‘Bir halkı var eden dilidir, Kürtçe resmi dil olmalı’

ÊLIH – KHK ile kapatılan KURDÎ-DER’de eğitime başlayan ve şimdi ARÎ-DER’de eğitmen olarak dil çalışmasını sürdüren Şinda Ayazgül, “Asimilasyon politikalarına karşın dilin eğitim ve resmi dil olması önemli” dedi. 

Êlih’te 2018’de Mereto Dil Araştırmaları ve Kültür Derneği olarak kurulan ve 3 Temmuz 2021’de yapılan kongreyle adı Arî Dil Araştırmaları ve Kültür Derneği (ARÎ-DER) olarak değiştirilen derneğin dil eğitimleri sürüyor. Cegerxwîn ve Ehmedê Xanî adında iki sınıfı bulunan dernekte, şu an 72 öğrenciye Kürtçenin Kurmancî lehçesinde ders veriliyor. 3 ay devam edecek kurstan mezun olanlar, bir üst seviyeye geçebilecek. Her biri 3 ay devam eden 1, 2 ve 3 aşamadan oluşan kursların tamamını bitiren öğrenciler ise 9 ay süren öğretmenlik eğitimine hak kazanabilecek. 4 atölyede ders verilirken 1’inci seviyede 25, 2’inci seviyede 17, 3’üncü seviyede 15, öğretmenlik atölyesinde ise 15 kişi ders görüyor. 

‘ASİMİLASYONA KARŞI DİL MÜCADELESİ VERELİM’

Derneğin Eşbaşkanı Meral Kaptan, kuruldukları günden beri yüzlerce öğrenci ve öğretmen yetiştirdiklerini belirterek, başvurulara göre yeni atölyeleri açacaklarını söyledi. Açtıkları atölyelere katılımın önemli olduğunu kaydeden Meral Kaptan, yaşamın her alanından Kürtçenin gelişimini sağlayabilmek için Kürtçe konuşmanın önemli olduğunu vurguladı. Daha önce yasaklardan kaynaklı insanların gizlice konuştuğu bir dil olan Kürtçenin verilen mücadele ile birlikte dünyanın bildiği bir dil haline geldiğini kaydeden Meral Kaptan, “Kürtçe çok zengin bir dil. Her lehçesi ayrı bir zenginlik içeriyor. Bunun bilinci ile dilimizi konuşup geliştirmemiz lazım. Asimilasyon politikalarına karşın dil mücadelesini yaşamın her alanında verelim. Kürtçe resmi ve eğitim dili olmalı. Çocukluk yaşta bu eğitim verilmeli. Sadece evde değil, her yerde konuşulmalı. Dilin gelişimi ve yok olmaması için herkes Kürtçe, okuyup, yazmalı. Asimilasyonun önüne geçip dilimizi geliştirelim. Özellikle oto-asimilasyona karşı duyarlı olalım” ifadelerini kullandı. 

EĞİTİM GÖRDÜ, ŞİMDİ EĞİTMEN 

Dernek eğitmenlerinden Şinda Ayazgül, 15 Temmuz 2016 askeri darbe girişimi sonrası ilan edilen Olağanüstü Hal (OHAL) sürecinde Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile kapatılan Êlih KURDÎ-DER eğitim gördü. KURDÎ-DER’in kapatılmasına rağmen Şinda Ayazgül, anadil mücadelesinden vazgeçmedi. ARÎ-DER’in açılmasıyla eğitmenliğe başlayan Şinda Ayazgül, 2011’den bu yana Kürtçe öğretiyor. Dernekte öğretmenlik atölyesinde 15 kişiye ders veren Şinda Ayazgül evde, çarşıda, işyerinde, devlet kurumlarında Kürtçe konuşuyor. Şinda Ayazgül, anadilin yaşam bulması için konuşulan, yazılan ve eğitiminin verilmesi gerektiğine dikkat çekti. 

EĞİTİM VE RESMİ DİL TALEBİ

Kürtçenin tarih boyunca asimilasyon politikalarına maruz kaldığını dile getiren Şinda Ayazgül, “Kürtçenin gelişimi için önemli bir yer tutan KURDÎ-DER kapatıldı. Ancak geri adım atılmadı ve yeni dernekler kuruldu. Dil toplum içinde yer bulduğunda sürekliğini korur. Canlı diller arasında yer alması için mücadele her alanda verilmeli. Çünkü varlığı, halkı var eden dildir. Bu dilin gelişimi için siyasi erklerin sorumluluk alması gerekiyor. Asimilasyon politikalarına karşın dilin eğitim ve resmi dil olması önemli. Eğitim küçük yaşta başlamalı. Küçük yaşta anadilde başlayan eğitim kişide iyi bir etki bırakıyor ve gelişiminin önünü açıyor. Bunun için eğitim dili olması şart. Kadınlar öncülüğünde gelişen bir mücadele ile dilin gelişimine önem verilmeli” diye konuştu.

MA / Fethi Balaman