Hocaefendi’nin zulüm sürecindeki rehberliği

YÜKSEL ÇAYIROĞLU | YORUM

On binlerce hizmet gönüllüsünün son on yılda soykırıma varan baskılara, zulümlere, işkencelere maruz kaldığını bilmeyen yok ama görmezden gelen çok. Şimdiye kadar bu konuda çok sayıda rapor yazıldı, belgeseller çekildi, haberler yapıldı. AKP rejimi, devletin bütün güç ve imkânlarını seferber ederek Hizmet hareketini bölmek, parçalamak, ezmek, yok etmek ve bitirmek için elinden geleni yaptı, yapıyor. Hizmet insanlarının müesseselerine kilit vurdu, bireysel birikimlerine, mal varlıklarına çöktü, mesleklerinden ihraç etti, özgürlüklerini ellerinden aldı, itibarlarıyla oynadı. Çocukları, hamile kadınları, ağır hastaları, aşırı yaşlıları bile hapsetti. Onları, en temel hak ve özgürlüklerinden, kanuni haklarından mahrum etti.

Yaşanan acılar gerçekten çok büyük. Daha düne kadar el üstünde tutulan, başarıları takdir ve alkışla karşılanan, başkalarına örnek gösterilen insanlar bir anda “hain” ve “terörist” damgası yediler. Hükümetin yönlendirmesinde hareket eden medya, sabah akşam haklarında karalama kampanyası yürüttü/yürütüyor. Siyasiler ağızlarını her açtıklarında onları hedef gösteriyor, mesnetsiz suçlamalarda bulunuyor, ağır hakaretler ediyor, haklarında olmadık yalan ve iftiralar uyduruyor. Tarafsızlık ve bağımsızlıklarını bütünüyle kaybeden mahkemeler, ortada hiçbir kriminal suç olmamasına rağmen, bir yerlerden gelen raporlara ve şikâyetlere istinaden kendi uydurdukları bahane ve gerekçelerle masumlara cezalar yağdırıyor.

Yaşanan süreç, öncesine göre her yönüyle çok farklı. Bütün bu olup bitenlerle birlikte rahat, bolluk, genişlik dönemi sona ermiş; çile, mihnet, sıkıntı ve imtihan dönemi başlamış oldu. Acaba bu süreç başından beri nasıl yönetilmeliydi? Yapılan haksızlıklara nasıl karşılık verilmeliydi? Olan biten bunca felaket nasıl anlaşılmalıydı? Allah’la ilişkiler nasıl sürdürülmeliydi? Sadece Allah rızası deyip yollara dökülmüş fedakâr ruhların bunca bela ve musibete maruz kalmasının sebebi ne idi? Baskı ve zulümlere bağışıklık sistemi mukavemet edemeyen kimselere nasıl muamele edilmeliydi? Çözülmelerin önüne nasıl geçilmeliydi? Bu dönemde hizmet adına ne yapılmalıydı? Mazlum ve mağdurlara nasıl el uzatılmalıydı? Zalime karşı nasıl bir duruş ortaya konulmalıydı?

Bugüne kadar kendisinden ilham almış, fikirlerinden istifade etmiş, rehberliğinde yol yürümüş Hizmet gönüllüleri, bütün bu sorulara cevap bulabilme adına gözlerini bir kere daha Fethullah Gülen Hocaefendi’ye çevirdiler. İşte bu yazıda, Hocaefendi’nin bu süreçteki sohbet ve yazılarından hareketle bu mihnet dönemini nasıl yönettiğini, bu süreçte sevenlerine ne dediğini, neleri tavsiye ettiğini, hangi konular üzerinde durduğunu ele alacağız.

Hâdiseleri nasıl okumalıyız?

Hocaefendi gibi zatlar, hâdiselerin sadece zahirî sebeplerine takılıp kalmaz; sebepler perdesi arkasında icraatta bulunanın Cenab-ı Hak olduğunu çok iyi bildikleri için, hâdiselerin diliyle O’nun vermek istediği mesaja da odaklanırlar. “Hadiselere kader risalesini mercek yaparak bakmak lazım.” sözüyle bu gerçeğe işaret eden Hocaefendi, farklı münasebetlerle bunun misallerini de vermiş, olup biten bütün bu can yakıcı hâdiselerin altında yatan sebep ve hikmetlere işaret etmiştir.

Bu meyanda bazen, konumun hakkını verememe, eldeki imkânları rantabl değerlendirememe, Allah yerine kendi güç ve kuvvetimize güvenme, başarıları kendimizden bilme, ihlâs ve uhuvveti koruyamama gibi “günahlarımıza” dikkat çekerek yaşanan hâdiselerin bunlara kefaret olabileceğine, bu sayede arınıp temizlenebileceğimize dikkat çekmiş; bazen Cenab-ı Hakk’ın görünen bütün sebepleri elimizden alarak bizi sadece Kendisine yöneltmek istediğini ifade etmiş; bazen bu tür imtihanlar sayesinde hamlarla hasların veya dostla düşmanın birbirinden ayrılacağını ve herkesin gerçek karakteriyle tanınacağını belirtmiş; bazen bu tür zorlukların adanmışları daha da olgunlaştıracağını, pişireceğini ve geleceğe hazırlayacağını söylemiş; bazen tıpkı kış mevsiminde tohumların her yere saçılması gibi yaşanan bu herc ü merçte de Allah’ın bizi daha sonra meyve vermek üzere dünyanın dört bir yanına saçtığını hatırlatmıştır.

Onun bu konuda söyledikleri bunlarla sınırlı değildir. Ona göre maruz kalınan belaların; büyüklerin hâlini daha iyi anlama, mü’minleri tevbe ve istiğfara yöneltme, onlara acziyet ve zaafını hatırlatma, onları sistem körlüğünden kurtarma, zulme uğramış salih kulların salâhatini ve duruşunu dost-düşman herkese gösterme gibi daha birçok hikmeti vardır. Dolayısıyla bize düşen de yaşanan acıların, mahrumiyetlerin ve kayıpların bağrında sakladığı sırları, hikmetleri ve kazanımlarını da görebilmektir. Hocaefendi’ye göre Allah, en zor zamanlarda bile ihsan ve lütuflarını devam ettirir. Eğer dikkat kesilir ve olaylara iman gözüyle bakabilirsek musibetlerin çehresinde de Allah’ın inayet ve riayetini okuyabiliriz. En azından, bizi zalim topluluktan ayırdığı, onların içinde bırakmadığı, onlar gibi yapmadığı için Allah’a binlerce hamd edebiliriz.

Felâketleri nasıl karşılamalıyız?

Peygamber yolunun varisi büyük zatlar, insanların dünyalarını düşündükleri kadar ahiretlerini de düşünür, hatta öncelikle onların uhrevi bir kayıp yaşamamaları adına çırpınırlar. İnsanlar bolluk ve genişlik zamanlarında Allah’a daha kolay yönelirler; darlık ve meşakkat zamanları ise onları şikâyete, isyana, kaderi tenkite sevk edebilir ve böylece Allah’tan uzaklaştırabilir. Dolayısıyla bu tür durumlarda insanların daha fazla manevi desteğe ihtiyaçları vardır.

Bunu çok iyi bilen Hocaefendi de “Ahirete verecekli olarak değil, alacaklı olarak gitmeye bakın.” “Bütün dünyayı bize kaybettirseler bile ahiretimize dokunamazlar.”, “Burada çekilen sıkıntılar kendi renk ve deseniyle öbür tarafa aksedince kim bilir ne kadar sevineceğiz!” gibi sözleriyle bu süreçte nazarlarımızı sık sık ahirete çevirmiş, belâ ve musibetlerin nasıl uhrevi azığa dönüştürüleceğinin yolunu göstermiş ve öncelikle ahireti kazanmaya odaklanmamız gerektiğini söylemiştir. Bunun öncelikli yolu olarak da sık sık sabır ve rızaya dikkat çekmiştir. Belaları sabır ve rızayla karşılamanın çok zor olduğunu ama bu zoru başarmanın da insanı amudi olarak Allah’a yükseltebileceğini ifade etmiştir.

Kendisi bu süreçte sıklıkla, “Radînâ billah Rabben…” duasını okuduğu gibi, sevenlerine de bunu tavsiye etmiştir. “Kaybettiklerimizi düşününce felç oluyorum.” demiş ve ardından da “Allah verdi Allah aldı. Allah bizimle olduktan sonra kurumlar gitse ne olacak!” sözleriyle biraz rahatladığını ifade etmiştir. “Allah bir taraftan bazı şeyleri alıyor ama diğer yandan başka lütuflarda bulunuyor. Onun baş döndürücü bir kaderî planı var. Olup biten şeylere hiç gönül koymamak, Hakk’ın takdirlerini saygıyla karşılamak lazım.” sözleri önemli birer hatırlatmadır.

Bunun yanında onun sürekli üzerinde durduğu diğer bir konu ise gelip gelip toslayan zulüm dalgaları karşısında asla sarsılmamak, paniklememek, inhiraf yaşamamak ve dimdik ayakta durabilmektir.

Izdırap ve Ümit

Hocaefendi’nin, “Onlar, bizim ümit tomurcuklarımızdı.” dediği hizmet erlerinin tırpanlanması, tutulup bir kenara atılması karşısında duyduğu acı ve ızdırap çok derin. Bunu zaman zaman ağzından dökülen, “Izdırabımın haddini bilemezsiniz.”, “Elli senelik işi baltaladılar, yapılanların her biri bir zıpkın gibi sineme saplanıyor.”, “On binlerce insanın acısını kalbimde duyuyorum.”, “Yapılan zulümleri hatırlayınca kalbim duracak gibi oluyor.”, “Her arkadaşın ızdırabıyla birlikte içime kan damlıyor.” “Zindandakiler hiç aklımdan çıkmıyor. Onları düşününce âdeta deliriyorum.” şeklindeki ifadelerinden de, genel halet-i ruhiyesinden de anlamak mümkün. Şefkat ve merhamet duygularını zirvede temsil eden bir insanın, yaşanan bunca trajediyi başka türlü karşılamasını beklemek de zaten mümkün değildir.

Bununla birlikte o, hiçbir zaman yese düşmediği gibi, sevenlerine de sürekli ümit aşıladı, her daim onların kuvve-i maneviyelerini diri tutmaya çalıştı. Bazen, “Biraz daha dişinizi sıkıp sabredin, inşallah sonu sizin lehinize olacak.”, “Allah bazı imkânlarımızı elimizden aldı. Fakat bu muvakkat bir almaysa katlanarak geriye dönebilir, Allah birleri binlere ulaştırabilir.”, “Vakt-i merhunu gelince öyle bir tulû olur ki bütün karanlıklar zail olur.”, “İnşallah bu gecenin arkasından upuzun bir gündüz gelecek.” gibi ifadelerle sürecin sonuna işaret etti. Bazen, “Şu anda yaşanan kısmî inkıtaya aldırmayın. Olan şeyler, bir daha olmaz değildir. Hatta bir kere yapılan şeylerin tekrar yapılması daha kolaydır.” diyerek azimleri biledi. Bazen, “Her şey Allah’ın elinde. O murat buyurursa öyle imkânlar hazırlar ki bir iki nesil sonra çok farklı bir tabloyla karşılaşırsınız.”, “Yanan bazı meşaleleri söndürdüler. Ama bir kere yakan Allah bin kere daha yakar.” diyerek Allah’ın rahmet ve inayetine dikkat çekti. Bazen, “Onca uğraşmalarına rağmen kardeşlerimiz dik durdu, çözülmedi, dağılmadılar. Bunca hırpalanmaya rağmen canlılığını koruyan bu güçlü iradeler inşallah ileride çok güzel işler yapacaklar.” diyerek Hizmet insanına duyduğu güveni dile getirdi. Bazen de ümitsizliğin Allah’a karşı saygısızlık, ümidi korumanın ise Allah katında çok hora geçen bir davranış olduğunu ifade etti. Ama her fırsatta ümitleri canlı tuttu ve başkalarına da “İnsanları moralize etme adına çok uğraşmalıyız. Hepimiz kubbedeki taşlar gibi baş başa vererek birbirimize destek olmalıyız.” diyerek bunu tavsiye etti.

Muhasebe ve Kendimizle Yüzleşme

Hizmet insanlarına verilen cezaların zulüm ve haksızlık, zalim rejimin suçlamalarının itham ve iftira olduğunu çokları biliyor. Hocaefendi de farklı zamanlarda, “Kâfirin yapmadığını yaptılar.”, “Bunların günahlarını tartacak kantar yok, mahşerdeki kantar bile kırılır.”, “Yaptıkları Müslümanlıkla değil insanlıkla bile telif edilemez.”, “Kötülük yapmaya doymuyorlar, ahiretlerini berbat ediyorlar.”, “Haset ve hazımsızlıklarına yenik düştüler, paranoya yaşıyorlar.”, “İntikam hissine doyamıyorlar.”, “Hazır harmana konmak istediler ama onu da mahvettiler.”, “Ülkeyi kupkuru bir çöle çevirdiler. Millete en büyük ihaneti yaptılar. Her gelen ülkeye bir şey kazandırdı. Bunlara da bu kazanımları tahrip etme düştü.”, “O kadar duygusuz, hissiz ve insafsızlar ki kanun nizam müsait olsa elli bin insanı asarlardı.”, “Haccac’ın, Yezid’in yaptığını yaptılar.” gibi ifadelerle bunu defalarca dile getirdi.

Bununla birlikte ortada bir yıkım varsa mutlaka bunun bize bakan yönleri de vardır; dolayısıyla muhasebesi yapılmak ve ders alınmak zorundadır. Nitekim Hocaefendi’nin de bu süreçte en çok üzerinde durduğu konulardan biri muhasebe ve kendimizle yüzleşme oldu. Bu konuda Çağlayan Dergisinde bir dizi makale kaleme aldı. Fakat o, daha ziyade meseleye Allah’la ilişkimiz açısından yaklaştı.

Yaşananları, ihlas-ı etemmi elde edemeyişimize, gerçek tevhide ulaşamayışımıza, sorumluluklarımızı tam yerine getiremeyişimize, kendimizi vaz geçilmez sanışımıza, müesseselere çok takılmamıza, zalime destek vermemize vs. bağladı ve öncelikle istiğfar etmemiz, kaçırdığımız şeyleri telafi etmemiz ve eksiklerimizi tamir etmemiz gerektiğini söyledi. Yani Hocaefendi’ye göre yaşanan bunca yıkımdan sonra herkesin tek tek kendini gözden geçirmesi, kendiyle yüzleşmesi ve nefsini ciddi bir muhasebeye tâbi tutması gerekiyordu.

Hocaefendi, elbette olayları sebepler planında da değerlendiriyor ve bunun muhasebesini de yapıyordu. Mesela, hüsnüzannımıza yenik düştüğümüzü, ehven-i şerreyn görerek bize zulmeden adamlara önceden destek verdiğimizi, kuzunun kurt olduğunu anlayamadığımızı, güzergâh emniyetini sağlayamadığımızı, bu kadar şirretlik yapacaklarına ihtimal vermediğini, gaflete düştüğümüzü, aldandığımızı, biat etmememizin bedelini ödediğimizi vs. söylüyor ve bu hataların tekrar etmemesi için her bir hatanın birer muallim gibi kabul edilmesi, daha sonra yapacağımız hizmetlerde bu tür yanlışların mutlaka nazar-ı itibara alınması gerektiğini ifade ediyordu.

Musibeti İkileştirmeyin

Bolluk, genişlik ve zafer zamanlarında uhuvvet ve kardeşliği korumak kolay olsa da sıkıntı, darlık ve hezimet anlarında insanlar genellikle birbirlerine düşerler. Yaşanan acı ve felâketlerin sorumlusunu ararlar. Kimse kendine dönüp bakmaz da kendisi dışında sanık sandalyesine oturtabileceği suçlu bulmak ve ondan hesap sormak ister. Nerede yanlış yaptıklarını düşünür, sistem ve kurumlarını eleştirir, birbirlerini suçlarlar. İşte bu noktada adımlar dikkatle atılmaz, atf-ı cürümlere girilir, birlik ve beraberlik korunamazsa zalimin yapamadığını mazlumlar kendi elleriyle yapar ve hizmet kervanını dağıtabilirler.

Bu yüzden Hocaefendi, kendisi bu süreçte sürekli birleştirici olmaya çalıştığı gibi, sevenlerine de her daim kendi içimizdeki birliği korumanın çok önemli olduğunu söylemiştir. “Canımıza kadar her şeyimizi kardeşlerimize vermeye amade olmalıyız. Bir kardeşimizin cana mı ihtiyacı var, ‘Acaba benimki ona uyar mı?’ demeliyiz. Eğer bir topluluk böyle bir kıvam ve kardeşliği elde edebilirse, kimse onlarla başa çıkamaz!” demiş ve ardından da, “Acaba bu kıvam korunuyor mu?” sorusuyla endişesini dile getirmiştir.

Bununla birlikte, realitelerin farkında olan Hocaefendi, herkesin immün sisteminin aynı güçte olmadığını, dolayısıyla bu süreçte bazılarının bu birlik ve beraberliğe zarar verebilecek adımlar atabileceğini hatırlatmış ve bunların da tabiî görülmesi gerektiğini söylemiştir. “Ehl-i dünyanın en büyük zulmüne katlanmışız, kendi aramızdaki küçük sıkıntılara neden katlanmıyoruz.” sözleriyle hizmet insanlarını hoşgörülü ve birbirlerini affedici olmaya çağırmıştır.

Vazifeye Devam

Hizmet hareketi hakkında dört bir koldan öyle korkunç bir karalama kampanyası başlatıldı, algılar öyle manipüle edildi ve öyle bir psikolojik harp yürütüldü ki yıllardır insanlık için yapılan en hayırlı ve en masum faaliyetler bile suçmuş gibi gösterildi. Hizmeti yakından tanımayan, bilmeyen insanların birçoğu atılan yalan ve iftiralara inandığı gibi, ömrünü bu işe vakfetmiş adanmış ruhların arasından da bazı kimselerin kafasında soru ve tereddütler oluştu. Hatta kimileri kendisiyle çelişme pahasına yürüdüğü yola kahretmeye başladı. Kendi masumiyetlerinden şüphe etmeyen ve yapılan zulümlerin farkında olan bazı kimseler ise “Acaba bir süre her şeyden el etek mi çeksek?” demeye başladılar. Oysaki zalimin istediği de zaten buydu.

Bunun farkında olan Hocaefendi her fırsatta sevenlerine “durmak yok, hizmete devam” dedi. Hatta enerjimizi, cehdimizi, gayretimizi, himmetimizi katlayarak yola devam etmemiz gerektiğini söyledi. “Karşı tarafın hınçla üzerimize gelmesi, bizim vites yükseltmemize, hızımızı artırmamıza sebep olmalı.” dedi.

Onun şu sözleri bu konudaki duruşunu net olarak ortaya koyar: “Bizim asıl meselemiz bellidir ki o da Allah’ı tanıma, sevme, sonra da O’nu bütün âleme tanıtma ve sevdirmedir… Yaptığınız işlerin gayeye uygun olup olmadığından yana en küçük bir tereddüt içindeyseniz kafa kafaya verin, ortak akla müracaat edin ve yürüdüğünüz yolu bir kere daha gözden geçirin. İşin içinde bir hata olup olmadığını kontrol edin. Bütün bunları on kere test ettikten, gözden geçirdikten sonra yürüdüğünüz yolun doğru olduğuna, sizi yolunuzdan döndürmek isteyen kimselerin yaptıkları şeylerin zulüm ve haksızlık olduğuna, yaptığınız hizmetlerin de insanlık adına büyük hayırlar vaat ettiğine inanıyorsanız işte o zaman size düşen vazife, duruşunuzu korumak, yerinizde sapasağlam durmak, yaptığınız hizmetleri katlayarak devam ettirmektir.”

Hocaefendi’ye göre bu süreçte şartlar elvermediği için yeni adımlar atılamasa ve yeni kazanımlar elde edilemese bile ne yapıp edip mevcut muhafaza edilmelidir. “Şu anda durumu hangi çerçevede korumak lazımsa o ölçüde korumalı. Vira bismillah deyip yeniden başlamak size çok zaman kaybettirir.” sözleriyle o, bu süreçte himmet ve gayretlerin öncelikli olarak nereye sarf edilmesi gerektiğine de işaret etmiştir.

Sebeplere Takılmadan Allah’ın İnayetine Güvenin

Hizmet gönüllüleri, bugüne kadar yapılan hizmetlerin fikir mimarı olarak gördükleri zatın sözünü dinledi; zorluklara aldırmadan, zalimin tehditlerini önemsemeden, her tür tehlikeyi göze alarak doğru bildikleri yolda yürümeye devam ettiler. Çünkü vicdanları rahattı. Masumiyetlerine güveniyorlardı. Yüz kızartacak, başlarını öne eğdirecek bir suç işlememişlerdi. Yürüdükleri yolun; dinin muhkematına, Hz. Peygamber’in (s.a.s) yoluna uygun olduğuna inanıyorlardı. Zorlukların, baskıların, zulümlerin bu yolun değişmez kaderi olduğunu daha baştan kabul etmişlerdi.

Ne var ki şartlar olabildiğine ağır. İktidarın birinci ve en önemli işi, cadı avı. Bu yüzden atılan her adım yakından takip ediliyor. Eldeki bütün imkânlar alınıyor. Mallar gasp ediliyor. On binlerce yetişmiş hizmet insanı hapislere atıldı/atılıyor. Bu yüzden kemmiyet itibarıyla süreç öncesi yapılan hizmetlerin onda birini bile yapabilmek mümkün değil. Belki kapatılan dergiler yerine yenisi çıkarılıyor ama abone sayısı çok sınırlı kalabiliyor. Arzu edilen projelerin tatbik edilebilmesi için ne mâlî kaynaklar yeterli ne de insan kaynakları. Bu da bazılarını ümitsizliğe sevk ediyor, onlara “Yapılan bu işlerle nereye varılır ki!” dedirtebiliyor.

Hocaefendi bu konuda da Hizmet insanlarına rehberlik ediyor, yol gösteriyor. Onlara düşen vazifenin, sahip oldukları imkân ve fırsatlar nelerse, bunları en iyi şekilde değerlendirmek olduğunu söylüyor ve neticeyi yaratacak olanın Allah olduğunu hatırlatıyor. Onun şu tür yaklaşımları bir kere daha yüreklere ferahlık veriyor: “Şartların elverdiği ölçüde gaye-i hayalimizi heceleyip durmalıyız. Bugün yapılan küçük işlerin gelecekte nasıl semere vereceğini bilemeyiz. Her yerde küçük küçük kıpırdanışlar devam etmeli ki bunlar yarın öbür gün umumî salaha vesile olsun. Damlaları deryaya çevirecek olan Allah’tır. Bakarsınız Allah yarın öbür gün hiç ummadığınız kimseleri yardımınıza gönderir, hiç ummadığınız kapılar açar ve yeni yeni inkişaflar lütfeder. Yeter ki yapılan hizmetler O’nun rızasına muvafık olsun.”

Zalimin İşini Kolaylaştırmayın

Daha düne kadar Hizmet gönüllülerinin açtığı müesseselerin açılışlarını başbakanlar, cumhurbaşkanları yapıyordu. Yaptıkları programlarda devletin önde gelen siyasetçileri, diplomatları konuşuyor ve kendilerine övgüler yağdırıyordu. Yurtdışındaki eğitim müesseselerinin açılışına, başbakanların gönderdiği referans mektupları yardım ediyordu. Hem AKP’li hem de diğer partilere mensup milletvekilleri âdeta Hocaefendi’yi ziyaret etmek için birbiriyle yarışıyor, onun hayır dualarını almak istiyordu. Yüzlercesi onu ziyaret etmişti.

Bugün ise tam tersi bir tablo var. Devleti ele geçiren zalim bir rejim, Hizmet hareketini bitirmek istiyor ve düşmana bile yapılmayacak insanlık dışı zulümleri kendi dindaşına, kendi vatandaşına reva görüyor. Hizmet insanlarını hem Hocaefendi’den hem davalarından hem de birbirinden koparmak istiyor. Onları, devletlerinin yanında yer almaya, hükümete biat etmeye, yargıya teslim olmaya ve “itirafçı” olmaya davet ediyor. Pek çok hizmet gönüllüsü ortalığın toz bulanık olduğu böyle bir dönemde ne yapacağı noktasında tereddüt içine düşebiliyor. Acaba özür dileme, yaranmaya çalışma, en azından susma, zalimin hışmından kurtulma adına bir çare olarak görülebilir miydi? Doğru olan polise teslim olmak mıydı yoksa saklanmak ve kaçmak mı? Bütün tehlikeler göze alınıp ülkede mi kalınmalıydı yoksa bir yolunu bulup başka diyarlara cebri hicretler mi gerçekleştirilmeliydi?

Hocaefendi’nin, “Zalimin zulmünü kolaylaştırmak, haksızlık yapan kimselere yaptıkları işte imkân ve fırsat tanımak da bir çeşit zulüm olduğu gibi, zalimin işini zorlaştırma ise bir çeşit ibadettir. Mü’minin, kendisine zulmeden birinin işini kolaylaştırması Allah’a karşı da terbiyesizliktir.” şeklindeki yaklaşımı pek çok insanın zihninde dönüp duran sorulara cevap verdi, onların nasıl hareket etmeleri gerektiği noktasında yol gösterici oldu. Bu öylesine temel ve anahtar bir yaklaşımdı ki herkes atacağı adımlarla zalimin işini kolaylaştırıp kolaylaştırmadığını tespit edebilir ve buna göre bir hareket tarzı belirleyebilir.

Hocaefendi’nin şu sözü ise zulme ve zalime bakışını göstermesi açısından fevkalâde önemlidir: “Eğer akıllarının köşesinden azıcık olsun özür dilememiz gibi bir düşünce geçiyorsa, bütün bütün akıllarını yitirmişler demektir. Mü’min, zalimden özür dilemez.”

Karakterinizden Taviz Vermeyin

Bu süreçte zalimler menhus emellerine ulaşma adına gasp, gözaltı, hapis, ihraç, adam kaçırma, işkence gibi her çeşit eza ve cefayı yaptıkları gibi, aynı zamanda hizmet insanlarının kuvve-i maneviyelerini çökertmek ve onları kendi çizgilerinin dışına çıkartmak için de yaptıkları hamlelerle sürekli onların sinir uçlarına dokunuyorlar. Mesela küçük çocukları, hamileleri, yeni doğum yapmış kadınları, aşırı hasta ve yaşlıları hapsettiler, her tür hakareti yaptılar, kadınların ırzına dokundular, çıplak aramalar yaparak hapishane ziyaretlerini işkenceye çevirdiler, onlara iş vermediler, açlığa mahkûm ettiler, mağdurlara yardımı bile suç unsuru saydılar… ve daha neler neler yaptılar.

Bunca kötülüğe nasıl karşılık verilmeliydi? Zalimin her geçen gün daha da küstahlaştığı, zulmünü daha da artırdığı, sürekli mazlumların malına, canına, itibarına, namusuna dokunduğu bir yerde yapılması gereken neydi?

Yapılan kötülüklerin sabır sınırlarını çok zorladığı bu ortamda bile Hocaefendi, o güne kadar ki çizgisinden, duruşundan taviz vermedi ve sohbetlerinde sevenlerine defalarca mukabele-i bi’l-misil kaide-i zalimanesine başvurmamalarını, ne tür kötülüklere maruz kalırlarsa kalsınlar, karakterlerinden, üsluplarından ve ahlâklarından zerre kadar taviz vermemelerini tavsiye etti. Aksi takdirde bizim de zalimlerin seviyesine düşeceğimizi, onlardan bir farkımızın kalmayacağını ifade etti. Zalimler, dinî, ahlakî, hukukî ve örfî bütün kırmızı çizgileri aşsalar bile, bu durumun bizim tek bir kırmızı çizgiyi aşmamızı bile meşru hâle getirmeyeceğini hatırlattı. Mü’minin aldanabileceğini ama kimseyi asla aldatmayacağını söyledi.

Bunun anlamı elbette zalimin zulmü karşısında hiçbir şey yapmayıp oturma değildi. Nitekim Hocaefendi de defaatle zulme karşı hukukî sınırlar içinde kalarak mücadele edilmesini, yalan ve iftiralar karşısında tavzih, tashih ve tekzip haklarının kullanılmasını tavsiye etti. “Olup biten hâdiseleri doğru dürüst sonraki nesillere aksettirmek için romanlar yazmak, filmler çekmek lazım.” dedi. “Çağın rezillerinin rezaleti bütün cihana duyurulmalı.” diyerek yapılan zulüm ve haksızlıkların bütün dünyaya anlatılmasını tavsiye etti. Yapılan zulümlerin, insanî değerlere düşmanlık olduğu dünyaya anlatılmadan ve dünya kamuoyu arkaya alınmadan zalimlerle mücadele etmenin çok zor olduğunu ifade etti.

Mesafeyi İkiye Katlamayın

Zalimlerin bütün medya gücünü arkalarına alarak Hizmet insanları hakkında yürüttükleri kirli propagandaları işe yaradı ve bazıları itibarıyla Anadolu insanı yavaş yavaş onlardan uzaklaşmaya başladı. Sadece siyasiler değil, bir süre sonra cemaatler, tarikatler, diyanet mensupları, ilahiyatçılar da onlara açıktan cephe aldı. Bir kısım komşuları, dostları, akrabaları ve hatta anne babaları onları yalnızlığa terk etti. Bu gerçekten büyük bir imtihan. Düne kadar sizi yere göğe sığdıramayan insanların, bugün size sırt dönmesi ve hatta düşman kesilmesi tahammül sınırlarını çok zorluyor.

Hocaefendi burada da bizi şaşırtmadı, “Siz yerinizde durun” dedi ve ekledi: “Karşı tarafın sizden uzaklaşmasına karşı siz de onlardan uzaklaşmak suretiyle aradaki mesafeyi ikiye katlamayın. Onların içinden gelecekte pişmanlık yaşayıp size dönen insanlar olacaktır. Onlara çok fazla yol tepme meşakkati yaşatmayın. Siz yerinizde durun, hatta bir iki adım onlara doğru yaklaşın ki geri döndüklerinde size kolay ulaşabilsinler.”

Hocaefendi sadece bugünü düşünen, bugüne takılıp kalan biri değil. Sürekli, “Siz, yarını olan insanlarsınız. Bugünlerin bir de yarınları var. Bugün yapılanları insanlar ileride değerlendirecek.” diyor, günlük düşünemeyeceğimizi söylüyor ve planların da buna göre yapılmasını istiyor. Ona göre yarın “keşke” dedirtecek adımlar bugün atılmamalıdır. Yarınlar adına bugünden bazı şeylere tahammül edilmeli. O, her fırsatta müspet hareketi tavsiye ediyor ve sevenlerini reaksiyoner tavırlardan sakındırıyor. Yaşanan acıların sinelerde oluşturabileceği öfkenin farkında olduğu için, sürekli yumuşaklık, mülayemet ve af üzerinde duruyor. “Türkiye için ne yapsak değer. O ülke bizim ülkemiz. Osmanlı ülkesi. İşin merkezi orasıydı. Halk, karşı tarafı haklı gördüğü ve sizi bilmediği için size karşı böyle davranıyor. İnşallah bir gün Türkiye’de taşlar yerine oturacak, bir kere daha orada ba’su bade’l-mevt yaşanacak.” gibi ifadelerle sinelerdeki kırgınlık ve öfkeyi yatıştırıyor.

Zaman ve Enerjinizi Boşa Tüketmeyin

Gündem çok yoğun, şartlar çok ağır. Mazlumiyet ve mağduriyetler son hızıyla devam ediyor. Zulüm süreci bir türlü bitmek bilmiyor. Zorba rejim bir türlü yıkılmıyor. Hemen her gün günah keçisi ilan edilen Hizmet hareketi hakkında çoğu uydurma ve çarpıtmadan ibaret olan haberler yapılıyor. Böyle bir ortamda insanlar olan biteni daha fazla merak ediyor ve bu yüzden çokları vakitlerini sosyal medyada geçiriyor. Ne var ki bunun pek çok kimse açısından bir faydası yok. Sebepler büyük oranda sukût etmişe benziyor. Yapacak çok fazla bir şey yok. Dahası, asıl yapılması gereken önemli işlerin ihmal edilerek aktüel konularla çok fazla meşgul olunması, genellikle ümitleri kırıyor, sabırları tüketiyor, zihinleri kirletiyor, zamanı israf ediyor.

Bu yüzden Hocaefendi’nin hâlâ devam eden bu zulüm sürecinde sıklıkla üzerinde durduğu konulardan bir diğeri de aktüel konularla zaman ve enerjinin israf edilmemesidir. Şu tespitler ona aittir: “İnsanlar aktüel mevzuların içine fazla daldıklarında asıl yapmaları gerekli olan önemli işleri ihmal etmekte, onlardan uzaklaşmaktadırlar.” “Eğer siz sürekli medyanın olumsuz haberleriyle meşgul olursanız moraliniz bozulmadan ve ümitsizliğe düşmeden dimdik ayakta kalamazsınız. Bağışıklık sistemi arızalı veya çökmüş olan bir ruhun, işlerinde başarılı olacağı ve ciddi bir hizmet ortaya koyacağına ihtimal verilemez.” “Şu anda bir dakikası bile boş geçirilmeyecek kasvetli bir dönemden geçiyoruz.” Ona göre bu süreç, Allah’a daha çok yaklaşmak, manevi yönden beslenmek, mağdurlara el uzatmak, yaşanan badireden çıkmaya çalışmak ve gaye-i hayalimiz istikametinde yürümeye devam etmekle değerlendirilmelidir.

Zaman, Muavenet Zamanı

İmkânlar çok kısıtlı ama ihtiyaçlar çok fazla. Hizmet adına yapılan plan ve projeler yeterli kaynak bulunamadığı için hayata geçirilemiyor, yeni insanlar istihdam edilemiyor, ihtiyaç duyulan müesseseler açılamıyor. Bütün bunlara rağmen Hocaefendi ısrarla “muavenet” diyor, Türkiye’de işsizliğe ve açlığa mahkûm edilmiş veya kendisi hapsedildiği için ailesi ortada kalmış insanlara mutlaka el uzatılması gerektiğini söylüyor. Bu konuda herkesin dişini sıkıp, imkânlarını zorlayıp, fevkalâde bir fedakârlık sergilemesi gerektiği üzerinde ısrarla duruyor. Meselenin önemini anlatma adına zannediyorum, “Eğer işe yarayacaksa beni de satıp parasını muavenete gönderin.” sözü yeterlidir.

Bugüne kadar Hocaefendi’nin hiçbir sözünü havada bırakmayan sevenleri de imkânlarının kısıtlı, şartların zor olmasına aldırmadan ellerinde avuçlarında ne varsa bir araya getirip muhtaçlara el uzatmaya çalıştılar. Hem de zalim rejimin bunu da suç unsuru saymasına, yakın takibe almasına ve engellemesine rağmen. Hocaefendi de bir taraftan hizmetlerin devam etmesini istiyor fakat Hizmetin en büyük kaynağının insan unsuru olduğunun da farkında. Bu yüzden önceliği onlara veriyor, zamanın kardeşlik zamanı olduğunu söylüyor ve bir kere daha rehberliğiyle Hizmet insanlarının önünü açıyor. Muaveneti sadece maddi yardımla da sınırlı tutmuyor, onların ızdırabını içimizde duymayı, dertlerini kendi derdimiz gibi görmeyi, onlar için yana yakıla dua etmeyi, ihtiyaç duydukları maddi-manevi her konuda onlara el uzatmayı da tavsiye ediyor.

Mağduriyet Psikolojisini İyi Değerlendirin

Hocaefendi, en kötü olayların bile güzel yanlarını, içinde sakladığı hayırları, neticede ortaya çıkaracağı faydaları görmeye çalışan biri. Yaşanan mağduriyet ve mazlumiyetlere de böyle yaklaşıyor. Bir taraftan tutunacak dalları kalmayan ve dara düşen insanların ızdırar hâliyle Allah’a dua edeceklerini ve Allah’ın da bu tür dualara icabet edeceğini ifade ediyor. Diğer yandan da mazlum ve mağdur bir hâlde dünyaya açılan insanların seslerini daha rahat başkalarına duyuracaklarını ve mesajını daha rahat sunacaklarını belirtiyor. Mesela bir sohbetinde şöyle diyor: “Daha önce bu sayıda dünyaya açılsaydınız bu kadar alaka duymazlardı. Şimdi mağdur ve mazlumlar olarak size bakıyorlar. Bu yüzden sunacağınız mesaja da daha fazla alaka duyabilirler. Bizim bu fırsatı çok iyi değerlendirip kendimizi bütün dünyaya anlatmamız lazım.”

Hocaefendi bir taraftan yaşanan mağduriyetler iyi anlatıldığı takdirde bunların muhatap olunan insanların şefkat ve merhamet duygularını harekete geçireceğini, mazlumlara karşı ilgi ve alakalarını celbedeceğini ifade ediyor ama diğer yandan “şefkat dilenciliğine” düşülmemesi gerektiği ikazını yapmayı da ihmal etmiyor.

Asimile Olmadan Entegre Olun

Kendi öz vatanlarında insan gibi yaşama ve inandığı gibi hizmet etme imkânlarının kalmadığını gören on binlerce hizmet insanı, nispeten demokrasi ve insan haklarının daha iyi olduğu Batılı ülkelere hicret ettiler. Ne var ki yeni bir ülkede hayata tutunmanın, oraya adapte olmanın, inandığı değerleri yaşamanın ve temsil etmenin birçok zorlukları var. Hocaefendi’nin, kendi değerlerini koruyup geliştirerek “asimile olmadan entegre olma” sözü de onlar için pek çok müşkülü çözebilecek anahtar bir yaklaşım. Hocaefendi, bir taraftan hicret edilen yerlerdeki insanlarla sarmaş dolaş olunmasını, onlara yakın durulmasını, onların bir parçası olduğumuz hissinin uyarılmasını tavsiye ederken, diğer yandan da sahip olunan değerlerin korunması ve kendimiz olarak kalınmasının altını çizmiş oluyor.

Zulüm Devam Etmez

Zulüm çarkları altında ezilen Hizmet gönüllülerinin en çok merak ettiği konu, yaşanan bu cadı avının ne zaman biteceğidir. Hocaefendi, şu minval sözleriyle sevenlerinin ümitlerini hep canlı tuttu: “Tarihte yaşamış tiranların sonlarına baktığımızda hepsinin nasıl acınacak hâle düştüklerini, kurdukları saltanatın nasıl başlarına yıkıldığını ibretle görürüz. Hayatları boyunca izzet ve alkış peşinde koşsalar da zillet ve rezalet içinde ölüp gitmişlerdir. Ne kurdukları refah ve saadet sarayları onları kurtarabilmiştir ne güvendikleri adamları ne de kurdukları saltanatları. Bugün mübarek yurdumuzun üzerine bir karabasan gibi çökmüş bulunan zalimlerin akıbetinin de başka türlü olmayacağına sizi temin ederim. Çünkü Allah, imhâl eder (mühlet verir) ama asla ihmal etmez. Küfür devam etse de zulüm asla devam etmez.” “Cenab-ı Hakk’ın bir gün bir çıkış lütfedeceği mülahazasını hiç kaybetmemek lazım. Ama miada, takvime gelince o, Allah’a aittir.”

Fethullah Gülen Hocaefendi’nin bu süreçte söyledikleri elbette bunlarla sınırlı değil. Onun bu süreçte yayınlanan sohbet ve yazıları üzerinde yapılacak daha titiz ve detaylı bir araştırmayla bunlara daha başka maddeler de eklenebilir. Burada şunu ifade etmeliyiz ki eğer Hizmet insanları bu zorlu dönemde dimdik ayakta kalabiliyorlarsa, radikalleşmiyorlarsa, şiddete bulaşmıyorlarsa, doğru bildikleri yoldan vazgeçmiyorlarsa bunda Hocaefendi’nin rehberliğinin katkısı çok fazladır.