Sosyo Politik Saha Araştırmaları Merkezi: Cumhur İttifakı eriyor, muhalefet yükselişte

Sosyo Politik Saha Araştırmaları Merkezi, seçmen eğilimini ölçmek amacıyla Türkiye genelinde 21-28 Haziran tarihleri arasında anket yaptı. İstanbul, İzmir, Ankara, Adana, Ağrı, Batman, Bitlis, Diyarbakır, Antep, Kars, Mardin, Mersin, Urfa, Van, Antalya, Konya, Bursa, Muğla, Samsun ve Artvin’de yapılan anket kapsamında bin 8 kişi ile online ve telefonla üzerinden görüşme yapıldı. Ankette katılımcılara yöneltilen sorular üç bölümden oluştu. Birinci bölümde araştırma grubunun sosyo-ekonomik durumlarını tespit edecek demografik sorular; ikinci bölümde Türkiye’nin öncelikli temel sorunlarına ve gündeme dair algıyı ölçmeye yarayacak sorular; üçüncü bölümde ise ittifaklara dair eğilim ile olası Genel seçimler ve Cumhurbaşkanlığı seçimlerine dair oy verme tercihlerini ölçmeye yönelik sorular yöneltildi. Ankete katılanların yüzde 54,6’sı kadın, yüzde 45,4’ü ise erkeklerden oluştu. 

EN ÖNEMLİ SORUNLAR 

“Türkiye’nin en önemli 1’nci öncelikli sorunu nedir?” sorusuna katılımcıların yüzde 47,9’u “Ekonomik kriz/işsizlik”, yüzde 16,1’i “Cumhurbaşkanlığı Sistemi”, yüzde 10,9’u “Hukuk sisteminin mevcut durumu”, yüzde 8,9’u “Demokrasinin olmayışı” ve yüzde7,2’si “Kürt Sorunu” şeklinde yanıt verdi.

YENİ SİSTEM

Katılımcıların yüzde 58,3’ü, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemine ilişkin sorulan soruya “başarılı bulmuyorum” dedi. Sistemi “başarılı” bulanların oranı yüzde 20,2’de kaldı. “Mevcut hükümetin ülkeyi yönetme performansını nasıl değerlendiriyorsunuz?” sorusuna katılımcıların yüzde 20,7’si “başarılı”, yüzde 59,2’si başarısız cevabı verdi. Katılımcıların yüzde 20’si ise “Kararsızım” şeklinde yanıt verdi.

ERKEN SEÇİM

“Türkiye’nin içinde bulunduğu mevcut koşulları göz önünde bulundurduğunuzda, erken bir genel seçime gidilmesi gerektiği düşünüyor musunuz?” sorusuna katılımcıların yüzde 61,4’ü “Evet”, yüzde 22,4’ü “Hayır”, yüzde 16,2’si “Kararsızım” şeklinde yanıtladı. 

PEKER’İN AÇIKLAMALARI

“Sedat Peker’in son dönemde içerisinde hükümet ve devlet yetkililerinin de olduğu kimi isimleri zikrederek sosyal medyada ileri sürdüğü iddia ve anlatıları duydunuz mu?” sorusuna yüzde 87,1 “Evet”, yüzde 12,9 “Hayır” cevabı verdi. “Sedat Peker’in sosyal medyadaki iddiaları oy verme tercihinizi etkiledi mi?” sorusuna yüzde 54,9 “oy verme tercihime hiçbir etkisi olmadı”, yüzde 23,2 “oy verdiğim partiye daha sıkı sarılmaya karar verdim”, yüzde 12,9 “duymadığım için oy tercihime etkisi olmadı”, yüzde 6,4 “hiçbir partiye oy vermemeye karar verdim”, yüzde 2,6 “oy verdiğim partiyi değiştirmeye karar verdim” yanıtı verildi.

AKP-MHP’DEN KAÇIŞ

Ankette, “Partimi değiştirmeye karar verdim” diyenlerin ilk sıralarını MHP, Saadet ve AKP seçmeni oluşturdu. Katılımcıların yüzde 64,4’ü “iddiaların hiçbiri için etkili bir soruşturma yürütüleceğini düşünmediğini” ve yüzde 14,5’i “bir kısmının soruşturulacağını düşünüyorum” diye belirtti. Katılımcıların sadece yüzde 6,7’si “tüm iddiaları için etkili bir soruşturma yürütüleceğini” düşündüğünü bildirdi.

MİLLET İTTİFAKI ÖNDE

“Mevcut durumda, var olan ittifaklara oy verir misiniz?” sorusuna katılımcıların yüzde 30,1’i “Millet ittifakına oy veririm”, yüzde 29,3’ü “Cumhur ittifakına oy veririm”, yüzde 23,9’u “Oy verdiğim parti içinde olursa ancak oy verebilirim”, yüzde 8,9’u “Kararsızım”, yüzde 7,8’i “Hayır, hiçbir koşulda oy vermem” diye yanıtladı. 

YENİ BİR İTTİFAK 

Ankette, ittifaklara dair de katılımcılara soru yöneltildi. Katılımcılara “Sizce HDP nasıl bir ittifakta yer almalı?” sorusu yöneltildi. Katılımcıların yüzde 35,9’u “Hiçbir ittifakta yer almamalı”, yüzde 32,8’i “Millet ittifakında yer almalı”, yüzde 16’sı “Deva Partisi ve CHP’nin içinde olduğu yeni bir ittifakta olmalı”, yüzde 15,3’ü “Cumhur ittifakında yer almalı” yanıtı verdi. HDP hiçbir ittifakta yer almamalı diyen seçmenin yüzde 80,4’ü önceki seçimde HDP’ye oy verdiğini açıklarken, CHP’ye oy vermiş önemli bir seçmen grubu da içinde HDP ile Deva Partisinin olduğu yeni bir ittifak önerdiği görüldü.

PARTİLERİN BAŞARILARI

Katılımcılara “Aşağıdaki partilerin ülke gündemine ve sorunların çözümüne dair yürüttüğü politikaları başarılı buluyor musunuz?” sorusu da yöneltildi. AKP’nin yürüttüğü politikalar için katılımcıların yüzde 49,4’ü “Başarısız”, yüzde 25,8’i “Başarılı”; CHP’nin yürüttüğü politikalar için katılımcıların yüzde 32,8’i “Başarısız”, yüzde 28,8’i “Başarılı”; HDP’nin yürüttüğü politikalar için katılımcıların yüzde 41,6’sı “Başarısız, yüzde 19,9’u “Başarılı”; İYİ Partinin yürüttüğü politikalar için katılımcıların yüzde 39,7’si “Başarısız”, yüzde 28,9’u “Başarılı”; MHP’nin yürüttüğü politikalar için katılımcıların yüzde 62,3’ü “Başarısız”, yüzde 7’si “Başarılı” cevabı verdi.  

MUHALEFET YÜKSELİYOR

“24 Haziran 2018’de gerçekleşen genel seçimlerde hangi partiye oy verdiniz?” sorusuna katılımcıların yüzde 36,7’si “AKP”, yüzde 25,6’sı “CHP”, yüzde 10,1’i “HDP”, yüzde 9,8’i “Oy Kullanmadım”, yüzde 9’u “İYİ Parti”, yüzde 8’i “MHP” ve yüzde 0,7’si ise “SAADET Partisi” şeklinde yanıtlar verdi. “Bu Pazar bir genel seçim olsa hangi partiye oy verirsiniz?” sorusuna ise katılımcıların yüzde 29,3’ü “AKP”, yüzde 27’si “CHP”, yüzde 12,6’sı “İYİ Parti”, yüzde 11,6’sı “HDP”, yüzde 6,5’i “MHP”, yüzde 2,9’u “Deva Partisi”, yüzde 1,2’si “Gelecek Partisi” ve yüzde 0,2’si “Saadet Partisi” yanıtı verdi. 

Yanıtlara göre AKP 7,4 puan, MHP 1,5 puan gerilerken, muhalefet partilerin oylarının arttığı görülüyor.

SEÇİMLERİ KİM KAZANIR?

Katılımcılar, “Sizce aday olması halinde şu andaki cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan yine seçimleri kazanır mı?” sorusunu yanıtladı. Katılımcıların yüzde 49,7’si “Hayır kazanmaz”, yüzde 24,9’u “Evet” ve yüzde 25,4’ü “Kararsızım” yanıtı verdi. Ardından yöneltilen “24 Haziran 2018’de gerçekleştirilen cumhurbaşkanlığı seçiminde hangi adaya oy verdiniz?” sorusuna katılımcıların yüzde 41’i “Recep Tayyip Erdoğan”, yüzde 33,2’si “Muharrem İnce”, yüzde 11,6’sı “Oy Kullanmadım”, yüzde 7,4’ü “Selahattin Demirtaş” ve yüzde 6,7’si “Meral Akşener” yanıtı verdi.

ERDOĞAN’IN OYUNDA DÜŞÜŞ 

“Bu Pazar bir Cumhurbaşkanlığı seçimi olsa hangi adaya oy verirsiniz?” sorusuna ise katılımcıların yüzde 28’i “Recep Tayyip Erdoğan”, yüzde 14,6’sı “Partimin gösterdiği aday kimse ona oy veririm”, yüzde 13,7’si “Kemal Kılıçdaroğlu”, yüzde 10,6’sı “Ekrem İmamoğlu”, yüzde 7,3’ü “Selahattin Demirtaş”, yüzde 6,3’ü “Meral Akşener” yanıtı verdi. Verilen yanıtlara göre Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın oylarında 13 puanlık düşüş dikkat çekiyor.