Serbest Görüş Ekonomi
İSO Türkiye İmalat PMI ekim ayında, 44,3 seviyesinden 45,8’e yükselmekle birlikte, eşik değer olan 50’nin altında kalarak faaliyet koşullarında bozulma sinyali vermeye devam etti. Öte yandan İmalat PMI 54 ayın en düşük seviyesinden dönerken, eylülde yavaşlama Mayıs 2020’den bu yana en belirgin düzeyde gerçekleşmişti.
Ekonomik büyümenin öncü göstergesi olan imalat sanayi performansında en hızlı ve güvenilir referans kabul edilen İstanbul Sanayi Odası (İSO) Türkiye İmalat PMI (Satın Alma Yöneticileri Endeksi) anketinin Ekim 2024 dönemi sonuçları açıklandı. Eşik değer olan 50’nin üzerinde ölçülen tüm rakamların sektörde iyileşmeye işaret ettiği anket sonuçlarına göre, eylül’de 44,3 olan manşet PMI ekimde 45,8’e yükselmekle birlikte eşik değer 50’nin altında kalarak faaliyet koşullarında bozulma sinyali vermeye devam etti.
Sektörün performansı nisan ayından bu yana düşüş eğilimi gösterdi. Zorlu piyasa koşullarının sürmesi, talebin zayıf kalmasına ve toplam yeni siparişler ile ihracattaki yavaşlamanın devam etmesine yol açtı. Buna bağlı olarak, imalatçılar üretimi üst üste yedinci ay azalttı. Ancak tüm bu göstergelerdeki düşüşler eylül ayına kıyasla hafifledi. Yeni siparişlerdeki durgunluğun etkisiyle istihdam ve satın alma faaliyetlerinde de gerileme kaydedildi. Ancak bazı firmalar, personel sayılarındaki düşüşe gönüllü istifaların neden olduğunu bildirdi. Bu arada girdi stoklarında Mayıs 2020’den bu yana en yüksek oranlı azalma gerçekleşti.
Enflasyonist baskılar, yılın son çeyreğinin başında da hafiflemeye devam etti. Girdi maliyetleri belirgin bir şekilde arttı, ancak söz konusu artış yaklaşık bir buçuk yılın en düşük hızında gerçekleşti. Nihai ürün fiyatları enflasyonunda da düşüş kaydedildi. Türk lirasındaki zayıflık, maliyet artışının önemli bir nedeni olmaya devam etti. Anket katılımcıları, buğday gibi bazı ham madde fiyatlarında ve nakliye maliyetlerinde de artış bildirdi.
Son olarak, tedarikçi performansının eylülde son dokuz ayın ilk iyileşmesini kaydetmesinin ardından, ekimde girdi teslimat süreleri yeniden artış gösterdi. Ancak veriler, teslimat sürelerindeki uzamanın oldukça ılımlı düzeyde gerçekleştiğine işaret etti.