TR724 Muhabiri, BM Genel Sekreteri Guterres’e Kenya’da kaçırılan öğretmenleri sordu: Mültecileri daha iyi savunacağı

TÜRKMEN TERZİ | JOHANNESBURG TR724

G20 dönem başkanlığını yürüten Güney Afrika’da bulunan Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri António Guterres, Johannesburg’ta devam eden G20 Finans ve Merkez Bankaları Müsteşarları Toplantısı’nda konuştu. İdari başkent Pretoria’da Uluslararası İlişkiler ve İşbirliği Bakanı Ronald Lamola ile görüşen Guterres, basın toplantısında gazetecilerin sorularını cevapladı. Ortadoğu’daki güncel güvenlik meselelerinden Afrika’nın iklim ve ekonomik adalet ihtiyacına kadar çeşitli başlıklarda açıklamalarda bulunan Guterres’in, aKenya’da yaşanan ve BM Mülteciler Yüksek Komiserliği’nin (BMMYK) tepki gösterdiği Türk öğretmenlerin Ankara’ya iade edilmesiyle ilgili soruya verdiği yanıt dikkat çekti.

TR724 muhabiri Türkmen Terzi Guterres’e şu soruyu sordu: BM, Srebrenitsa Katliamı’nı önleyemedi ve şimdi de Ukrayna, Sudan gibi savaşın devam ettiği yerlerde çok etkisiz. Son zamanlarda da ülkeler ikili ilişkilerine öncelik veriyor. En son Kenya hükümeti Türkiye ile stratejik ilişkilerimiz var diyerek BM koruması altındaki sığınmacı öğretmenleri Türkiye’ye iade etti, bu konuda neler söylemek istiyorsunuz?

Güney Afrika televizyonlarının canlı yayınladığı basın toplantısında BM Genel Sekreteri Terzi’nin sorusunu şöyle cevapladı: “Birkaç farklı konudan bahsediyorsunuz. Birinci konu, barışı koruma operasyonlarıyla ilgili. Ve defalarca söylediğimiz şeylerden biri de barışı koruyacak bir barış olmadığında barışı koruma operasyonları kullanmanın mantıklı olmadığıdır. Ve tabii ki terörist örgütlerin faaliyet gösterdiği, yüksek yoğunlukta çatışmaların yaşandığı bir durumda, barışı koruma görevlilerinin insanları koruma kapasitesi olmayacaktır. Ve bu yüzden BM Güvenlik Konseyi’nin bu durumlarda ihtiyacımız olan şeyin Afrika Birliği tarafından yönetilmesi ve masrafların yüzde 75’inin değerlendirilmiş katkılarla karşılanması gereken barışı uygulama ve terörle mücadele operasyonları olduğunu kabul etmesi için çok mücadele ettik. Dolayısıyla, barışı koruyacak bir barış olmadığı durumlarda sivillerin korunmasından bahsettiğimizde, barışı Korumanın yeterli bir formül olmadığını kabul ediyoruz.”

Guterres sorunun Kenya’daki kaçırılmalar ile olan kısmına şu karşılığı verdi: “Şimdi, sorunuzun ikinci bölümüne geçersek, bunlar BM kuruluşlarının, yani BMMYK’nın koruma yetkileriyle ilgili sorular. Ve size şunu söyleyebilirim ki, (BM) Mülteciler Yüksek Komiseri olduğumda, geri gönderme hakkının ihlal edildiği birçok durumla karşılaştık.

BMMYK ‘nın bunu önleme yetkisi yok. Çünkü açıkçası, BMMYK’nın bunu destekleyen tek dayanağı uluslararası hukuk. Ve bildiğimiz gibi, uluslararası hukuk birçok kez ihlal ediliyor. Ancak garanti edebileceğim şey, UNHCR’ın çok aktif bir savunuculuk sürdüreceğidir. Ve bu durumlarda, BMMYK ile olan temaslarımda, geri göndermeme, yani koruma hakkına sahip birinin zulümle karşılaşabileceği bir ülkeye geri gönderildiği her türlü durumu şiddetle kınadılar.”

Guterres’ten Suriye’de İktidarın Barışçıl Geçişine Destek Sözü

Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, Suriye’deki iktidar değişimine de değindi: “Suriye’deki farklı liderlerin bir araya gelmesini ve tüm Suriyelilerin kendilerini bu geçişin bir parçası olarak hissedeceği kapsayıcı bir sürecin sağlanmasını desteklemek bizim görevimizdir,” dedi. Guterres, Beşar Esad’ın devrilmesinin ardından Suriye’de iktidarın barışçıl bir şekilde devredilmesine tam destek verdiklerini duyurdu.

“Bölünmeler Yerine Birlik Zamanı”

BM Genel Sekreteri, Suriye’deki uzun yıllardır süregelen bölünmelere dikkat çekerek, “Suriye’nin daha fazla bölünmeye ihtiyacı yok. Artık birlik ve toprak bütünlüğünün yeniden tesis edilme zamanı geldi.” ifadelerini kullandı.

Guterres ayrıca İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu’nun Golan Tepeleri’yle ilgili “ebediyen bizimdir” açıklamasına yanıt verdi. “Ebediyet kavramı tanımlaması zor bir kavramdır.” diyen Guterres, Golan Tepeleri’nin İsrail tarafından işgal edildiğini ancak bu durumun uluslararası hukukta tanınmadığını belirtti.

“Suriye İçin Umut Işığı”

Esad ailesinin 50 yıllık iktidarına ve 13 yıllık iç savaşa vurgu yapan Guterres, Suriye diktatörlüğünün devrilmesini “umut ışığı” olarak nitelendirdi. “Bu geçiş süreci, Suriye’nin yaralarını sarması ve halkının daha adil bir geleceğe kavuşması için önemli bir fırsat.” dedi.

BM’nin Suriye halkına barış ve istikrarı sağlamak için destek sunmaya devam edeceğini vurgulayan Guterres, uluslararası toplumun da bu çabalara katkı sağlaması gerektiğinin altını çizdi.