Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye’nin bocalayan ekonomisi için ticaret ve yatırım fırsatları aramak amacıyla Körfez Arap ülkeleri turuna çıkıyor. Üç ülkeyi ziyaret edecek olan Erdoğan’ın ilk durağı, Suudi Arabistan.
Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu’na göre Suudi Arabistan Kralı Selman ve Veliaht Prens Muhammed bin Selman’la görüşmesi beklenen Erdoğan, Cidde’ye 200 kadar işadamıyla birlikte gidiyor. Erdoğan’ın üç gün sürecek Suudi Arabistan, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri ziyaretleri kapsamında iş forumları düzenlenecek.
İki üst düzey Türk yetkilinin daha önce yaptıkları açıklamalara göre Türkiye, Erdoğan’ın ziyaretlerinin sonucu olarak Körfez Arap ülkelerinin Türkiye’deki varlıklara doğrudan 10 milyar dolarlık yatırım yapmasını bekliyor.
“Bu ülkelerin Türkiye’den belirli ‘asset’leri alma durumları olacak”
Erdoğan, seyahati öncesi İstanbul’da gazetecilere yaptığı açıklamada, “İlişkilerimizin dayandığı sağlam temelleri geniş bir işbirliği alanına yaymayı arzu ediyoruz. Ziyaretlerimiz esnasında öncelikli gündemimiz bu ülkelerle önümüzdeki dönemde yürüteceğimiz ortak yatırım ve ticari faaliyetler olacak. Kazan kazan anlayışıyla neler yapabileceğimizi değerlendireceğiz” dedi.
Ziyaretlerinin yatırım ve finans boyutları olduğunu kaydeden Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bu ziyaretlerin yatırım ve finans boyutu var, her ikisinden de çok umutluyuz, Yaptığımız ziyaret, Cevdet Yılmaz ve Mehmet Şimşek’in ziyaretlerinde aldığımız sinyallerin devamı olacaktır. Şu anda savunma sanayide, altyapı, üst yapı yatırımlarında Türkiye’nin üç ülkeye ciddi bir yatırım imkanı olacak. Bunun yanında bu ülkelerin Türkiye’den belirli ‘asset’leri alma durumları olacak. Ama bazı cambazların söylediği gibi. ‘BOTAŞ’ı satıyorlar’ gibi bir şey yok, neyin satılacağını neyin satılmayacağını çok iyi biliriz” ifadelerini kullandı.
Erdoğan’ın ziyareti, Türk tüketicilerin ÖTV ve akaryakıt vergisi artışlarıyla darbe aldığı döneme denk geldi. Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, vergi artışlarının mali disiplini sağlamak ve enflasyonu düşürmek için gerekli olduğunu ifade etmişti.
Türkiye’de yıllık enflasyon resmi verilere göre geçen ay yüzde 38 olarak kaydedildi. Bu oran Ekim ayında yüzde 85’e kadar çıkmıştı. Ancak bağımsız ekonomistler, Haziran ayında yıllık enflasyonun yüzde 108 olarak gerçekleştiğini savunuyor.
Türkiye’nin cari açığı ise bu yıl rekor seviyelere yükselerek yılın ilk beş ayında 37 milyar 700 milyon dolara çıktı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, petrol ve doğalgaz zengini Körfez Arap ülkelerinin cari açığı kapatmada yardımcı olmasını umuyor.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) geçen ay faizleri yükselterek Erdoğan’ın hayat pahalılığı krizini ağırlaştıran düşük faiz politikasından ayrılarak daha geleneksel ekonomi politikalarını benimseyebileceğinin işaretini vermişti.
Erdoğan’ın Körfez Arap ülkeleri turu, Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz ve TCMB Başkanı Hafize Gaye Erkan’ın Suudi Arabistan, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri’nde yaptıkları görüşmeleri izliyor.
Körfez Arap ülkeleriyle bağları yeniden kurma girişimleri
Ankara, ilişkilerdeki 10 yıllık kopukluk döneminden sonra Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri’yle bağları onarma sürecine girmişti. İlişkilerdeki kopukluk, 2011’deki Arap Baharı ayaklanmaları ve Türkiye’nin bazı Körfez Arap monarşilerinin tehdit olarak kabul ettiği Müslüman Kardeşler’e verdiği destekten kaynaklanmıştı.
İlişkilerdeki kötüleşme, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri,, Mısır ve Bahreyn’in Türkiye’nin müttefiki Katar’ı boykot etmesiyle daha da derinleşmişti. Muhalif Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı’nın 2018 yılında İstanbul’daki Suudi Arabistan Konsolosluğu’nda öldürülmesi üzerine Riyad’la ilişkiler kötüleşmeye devam etti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın iki yıl önce bölgesel güçlerle yeniden diplomatik bağ kurma girişimi başlatması üzerine Körfez Arap ülkelerinden gelmeye başlayan fonlar, Türk ekonomisi üzerindeki baskıyı hafifletmeye yardım etti.
Erdoğan geçen yıl hem Suudi Arabistan’ın fiili lideri Veliaht Prens Muhammed bin Selman hem de Birleşik Arap Emirlikleri Devlet Başkanı Muhammed bin Zayid El Nahyan’ı ziyaret etmiş, El Nahyan geçen ay İstanbul’da oynanan Şampiyonlar Ligi final karşılaşmasını izlemek üzere İstanbul’a gelmişti.
Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri, Türkiye’ye swap anlaşmaları kapsamında 20 milyar dolar nakit sağladı. Suudi Arabistan ise Mart ayında TCMB’ye 5 milyar dolar yatırmıştı.
Erdoğan’ın Cumhurbaşkanlığı seçimini kazanmasından birkaç gün sonra Birleşik Arap Emirlikleri ve Türkiye, önümüzdeki beş yıl için 40 milyar dolarlık ticaret anlaşması imzalamıştı.
Erdoğan’ın yarın Katar Emiri Şeyh Tamim bin Hamad El Tani, Çarşamba günü de Abu Dabi’de Birleşik Arap Emirlikleri lideriyle görüşmesi bekleniyor.