Norveç merkezli İran İnsan Hakları Örgütü (IHR), 22 yaşındaki Mahsa Amini‘nin başörtüsü kurallarına uymadığı gerekçesiyle ahlak polisi tarafından gözaltına alındıktan sonra hayatını kaybetmesinin ardından başlayan protestolarda hayatını kaybedenlerin sayısının 481’e yükseldiğini açıkladı.
IHR’ye ait internet sitesinde yayımlanan raporda, yaşamını yitiren göstericilerden 35’inin kadın, 64 kişinin ise 18 yaş altı olduğu belirtildi.
Ülkedeki 31 eyaletten 25’ine dair verilerin yer aldığı raporda, en fazla can kaybının Sünnilerin yoğunlukta olduğu Sistan-Beluçistan eyaletinde yaşandığı aktarıldı.
Raporda, Sistan-Beluçistan’da 131, Tahran’da 56, Batı Azerbaycan’da 54, Kürdistan’da 53, Mazenderan’da 39, Gilan’da 25, Kirmanşah ve Elborz’da 24, İsfahan’da 14, Huzistan ve Fars’da 12, Rezevi Horasan’da 7, Doğu Azerbaycan’da 4, Zencan, Loristan, Merkezi ve Kazvin’de üçer, Hemedan, Kohgiluye-Buyer Ahmed, İylam, Erdebil, Buşehr ve Hürmüzgan’da ikişer, Simnan ve Gülistan’da ise birer göstericinin yaşamını yitirdiği kaydedildi.
Öte yandan raporda, gösterilerde gözaltına alınanlardan en az 109’unun dava dosyasının idam istemiyle mahkemeye gönderildiği belirtildi.
Ne olmuştu?
Tahran’da 13 Eylül’de “ahlak polisi” olarak bilinen İrşad devriyeleri tarafından gözaltına alındıktan sonra fenalaşarak hastaneye kaldırılan 22 yaşındaki Mahsa Amini’nin 16 Eylül’de yaşamını yitirmesi, ülke yönetimine karşı protestolara yol açmıştı.
IHR, 27 Aralık’ta yayımladığı raporda, Amini’nin ölümü sonrasında başlayan sokak gösterilerinde emniyet güçlerinin müdahalesi sonucu 476 protestocunun öldüğünü aktarmıştı.
İran Devrim Muhafızları Ordusu Hava Kuvvetleri Komutanı Tuğgeneral Emir Ali Hacızade, 29 Kasım’daki konuşmasında, ülkede yaklaşık 2,5 aydır devam eden protestolarda güvenlik güçlerinin de aralarında olduğu 300’den fazla kişinin hayatını kaybettiğini söylemişti. İran Güvenlik Konseyi ise 3 Aralık’ta, toplam ölü sayısının 200’ü aştığını açıklamıştı.
İran medyasına yansıyan haberlere göre, gösteriler sırasında 60’tan fazla güvenlik görevlisi yaşamını yitirdi.
Göstericilerden 4 kişi idam edildi
Gösteriler sonrasında “yeryüzünde bozgunculuk çıkarmak”, “devlete karşı savaş açmak” gibi suçlamalarla idamla yargılananlardan şu ana kadar haklarında ölüm cezası verilen 4 kişinin cezası infaz edildi.
***Mutluluk, adalet, özgürlük, hukuk, insanlık ve sevgi paylaştıkça artar***