı bir parti, burada bir bariyer yıktınız, ardından Manisa sağ bir kent burada da bir bariyer yıktınız. Bu ikisi nasıl oldu?” sorusuna Durbay, “CHP’de yaşanan değişim ve Özgür Özel’in vizyonu” yanıtını verdi. Durbay, şöyle konuştu:
“Bence bunun ana temeli öncelikle Cumhuriyet Halk Partisi’nde gerçekleşen köklü değişim, Genel Başkanımız Özgür Özel’in parti vizyonunu değiştirmesi, gençlere ve kadınlara daha fazla yer açılması oldu. Mesela İzmir’in tarihinde toplam altı kadın belediye başkanı varken bu dönem toplam dokuz oldu. Keza Manisa’da hiçbir ilçede daha önce bir kadın belediye yönetmemişken bugün biz seçildik. Sadece bununla da sınırlı değil, tabanın sesi bu kez genel eğilimler aşılıp dinlendi.”
CHP’den seçilen pek çok kadının parti teşkilatından geldiğini söyleyen Durbay, CHP’nin sonunda bir siyaset okuluna dönüştüğünü ve bunun da seçim süreçlerinde taban desteğini arttırdığını vurguladı.
“Ben ilk Saruhan gençlik kollarında çalışmaya başlamıştım ve orada ilk yıllarda çalıştığım arkadaşlarım kampanyamıza küçük ya da büyük ama çok kıymetli maddi destekler de verdiler” derken gözleri dolan Durbay, “Biz Saruhanlı’dayken o günlerde partimizin parası yoktu. Çay kahve ve şeker alacak bile parası yoktu. Biz çalışmalar için gittiğimiz yerlerde çay ikram edildiği zaman yanındaki şekerleri toplayıp partiye götürüyorduk. Evde annem istese asla yapmayacağım işler yaptım. Parti için bir görev aşkı vardı. Manisa’da bundan bir önceki dönem hiçbir belediyemiz yoktu. Geçen dönem dört belediye vardı. Bu dönem 17 ilçeden 14’ünde CHP kazandı. Büyükşehir Belediyesi’ni kazandık. Artık Manisa CHP’nin kalesi olacak” dedi.
“Tüm ailem seferber oldu”
İlçe örgütünün yanısıra tüm ailesinin de seferber olduğunu anlatan Durbay, “Ben Saruhanlı Koldere köyünde doğup büyüdüm. Ailem ve tüm köyümde bu süreçte seferber oldu” dedi.
Çiftçi baba ve ev hanımı anne ile eğitimini önce Hacettepe Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü’nde alan, ardından Manisa Celal Bayar Üniversitesi’nde ekonomi ve finans alanında doktorasına devam eden Durbay, seçim sürecinde, hemşehri desteği ve seferberliğinden minnettar. Durbay, “AKP ve MHP’li olan akrabalarım bile seferber oldu çalıştı. Teyzelerim broşür dağıttı. Yeri geldi işte dayım, amcam, kuzenlerim bayrak astılar” dedi.
Ben Seçerim Derneği: “Belediyelerde kadın temsiliyeti yüzde 3,5’ten 5,5’e çıktı, sevinecek durumda değiliz”
Kadınların siyasette temsiliyetini savunmak ve desteklemek için kurulan Ben Seçerim Derneği Kurucu Başkanı Nilden Bayazıt’a göre, 31 Mart yerel seçimlerinde kazanan kadın adayların görünürlüğü bugün ve gelecek için çok önemli ama artış oranının düşüklüğü bundan sonra daha çok çalışmayı gerektiriyor.
Bayazıt VOA Türkçe’ye yaptığı açıklamada, “Önceki yerel seçimlerde yüzde 3,5 olan kadın temsiliyeti sadece 5,5’e çıkabildi. Bu çok düşük bir artış” dedi.
Bayazıt, kadınların siyasete atılması ve aday gösterilmesinde ortaya çıkan temel sorunu saha çalışmaları sonucunda şu tespitle vurguladı:
“Partilerde aktif çalışan kadınlar temel olarak bu çalışmanın yönetim tarafından görülmesini bekliyor ve kendilerini ve kapasitelerini yukarıya anlatmakta erkeklerden daha sessiz kalıyorlar. ‘Beni tepeden görsünler’ beklentisi var. Oysa farklı siyasi ilişki kurma manevraları var. Birinci tespitimiz bu.”
Genç kadınların siyasete ilgisine dikkat çeken Bayazıt, pek çok gençin ülkede dönüşüme aktif siyasetle katılmak istediğini ancak nereden ve nasıl başlayacağını bilmediğini de ekledi.
Mazbata alındı, Şehzadeler’in sorunları ve çözüm önerileri neler?
Şehzadeler Belediye Başkanı Gülşah Durbay ise seçilmesinin arkadan gelen kadınlara sonraki seçimlerde güç vereceğine inanıyor ve beş yıllık belediye başkanlığı sürecinde özendirici olmasını istediği öncelikli planlarını şöyle sıralıyor:
“Öncelikle temel belediye hizmetlerinden toplum memnun değil, çöp toplamaktan, otoparka ilçenin temel sorunları var. Bunlar için hızlı adımlar atmaya başladık bile. Diğer yandan burada yüzde 68-70’i verimli tarım arazisi olan bir ilçeyiz.”
“Tarımı sürdürülebilir yöntemlerle ele alıp, çıktısını kooperatiflerle topluma sunabildiğimiz modelleri geliştireceğiz” diyen Durbay, “Gençler çiftçilik yapmamaya başladı. Doğal olarak da aslında köyden kente göçler başladı. İşçileşme arttı. Modern yöntemlerle bunu tersine çevirmek zorundayız. Kuzey yarım kürede Avrupa’nın ilk kirazı bizde yetişiyor ve bu da Avrupa’ya satılıyor. Bu yöntemlerle gidersek yakında çiftçi karbon vergisi de ödeyecek. Sürdürülebilirliği önceleyen tarımla bu yükten çiftçiyi kurtaracağız” ifadelerini kullandı.
Kentte yetişen ürün çeşidine dikkat çeken Durbay, yanlış sulama yöntemleri ile zemine yakın suyun 20-30 metre mesafeden yıllar içinde 60 metrelere çekildiğini belirterek, “Yüzde 68’i verimli tarım arazisi olan kenti güncel ve sürdürülebilir tarım ve sulama yöntemleriyle buluşturacağız” dedi.
Pek çok ürüne coğrafi işaret verebilecek kapasiteye dikkat çeken genç belediye başkanı, kadın kooperatiflerinin bu sürecin lokomotifi olacağını sözlerine ekledi.
