ARTI GERÇEK- Oxford Üniversitesi’nden mezun olduktan sonra İsveç merkezli Karolinska Enstütüsü’nde görev yapan Doktor Erdinç Sezgin, ARTI TV’de ekrana gelen “Medya Kritik” programında Kemal Göktaş’ın konuğu oldu.
Sezgin, “Varyantların bu kadar fazla sayıda olması normal mi?” sorusuna şu yanıtı verdi:
‘YENİ VARYANTLARDAKİ ‘ÇİVİ PROTEİNİ’ HÜCRELERİMİZE DAHA İYİ BAĞLANIYOR’
“Biz Kuzey Yarımküre’yi düşünüyoruz hep, ‘sayılar bu kadar azalmışken neden birden varyantlar çıkıyor’ diye. Ama varyantların çıkması çok normal bir şey. ‘Varyant’ demek, virüs mutasyona uğruyor demek. Yani virüs vücudumuza girip çoğalmaya başladığında DNA veya RNA’sını çoğaltırken hatalar oluyor. Bunlar farklı bir virüs yapısına sebep oluyor. Örneğin, bu yeni çıkan varyantlardaki ‘çivi proteini’ hücrelerimize daha iyi bağlanıyor. Ne kadar çok vaka sayısı olursa mutasyon o kadar artıyor. Her varyant virüsü güçlü hale getirmiyor, bazıları da zayıflatıyor. Aslında ne kadar çok vaka sayısı olursa, varyant sayısı da o kadar artıyor.”
‘DELTA VARYANTI HIZLI BULAŞIYOR AMA ÖLÜM ORANI DÜŞÜK’
Delta varyantının öldürücülüğüyle ilgili de bilgi veren Sezgin, “Delta varyantının daha bulaşıcı olduğu konusunda araştırmalara göre çok güçlü kanıtlar var. Daha öldürücü mü? Bu konuda tam olarak bilgiye sahip değiliz. İngiltere’deki son vakaların yüzde 90’ı bu varyant. Ancak İngiltere’de aşılama oranı çok yüksek. Vaka sayıları düşmüştü, şimdiki artış ‘yeni bir dalga mı geliyor’ sorusunu bu yüzden sordurdu. Ancak ölüm oranları düşük. Bunun nedeni aşılardan mı, yoksa virüsün kendisinden mi bilmiyoruz” dedi.
‘AŞILAR BİRAZ DAHA AZ KORUSA DA DELTA VARYANTINA KARŞI ETKİLİ’
Aşıların Delta varyantına karşı koruyuculuğunun biraz daha düşük olduğunu söyleyen Sezgin, “Bu birazı şöyle anlatabiliriz: Mesela, Biontech’in orijinal virüse karşı koruyuculuğu yüzde 95 iken, Delta varyantına karşı yüzde 88. Aslında yine çok yüksek bir oran. Astra Zeneca’da da benzer bir durum var” diyen Sezgin “Ancak bunları iki doz aşı için söylüyorum” uyarısını yaptı.
‘MUTLAKA İKİ DOZ OLUNMALI, TEK DOZ BIONTECH YÜZDE 30 KORUYOR’
Delta varyantı çok iyi bir haber değilse de aşı şu anda iyi haber” diyen Sezgin, “Aşılı bireylerde hastalığa yakalanma oranı çok düşük, yakalansalar bile hastanelik olmaları çok düşük” dedi.
Aşıların tek doz koruyuculuğunun çok düşük olduğunu söyleyen Sezgin, “Tek doz Astra Zeneca ya da Biontech’in koruyuculuğu yüzde 30’larda. Ancak iki doz olunca bu yüzde 90’lara çıkıyor. O yüzden kesinlikle ikinci doz olunmalı” dedi.
Üçüncü doz aşının şu aşamada gerekmediğini ancak yapılacak çalışmalara ve ikinci dozdan sonra elde edilecek sonuçlara göre, bir üçüncü doz olasılığının yüksek olduğunu söyleyen Sezgin, “Üçüncü doz olacaksa da ikinci dozdan en 9 ay ya da bir yıl sonra olur” dedi.
‘İKİ DOZ SINOVAC OLANLARA ÜÇÜNCÜ DOZ OLARAK BIONTECH ÖNERİLİYOR’
Sezgin, “Sinovac aşısının orijinal virüse karşı koruyuculuğu da düşük olduğundan Delta varyantına karşı bu oran daha da düşecektir. Bu konuda herhangi bir veri yok. O yüzden iki doz bile olsa Sinovac aşısı olanlara üçüncü doz olarak Biontech aşısı olmaları öneriliyor” bilgisini verdi.
‘AŞI KARŞITLIĞI ÇOK YÜKSEK’
“Bir toplumda aşılama oranı yüzde 90’ın üstüne çıkarsa orada Delta varyantının yükselme şansı da çok zor” diyen ezgin, “Ancak aşı karşıtlığı da fazla. Aşı olmayanlar yeni dalgaların sebebi olabilir. Aşı karşıtlığı bugünkü gibi yüzde 25-30’lar seviyesinde olursa bu kışı da bu hastalıkla geçirmemiz yüksek ihtimal. Eğer aşılanma oranı yüzde 95’leri bulursa pandemiyi epidemiye, yani birkaç ülkeye sıkışan bir hastalığa dönüştürebiliriz” diye konuştu.