– “Muniban” adlı haber sitesine konuşan İran Meclisi Rafsancan Milletvekili Hüseyin Celali, zorunlu başörtüsü kuralını ihlal eden kadınlar hakkında uygulanacak yeni yaptırımlar hakkında bilgi verdi.
Anadolu Ajansı’nın haberine göre “Ülke genelinde rejim karşıtı gösterilere dönüşen Mahsa Amini eylemleri kapsamında bazı kadınların zorunlu başörtüsü uygulamasına muhalefet etmek amacıyla başlarını açtıklarını” söyleyen Celali, “Gösteriler yatışsın, başörtüsü kuralı uygulanmaya devam edecektir” dedi.
‘ÜÇÜNCÜ AŞAMADA BANKA HESAPLARI KAPATILABİLİR’
Söz konusu kurala riayet etmeyen kadınların farklı yöntemlerle uyarılmasına yönelik çalışmaların sürdüğüne işaret eden Celali “Üzerinde çalıştığımız uygulamayla, öncelikle başörtüsü kuralına riayet etmeyen kadınların telefonlarına mesaj gönderilecek, bu da yetmezse ihtar verilecek, üçüncü aşamada banka hesapları kapatılabilir” ifadelerini kullandı.
İran Meclisi Kültür Komisyonu Üyesi Celali, dünkü açıklamasında, zorunlu başörtüsü uygulamasıyla ilgili Meclis’te çalışmalar yürütüldüğünü ve mevcut yasaya uymayanlar hakkında cezaların artırılacağını duyurmuştu.
Tahran’da 13 Eylül’de “ahlak polisi” olarak bilinen İrşat devriyelerince gözaltına alındıktan sonra hastaneye kaldırılan ve komaya giren 22 yaşındaki Mahsa Amini’nin ailesinin iddiasına göre aldığı darbeler sonucu 16 Eylül’de yaşamını yitirmesi, ülke yönetimine karşı protestolara yol açmıştı. İranlı insan hakları örgütlerine göre şu ana kadar onlarca şehirde yapılan eylemlere güvenlik güçlerinin gerçek mermi de kullandığı müdahaleler sonucu 470’ten fazla eylemci öldürüldü.
Hükümet kaynakları ise bu rakamın 200 civarında olduğunu öne sürmüştü.
İRŞAD DEVRİYELERİ KALDIRILDI MI?
İranlı başsavcı Muhammed Cafer Montazeri’nin pazar günü yaptığı bir açıklama eylemlerin ardından İrşad Devriyeleri’nin kapatıldığı yönünde Batı basınında çıkan haberlerin de ardından kafa karışıklığına yol açmıştı.
Montazeri “Ahlak polisinin yargıyla ilgisi olmadığını, kurulduğu yer tarafından lağvedildiğini” söylemiş, bununla birlikte yargının toplumun davranışlarını izlemeye devam edeceğini vurgulamıştı. Ancak devlet denetimindeki yayın organlarında aksi yönde haberler yer almıştı.
İran’ın Arapça yayın yapan Al-Alam televizyonu, “Bazılarının başsavcının açıklamalarını yanlış yansıtmaya çalıştığını” savunarak “Başsavcı, sadece kurulduğundan bu yana İrşad Devriyeleri’nin yargıyla bağlantısı olmadığını söyledi” demişti. Muhafazakar çizgideki Öğrenci Haber Ağı (SNN) de “yanlış manşetlere” gönderme yaparak “İran’da başörtüsünün hâlâ zorunlu olduğunu” duyurmuştu.
HANMUHAMMEDİ: GÖREVLERİ SONA ERDİ
İran medyasında çıkan haberlere göre İran’da “İyiliği Emretme ve Kötülükten Sakındırma Merkezi” Sözcüsü Ali Hanmuhammedi, pazartesi günü verdiği bir röportajda, kolluk kuvvetlerinin bünyesinde yer alan “ahlak polisinin görevinin sona erdiğini” söyledi.
İran İslam Devrimi lideri Ayetullah Humeyni’nin ailesine ait “Cameran” internet sitesine özel mülakat veren Hanmuhammedi, İran Başsavcısı Muhammed Cafer Muntazeri’nin ahlak polisiyle ilgili açıklamalarına ilişkin bir soruyu yanıtladı.
Başörtüsü konusunda yeni planlamalar yapıldığını belirten Hanmuhammedi, “Ülkede tesettür tartışması kamuoyunda dile getirilen bir taleptir ve şu anda bu konuyla ilgili kararlar alınmaktadır. Savcılık ve yargı yetkililerinin talimatıyla Kolluk Kuvvetleri tarafından yürütülen Ahlak ve Sosyal Güvenlik Devriyeleri’nin görevi sona ermiştir” ifadelerini kullandı.
İranlı yetkili, başörtüsü uygulamasının “daha modern yöntemlerle teknolojiden de faydalanılarak devam edebileceğini” ve bu konudaki kararın farklı yetkililer tarafından alınacağını sözlerine ekledi.
İran’da 1979 İslam Devrimi’nden bu yana farklı “ahlak polisi” birimleri görev yaptı. Şimdiki ahlak polisinin devriyeleri ise 2006’da başladı. Bu polisler, sokaklarda kadınların İslami kurallara giyinip giyinmediğini denetliyor. Başlarını örtmeleri ve uzun kıyafetler giymeleri istenen kadınların yırtık kot pantolon, şort ya da “uygunsuz” kabul edilen diğer kıyafetleri giymeleri yasak. İrşad Devriyeleri polis gücünün bir parçası ve İçişleri Bakanlığı’na bağlı.
EYLEM VE GREVLER DEVAM EDİYOR
iran’da, Mahsa Amini’nin polis gözetimindeyken hayatını kaybetmesi üzerine başlayan ve görece azalarak süren gösteriler, sosyal medyadan yapılan boykot ve grev çağrıları üzerine birçok şehir ve üniversitelerde yeniden alevlendi.
Sosyal medyada yayımlanan görüntülere göre, Tahran’ın Ekbatan ve Sadabad bölgesinde toplanan kalabalık, yönetim karşıtı sloganlar atarak caddeyi trafiğe kapattı. Tahran Metrosu yolcu peronlarında bekleyenler de slogan atarak gösterilere destek verdi.
Meşhed şehrinde toplanan kalabalık caddede ateş yakarken, Elborz eyaletine bağlı Kerec kentinde sokaklara çıkan göstericiler uzun süre slogan atarak yürüyüş yaptı. Arak ve Zencan gibi şehirlerde de protestolar düzenlendiği görüldü.
Şiraz Tıp Bilimleri Üniversitesinden 209 öğretim görevlisi, yayımladıkları bildiriyle, protesto düzenleyen öğrencilere destek verdiklerini açıklayarak, “tutuklanan öğrencilerin koşulsuz serbest bırakılması, disiplin kurulu kararlarının iptal edilmesi, üniformalı güvenlik güçlerinin ve polislerin kampüse girmesinin engellenmesi” gibi taleplerde bulundu.
Tahran’daki Şehid Beheşti Üniversitesi öğrencileri, arkadaşlarının isimlerinin yazılı olduğu pankartlar taşıyıp slogan atarken, Zehra Üniversitesi Edebiyat ve Sanat Fakültesi öğrencileri kampüsün çeşitli yerlerine yazılar yazıp afişler astı.
Allame Tebatebayi Üniversitesi Sosyal Bilimler Fakültesi öğrencileri de yayımladıkları bildiriyle boykot ve grevlere destek verdiklerini duyurdu.
ÜNLÜ FUTBOLCU ALİ DAEİ’NİN DÜKKANLARI MÜHÜRLENDİ
Sosyal medyada muhalifler tarafından yapılan paylaşımlarda, ülkede 3 günlük boykot ve grev çağrıları yapılmış, bazı üniversite öğrencileri de boykota destek verdiklerini açıklayarak pazartesi sabahı itibarıyla derslere girmeme kararı aldıklarını duyurmuştu. Ülkenin bazı kentlerinde esnaf kepenk kapatırken, çağrılara destek verdiği gerekçesiyle İranlı ünlü futbolcu Ali Daei’nin restoran ve kuyumcu dükkanının mühürlendiği açıklanmıştı. (DIŞ HABERLER)
İran basını: Ahlak polisi Tahran dışındaki devriyeleri artırdı
İran devlet medyası: Ahlak polisi kaldırılmadı
İran’da eylemciler geri adım atmıyor: Üç günlük grev çağrısı
***Mutluluk, adalet, özgürlük, hukuk, insanlık ve sevgi paylaştıkça artar***