Fransa’da pazar günü yapılan bölgesel seçimlerin ilk turunda, kesin olmayan sonuçlara göre Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un İlerleyen Cumhuriyet Partisi ile Marine Le Pen’in liderliğindeki aşırı sağcı Ulusal Birlik Partisi seçmeni ikna etmekte başarılı olamadı.
Açıklanan ön sonuçlara göre merkez sağdaki Cumhuriyetçiler ulusal düzeyde oyların yüzde 27,2’sini alarak ilk sırada, Le Pen’in Ulusal Birlik Partisi ise yüzde 19,3 ile seçimi ikinci sırada tamamladı. İlerleyen Cumhuriyet Partisi ise yüzde 11,2 oy oranıyla Yeşiller ve Sosyalistlerin ardında yer aldı.
Daha önce görülmemiş düzeyde düşük kalan seçimlere katılım oranının yüzde 30’larda olduğu açıklandı. 2015 yılında yapılan bir önceki seçimlerde katılım oranı yaklaşık yüzde 50 olarak gerçekleşmişti.
Macron cephesi seçime katılımın düşüklüğünü “demokrasiye atılmış bir tokat” olarak nitelerken, Le Pen ise partisinin başarısızlığının nedenini düşük katılıma bağladı ve seçmenini ikinci turda sandığa çağırdı.
Özellikle ülkenin güneyinde başarı kazanması beklenen Le Pen’in partisi, 2015 seçimlerinde Paris’teki terör saldırılarının ardından elde ettiği başarıya oranla yüzde 7’lik bir düşüş yaşıyor.
Fransa’nın 13 bölgesi ve 19 departmanındaki yerel meclis üyelerinin seçildiği oylamada oyların yüzde 10’undan fazlasını alan partiler 27 Haziran’da yapılacak olan ikinci tura katılmaya hak kazanıyor.
Bu seçimler neden önemli?
Bölgesel seçimler her ne kadar yerel konulara odaklansa da, bu seçim sonuçları ülkede gelecek yıl yapılacak olan cumhurbaşkanlığı seçiminin en güçlü iki rakibi Macron ve Le Pen için büyük önem taşıyor.
Marine Le Pen bu seçimlerin 2022 Cumhurbaşkanlığı seçimi öncesinde iktidara hazır bir lider olarak başarısını pekiştirmesini umuyordu.
İlerleyen Cumhuriyet Partisi’nin tahmin edilenden çok daha kötü bir sonuç elde edecek gibi görünmesi ise seçmenin Macron’u ve partisini cezalandırdığı şeklinde yorumlanıyor.
Bölgesel seçimler nasıl işliyor?
Bölgesel seçimlerde her parti bir aday listesi belirliyor. Adayların ilk turda oyların yarısından fazlasını alamaması halinde oyların yüzde 10’unu alan partiler ikinci turda yeniden yarışıyor.
Parti listeleri birinci ve ikinci turda birleştirilebiliyor. Bu yöntem daha önce “Cumhuriyetçi Cephe” adıyla aşırı sağ partinin başarısının önüne geçmek için kullanılmıştı.
Bölgesel meclis üyelikleri nisbi sistemle belirleniyor, yani oyların çoğunluğunu alan partinin adayları sandalye sayısının bir bölümünü de kazanmış oluyor. Bu durumun, Le Pen’in ikinci turun sonunda yüzde 50’den az oy alsa da o bölgenin yönetimini elinde tutmasını sağlayabileceği belirtiliyor.
En önemli seçim mücadelesi yaşanan iki bölgede son durum
1- Provence-Alpes-Cote d’Azur
Güneyde, ülkenin en ikinci büyük şehri Marsilya ve ünlü turizm merkezlerinin yer aldığı Fransız Rivierası’nın bulunduğu bölgede göçmen ve işsizlik oranı ülke genelinden yüksek durumda. Aşırı sağın başarılı sonuçlar elde ettiği bölgede eski Ulaştırma BakanıThierry Mariani liderliğindeki Le Pen’in parti listesinin az farkla da olsa kazanma ihtimalinin yüksek olduğu belirtiliyor.
Yeşiller Partisi’nin ikinci tura kalmaları halinde yarıştan çekilmeyeceklerine dair açıklamasının Le Pen’e yarayacağı yorumu yapılıyor.
Ön sonuçlara göre:
Le Pen’in Ulusal Birlik Partisi: yüzde 35.70
Merkez sağ (Muhafazakarlar) ve Macron’un İlerleyen Cumhuriyet Partisi: yüzde 34.70
Sol kanat ittifakı (Sosyalistler ve Yeşiller): yüzde 15.70
2- Hauts-de-France
Ülkenin kuzeyindeki eski kömür madenlerinin ve en büyük dördüncü kent olan Lille’in bulunduğu bölgede muhafazakarların cumhurbaşkanı adayı olan Xavier Bertrand, Le Pen’in eski parti sözcüsü ve Macron’un Adalet Bakanı’na karşı yarışı önde götürüyor.
Ön sonuçlara göre:
Merkez sağ: 44%
Le Pen’in Ulusal Birlik Partisi: yüzde 24.40
Sol kanat ittifakı (Sosyalistler ve Yeşiller): yüzde 18
Macron’un İlerleyen Cumhuriyet Partisi: yüzde 8