‘Şüpheli kazada ‘beyin takımı’ yok oldu’ iddiası… Wagner’in isim babası, Nazi hayranı Utkin de Moskova’

HABER MERKEZİ – Rusya’nın sınır ötesinde yaptığı operasyonlarda adı sıklıkla gündeme gelen paralı askeri grup Wagner’in lideri Yevgeni Prigojin’in içinde bulunduğu söylenen uçak dün Moskova yakınlarında düştü.

Geçen aylarda Rusya Devlet Başkanı Putin’e karşı başlattığı ayaklanmayla gündeme gelen Prigojin’in adının jetin yolcu listesinde olduğunun açıklanmasının ardından öldüğü tahmin ediliyor.

Ancak, konuyla ilgili Kremlin’den henüz bir açıklama gelmemesi ve Prigojin’in dublör kullandığı iddiaları, ölümün doğru olup olmadığı sorusunu gündeme getiriyor.

Prigojin’in de içinde olduğu uçak düştü mü düşürüldü mü diye tartışılırken, İngiltere merkezli düşünce kuruluşu Chatham House’un Rusya uzmanı Keir Giles, ortaya çok daha farklı bir iddia attı. Wagner liderinin ölümüyle ilgili gelişmeler konusunda dikkatli olunması yönünde görüş belirten Giles, “Prigojin’in seyahatlerini gizlemek amacıyla birçok kişinin adı ‘Yevgeniy Prigojin’ olarak değiştirilmişti.” dedi.

UÇAKTAKİ KRİTİK İSİMLER: MADALYALI KOMUTAN UTKIN

Prigojin’in içinde bulunduğu söylenen özel jetin içinde Wagner’in önemli komutanları da vardı. Bunlar içinde en çok merak edilen isim Wagner’in “asıl lideri ve isim babası” olarak da tanıtılan Dimitri Utkin…

1970 doğumlu olan Utkin, Rus ordusunun kritik birliklerinde görev yaptı. 10 yıla yakın süre boyunca ‘Spetsnaz Gru’ olarak adlandırılan özel birliğin komutanlarından biriydi. Utkin, Rus devletinin verdiği dört Cesaret Nişanı’na sahip…

Utkin, 2013 yılında emekli olduktan sonra Suriye iç savaşı sırasında Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’ın yanında savaşan Slav Kolordusu’na katıldı. Ekim 2013’te Moskova’ya döndü. Utkin’in, bu görev sırasında Rus istihbaratıyla sorun yaşadığı ve istihbarat tarafından düzenlenen operasyonla yakalandığı da ileri sürülüyor. Bu durum, Putin ile Wagner liderlerinin anlaşmazlıklarının Ukrayna savaşından çok önce başladığını gösteriyor. Ancak, Wagner’in kuruluşundan sonra Utkin Suriye’ye geri döndü ve 2016 Palymra Muharebesi’ndeki hizmetlerinden dolayı cesaret madalyasıyla ödüllendirildi.

Bazı analistler, Utkin’in, Wagner gruplarının isyanı sırasında Moskova’ya ilerlemesini planlayan kişi olduğunu öne sürüyorlar.

Utkin’in özel birliklerde görev yaptığı günlerinde kullandığı “çağrı işareti” Wagner’di. Bu çağrı işareti de Adolf Hitler’e ve onun en sevdiği besteci olan Richard Wagner’e bir atıftı. Utkin’in taşıdığı dövmeler ve diğer semboller de Nazi hayranlığını gösteriyordu.

Aralık 2021’de Avrupa Birliği Konseyi, Utkin ve Wagner Grubu ile bağlantılı diğer bazı isimlere yönelik kısıtlayıcı önlemler aldı. Utkin, “grup tarafından işlenen işkence ve yargısız veya keyfi infazlar ve öldürmeler dahil olmak üzere ciddi insan hakları ihlallerinden sorumlu olmakla” suçlandı.

“PUTİN’İN ŞEFİ”NİN YÜKSELİŞİ, İSYAN VE ÖLÜME GİDEN YOL

Prigojin, Wagner grubunu 2014 yılında kurduğunu söylüyor. Sabıka kaydı olan zengin bir iş insanı olan Prigojin, Kremlin’e yemek hizmeti sağladığı için “Putin’in şefi” olarak da anılıyor.

62 yaşındaki Prigojin, uzun süredir Putin’in yakın bir müttefikiydi ve onun iktidarında zengin bir iş insanına ve sonra paralı asker patronuna dönüştü.

Ukrayna’daki savaştan önce Wagner’in tahminen 5.000 savaşçısı vardı; bunların çoğu Rusya’nın elit alaylarından ve özel kuvvetlerinden eski askerlerdi. Ancak Prigojin, geçen Haziran ayında yaptığı açıklamada, Ukrayna savaşının başlangıcından bu yana sayının 25.000 savaşçıya yükseldiğini söyledi.

Ukrayna’daki çatışmalar devam ederken Prigojin, Rus ordusunu Wagner birliklerine karşı füze saldırısı düzenlemekle suçladı ve askeri isyan başlattı. İsyan 24 saat sürdü ve yapılan anlaşmayla Wagner komutanlarının Belarus’ta yaşayacağı açıklandı.

Putin, Haziran ayındaki isyan sırasında, Rusya Devlet Televizyonu’ndan halka hitap etmiş ve silahlı isyanını kınadığı Wagner’i “vatan hainliği” ile suçlamıştı.

Haziran ayındaki isyan girişiminden bu yana ender görünen Prigojin, iki gün önce ilk kez görüntülü konuşma kaydı yayınlamıştı. Afrika’da kaydedildiği izlenimi veren videoda Prigojin, Wagner’in maden aramanın yanı sıra İslamcı militanlar ve diğer suçlularla da savaştığını söylemişti.