– Cumhuriyetçi Parti’nin ön seçimlerini kazanarak başkan adayı olmayı, sonra da 5 Kasım 2024’teki seçimlerde Beyaz Saray’a geri dönmeyi hedefleyen eski başkan Donald Trump’a Colorado eyaletinden “kötü haber” geldi. Colorado Yüksek Mahkemesi, Trump’ın eyaletteki Cumhuriyetçi Parti ön seçimde yarışamayacağına hükmetti. 6 Ocak 2021’deki kongre baskınında oynadığı rolü gerekçe gösteren mahkeme, adının Colorado’daki oy pusulasında yer almasını yasaklayarak eski başkanı diskalifiye etmiş oldu.
HANGİ YASAYA DAYANDIRILDI?
Colorado Yüksek Mahkemesi’nde 3’e karşı 4 oyla alınan tarihi karar, ABD Anayasası’nın “devlete karşı ayaklanma” ile ilgili 14’üncü maddesine dayandırıldı. Anayasa’nın söz konusu maddesi, ABD tarihinde ilk kez bir başkan aday adayının yarışa giremeyeceğini engellemek üzere kullanıldı.
Söz konusu maddenin 3. fıkrasında, Anayasa üzerine yemin ederek göreve gelen herhangi bir eyalet yetkilisinin veya federal yetkilinin “devlete karşı kalkışma veya ayaklanmaya katılamayacağını ve devletin düşmanlarına yardım ve rahatlık sağlayamayacağı” belirtiliyor. Colorado Mahkemesi de, Trump’ın Joe Biden karşısında yenilgiye uğradığı seçimlerin sonuçlarını kabul etmeyip destekçilerinin Kongre’ye baskın düzenlemesinin önünü açan eylemlerinin, bu maddenin ihlali olduğuna karar verdi.
MAHKEME NE DEDİ?
Mahkeme kararında, “Bu tür hükümlere kolayca varmıyoruz .Önümüzdeki soruların büyüklüğünün ve ağırlığının farkındayız. Aynı şekilde, hukuku korkmadan ve kimseyi kayırmadan, yasaların gerektirdiği kararlarda halkın tepkisinden etkilenmeden uygulama görevimizin de farkındayız” denildi. söz konusu dava, “Sorumluluk ve Etik Yanlısı Vatandaşlar” isimli bir grup tarafından açılmıştı.
Karar şu an için sadece, Cumhuriyetçi Parti’nin 5 Mart’ta Colorado eyaletinde aday adayları arasında yapacağı ön seçimleri ilgilendiriyor. Colorado’nun ağırlıklı olarak Demokratlara oy vermesi nedeniyle, Demokrat aday Biden’ın eyaletteki başkanlık seçimlerini Trump’ın akıbetinden bağımsız olarak kazanacağına işaret ediliyor.
Ancak eyaletteki karar, Trump’ın bir önceki seçim sonuçlarını tanımaması sonrasında tüm ülkede diskalifiye edilmesi gerektiğini savunan daha yaygın bir çaba için bir test olarak görülüyor.
TRUMP YÜKSEK MAHKEME’YE TAŞIYACAK
Trump cephesi ise kararın demokrasiye aykırı olduğunu savunarak ABD Yüksek Mahkemesi’ne gideceklerini açıkladı. Colorado Yüksek Mahkemesi de kararın yürürlüğe girmesi için 4 Ocak 2024’e kadar süre tanıyarak temyiz sürecini bekleyeceğini duyurdu. ABD Yüksek Mahkemesi’nde ise Cumhuriyetçi yargıçlar Demokratlara karşı 6’ya 3 üstünlüğe sahip. Cumhuriyetçi yargıçların üçü ise bizzat Trump tarafından atandı.
6 OCAK’TA NE YAŞANDI?
ABD’de 3 Kasım 2020’de yapılan başkanlık seçimlerini Demokrat Parti’nin adayı Biden kazandı. Ancak iktidarı bırakmak istemeyen Trump, seçim öncesinde ortaya attığı hile iddialarını oylama sonrasında da sürdürdü. Trump, Biden’ın zaferinin ABD Kongresi tarafından tasdik edileceği 6 Ocak gününde, oturum başlamadan önce destekçilerini Beyaz Saray’ın önüne çağırdı. Birçok eyaletten başkent Washington’a giden Trump destekçileri Beyaz Saray’ın önünde toplandı.
Aralarında “Proud Boys” gibi aşırı sağcı grupların da bulunduğu destekçileri, aynı saatlerde Kongre’nin önüne gitmeye başladı. Trump konuşması öncesi Twitter’dan yaptığı açıklamada, “Senato Başkanı” sıfatıyla Kongre’deki seçim oturumunu yönetecek Başkan Yardımcısı Mike Pence’e “Gerekeni yap, seçim sonuçlarına itiraz et” çağrısında bulundu. Pence ise “Anayasayı desteklemeye ve savunmaya yönelik yeminim beni, hangi Seçiciler Kurulu oyunun sayılıp sayılmayacağına karar vermek için tek taraflı yetki iddia etmekten alıkoyuyor” dedi.
KONUŞMA YAPIP BEYAZ SARAY’A DÖNDÜ
Trump, Beyaz Saray önünde yaptığı konuşmada, başkanlık seçimlerinde yenilgiyi kabul etmeyeceğini ve mücadeleyi bırakmayacağını söyleyerek, destekçilerine “Kongre’ye yürüyerek seçimleri barışçıl ve vatansever şekilde protesto etme” çağrısı yaptı. Önce kendisinin de Kongre’ye yürüyeceğini açıklayan Trump, konuşmasının ardından Beyaz Saray’a döndü, destekçileri ise Kongre’ye doğru yürüyüşe geçti.
Trump’ın konuşmasının sonlarına doğru bir grup, barikatları yıkarak Kongre’ye girmeye çalıştı. Polis ilk grubu püskürttü ve takviye istedi. Saatler 13.45’i gösterdiğinde Kongre polisi, “baskın alarmı” verdi. Trump destekçilerinin Kongre içine girdiği ve polisin biber gazıyla müdahale ettiği anlar, sosyal medyada paylaşıldı. Protestocular kısa sürede Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi’nin odasına girdi. Kongre oturumu iptal edildi, Pence güvenli bir yere alındı. Trump ise Twitter’dan “itidal” çağrısı yaptı.
BİRİ POLİS BEŞ KİŞİ ÖLDÜ
Kolluk kuvvetlerinin saatler süren müdahalesi sonrası akşam saatlerinde Kongre’de güvenlik tekrar sağlandı ve Biden’ın başkanlığının tescil edildiği oturum yeniden başladı. Kongre saldırısında biri polis 5 kişi hayatını kaybetti. Kongre üyeleri ve Pence saldırıyı kınarken, özellikle Demokratlar saldırının sorumlusunun Trump olduğunu vurguladı.
Twitter, Facebook ve Instagram, Trump’ın hesaplarını önce geçici ardından da kalıcı olarak, “halkı galeyana getirdiği” gerekçesiyle askıya aldı.
Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy ile 2019’da yaptığı telefon görüşmesinin ardından hakkında azil soruşturması başlatılan ve Şubat 2020’de Senato’da aklanan Trump, Kongre saldırısı nedeniyle ikinci kez azil süreciyle yüz yüze kaldı ve “ABD tarihinde hakkında 2 kez azil soruşturması açılan ilk başkan” olarak tarihe geçti. Temsilciler Meclisi İstihbarat Komitesi tarafından hazırlanan ve Trump’ın “isyana teşvik” ile suçlandığı azil maddesi, 14 Ocak 2021’de Temsilciler Meclisi’nde kabul edildi.
Başkanlık görevini 20 Ocak’ta Biden’a devreden Trump, 13 Şubat 2021’de Senato’da yapılan oylamada ise hakkındaki suçlamadan aklanmıştı. (DIŞ HABERLER, BBC Türkçe)
***Mutluluk, adalet, özgürlük, hukuk, insanlık ve sevgi paylaştıkça artar***