Kazakistan Enerji Bakanı Pazartesi günü yaptığı açıklamada, ham petrol ihracatını önemli ölçüde Türkiye’nin Ceyhan limanı üzerinden gerçekleştirmeyi planladıklarını söyledi.
Kazakistan’ın bu hamlesi, Astana’nın halihazırda Rusya üzerinden gerçekleştirdiği petrol akışında yüzde 80’den fazla azalmaya sebep olabilir.
Kazakistan Enerji Bakanı Almasadam Satkaliyev, ülkenin petrol üretimini arttırmasıyla Bakü-Tiflis-Ceyhan (BTC) boru hattı üzerinden yapılan ihracatın büyüklüğünün, mevcut 1,5 milyon tondan yıllık 20 milyon tona kadar çıkabileceğini söyledi.
Satkaliyev, bu artış için kesin bir zaman dilimi vermedi.
Kazak parlamentosunda konuşan Satkaliyev, “Hem bizim hem de Azeri ortaklarımızın Kazak petrol sevkiyatlarının hacminin geliştirilmesi ve kademeli olarak arttırılması yönünde ilgisi bulunuyor” dedi.
Astana, Azerbaycan, Gürcistan ve Türkiye’den geçen BTC üzerinden ihraç edilmek üzere çıkardığı ham petrolün bir kısmını tankerlerle Hazar Denizi’nden aktarıyor.
2006 yılında faaliyete geçen BTC boru hattının temel amacı, açık denizlere kıyısı olmayan Azerbaycan’ın sahip olduğu petrolün boru hattı yoluyla Akdeniz üzerinden dünya pazarına aktarılması. Yaklaşık 1700 kilometre uzunluğundaki boru hattının operatörü, BP şirketi.
Boru hattının ortakları, paylarının büyüklüğüne göre sırasıyla BP, SOCAR, MOL, Equinor, Türk Petrolleri Anonim Ortaklığı, Eni, TotalEnergies, ITOCHU, INPEX, ExxonMobil ve ONGCVidesh.
BTC boru hattı yoluyla Azerbaycan’ın başkenti Bakü yakınlarındaki Sangaçal Terminali’nden aktarılan petrol, Azerbaycan, Gürcistan ve Türkiye üzerinden geçerek Türkiye’nin Akdeniz’deki Ceyhan Limanı’na taşınıyor. Bu petrol, sonrasında tankerler aracılığıyla dünya pazarındaki alıcılarına iletiliyor.
Kazakistan’ın 2024 hedefleri
Kazakistan’ın bu yıl 68,8 milyon ton petrol ihraç edeceğini belirten Satkaliyev, bunun 55,4 milyon tonunun Hazar Boru Hattı Konsorsiyumu (CPC) boru hattı üzerinden Rusya’nın Karadeniz limanı Novorossiysk’e taşınacağını kaydetti.
Kazakistan ayrıca yine Rusya üzerinden Atyrau-Samara Boru Hattı ile 8,6 milyon ton, Hazar Denizi üzerinden 3,6 milyon ton ve boru hattıyla Çin’e 1,1 milyon ton petrol ihraç edecek.
Satkaliyev ayrıca, Kazakistan’ın bu yıl 88,4 milyon ton petrol üretmeyi beklediğini söyledi.
Satkaliyev, bu rakamın büyük petrol sahalarındaki bakım çalışmaları ve Kazakistan’ın OPEC+ üretim azaltma taahhütlerini yansıtması ile başlangıçta 90 milyon tonun üzerinde planlanan üretim miktarının altında kaldığını söyledi.
Kazakistan’ın bu sene üretmeyi beklediği miktar, ton başına 7,5 varil oranına göre günlük yaklaşık 1,82 milyon varile denk geliyor.
Kazakistan’ın ihracatı dünya genelindeki petrol arzının yüzde 1’inden fazlasını oluşturuyor.
2026 yılından itibaren Kazakistan, yılda 100 milyon tonun üzerinde petrol üretmeyi hedefliyor.