Diken’den Mesude Erşan’ın haberine göre, kendi verilerine göre kurumun gelir-gider dengesi giderek bozuluyor, finansman açığı artıyor. Bu yıl için beklenen finansman açığının neredeyse yarısı, ilk iki ayda gerçekleşti. Üstelik bu hesaba emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) düzenlemesi ve deprem bölgesinin verileri dahil değil.
Son 20 yıldaki politikaların sonucu
Kamu sağlık verilerini yakından izleyen Dr. Ergün Demir ve Dr. Güray Kılıç, AKP politikalarının, SGK’yı sağlık giderleri ve emekli aylıklarını ödemede bile zorlayacak noktaya getirdiğini belirtti.
Kurumun herkese açık istatistiklerinden verileri değerlendiren hekimler bloglarında şöyle yazdı: “Seçim günü yaklaştıkça sosyal güvenlik sistemi kapsamında hane halkına yapılan yardımlar ve sosyal sigorta konusunda AKP iktidarı da muhalefet de müjdeleri ara arda sıralamaya devam ediyorlar. Ancak bu vaatler sıralanırken 20 yıllık AKP iktidarının SGK’yı getirdiği son nokta pek dikkate alınmıyor. Seçim sonrasında eğer SGK yeniden yapılandırılmaz ve kuruma yapılan bütçe transferleri artırılmazsa, sağlık giderlerinin ve emekli aylıklarının ödenmesi bile tehlikede görünüyor.”
Kılıçdaroğlu 1990’lı yıllarda SSK genel müdürüydü. Erdoğan sık sık SGK’nın o dönemde battığını öne sürüyor.
Buna karşılık Demir ve Kılıç şöyle yazdı: “Kurumun kendi rakamları açıkça gösteriyor ki Tayyip Erdoğan’ın sorumlu olduğu 20 yıllık dönemde, SGK’nın gelir-gider dengesi giderek bozuldu. Kurum, finansman açısından en sıkıntılı günlerini geçiriyor. AKP iktidarının politikaları sosyal güvenlik sistemini iflasa sürüklüyor.”
Bütçe transferi şart
Hekimler şu değerlendirmeleri yaptı:
”3 Mayıs 2023 tarihinde yayımlanan SGK Şubat 2023 aylık sigortalı ve mali istatistiklerine göre ocak-şubat aylarında 1 milyon 100 bin kişi sosyal sigorta kapsamından çıkmış, hizmet akdiyle işveren tarafından çalıştırılan 580 bin kişininse sigortalılığı sona ermiş, yani çalışma yaşamından çıkarılmış.
Kurumun finansman açığıysa, 2023 bütçesinde toplam 59 milyar TL olması öngörülürken, sadece ocak-şubatta bu rakam 23,3 milyara ulaştı. Bu iki ayda kuruma yapılan bütçe transferi, önceki yıl yapılan toplam bütçe transferinin üçte birine ulaştı. Bu bulgulara henüz EYT ve deprem bölgesinin verileri eklenmedi.
Sosyal güvenlik sistemi, sigortalılara ve hak sahiplerine prime dayalı katkılar üzerinden emekli aylıklarının ve sağlık giderlerinin ödenmesini güvence altına alıyor. SGK, merkezi yönetim bütçesine dahil olmayan ve 2023 için mali büyüklüğü 1.582 milyar 204 milyon TL olan en yüksek bütçeli kamu kurumu. Bu bütçe 2023 merkezi yönetim bütçesinin yaklaşık dörtte birine denk geliyor.
Halen merkezi yönetim bütçe açığına kaynaklık eden en önemli kalemler, Kamu İktisadi Teşekkülleri (KİT) ve SGK’ ya yapılan cari transferler. Seçim sonrası sosyal güvenlik sistemi yeniden yapılandırılmazsa veya müstakbel iktidar borç bulup bütçe transferlerini artırmazsa, ne sağlık giderleri ödenebilir ne de emekli maaşı verilebilir.
SGK finansman açığı
2023 yılı için açık finansmanı 59,1 milyar TL olması beklenirken, Kurumun finansman açığı sadece 2023/ Ocak- Şubat aylarında 23,1 milyar TL’ye ulaştı.
Kuruma yapılan bütçe transferleri
Bütçe transferleri, ek ödeme transferi, faturalı ödemeler, devlet katkısı, ödeme gücü olmayanların GSS primi ve teşvikler kapsamında Kuruma aktarılan tutar ile açık finansmanından oluşuyor.
1 milyon kişi sosyal sigorta kapsamından, 580 bin kişi ise çalışma yaşamından çıkarıldı.
SGK Şubat 2023 aylık sigortalı istatistiklerine göre, Ocak-şubatta 1 milyon 100 bin kişinin sosyal sigorta kapsamından çıktığı, hizmet akdi ile işveren tarafından çalıştırılan 580 bin kişinin sigortalılığının sona erdiği, yani çalışma yaşamından çıkarıldığı görülüyor.”