SERBEST GÖRÜŞ – Her yıl Eylül ayında açıklanan ve Türkiye’nin 3 yıllık ekonomik hedeflerini ortaya koyan Orta Vadeli Program (OVP) bugün öğle saatlerinde Resmi Gazete’nin mükerrer sayısına yayınlandı.
Türkiye ekonomisinin 2023-2025 dönemine ilişkin yol haritası olarak kabul edilen OVP’de her sene olduğu gibi bu yıl da çok iddialı hedefler var.
Ancak ortalama dolar kuru 2021 yılının yine Eylül ayındaki OVP’ye oranla çok ciddi bir şekilde şaşmış gibi gözüküyor.
DOLAR HEDEFİ BİR ÖNCEKİ YILA GÖRE NEREDEYSE YÜZDE 10O ARTTI
Geçtiğimiz yıl 5 Eylül’de açıklanan OVP’de 2022 yılı ortalama dolar kuru hedefi 9,27 idi. Bu hedef Cumhuriyet’in 100. yılının kutlanacağı 2023 yılı için 9,77, olarak belirlenmişti. 2024 yılı için belirlenen hedef ise 10,27 idi.
Ancak Türkiye bu hedef açıklandıktan birkaç gün sonra gittiği temel ekonomik strateji değişikliği ile düşük faiz/yüksek kur sarmalına girdi. Bunun sonunda 2022 yılının Eylül sonunda başlayan Türk Lirası değer kaybı ile bugün dolar 18,18 düzeyine kadar yükseldi.
Peki bugün açıklanan Orta Vadeli Program’da 2022, 2023, 2024 ve 2025 yıllarına ilişkin ortalama dolar kuru hedefleri ne?
Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı’nın hazırladığı Orta Vadeli Program’a göre, 2022 yılı ortalama kuru 16,62 olacak. Yalnızca bu yıl için hedefteki sapma yüzde eksi 82’ye ulaşmış oldu.
DOLAR DURDURULAMAYACAK: 2023 DOLAR HEDEFİ 21,52 İKEN 2024 HEDEFİ 24,62
Bugün Resmi Gazete’de yayınlanan OVP’de 2023 yılı ortalama dolar kuru 21 lira 52 kuruş. Bir önceki yıl konan hedefle bugün açıklanan hedefi kıyaslayınca buradaki sapmanın yüzde 110 olduğu görülüyor.
Orta Vadeli Program’da 2024 yılı ortalama dolar kuru hedefi 24,62, 2025’te ise 25,77.
OVP’de dolar kuru hedefinin ne olduğu TL cari fiyatlarla hedeflenen Gayri Safi Yurtiçi Hasıla, Dolar cari fiyatlarla hedeflenen Gayri Safi Yurtiçi Hasıla’ya bölünerek ortaya çıkıyor.
2013 yılında 959 milyar dolar GSYH’ya ulaşan Türkiye, bugünkü hedefleri tutması halinde ancak 2024 yılında yaklaşacak.
KİŞİ BAŞINA DÜŞEN MİLLİ GELİRDE 15 YIL ÖNCESİNE DÖNDÜK
Tabii 2013’te nüfusun 76 milyon olduğunu ve 2024’te ise 87 milyon olacağını düşündüğümüzde kişi başına düşen gelirin bir sene öncesine göre yüzde 15 daha aşağıda olacağı ortaya çıkıyor.
2013 yılında kişi başına düşen milli gelir 12 bin 360 dolar iken 10 bin 933 dolar olarak gerçekleşmesi bekleniyor.
2022 yılı kişi başına düşen milli gelir hedefi ise 9485 dolar. Bu da Türkiye’nin kişi başına düşen milli gelirin 9735 dolar olduğu 2007 yılına geri dönmüş olduğunu gösteriyor.
***Mutluluk, adalet, özgürlük, hukuk, insanlık ve sevgi paylaştıkça artar***
