Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), kasıma ayına ilişkin Tüketici Fiyat Endeksi verilerini açıkladı.
TÜİK’in açıkladığı verilere göre, enflasyon, kasım ayında bir önceki aya göre yüzde 2,88, bir önceki yılın aralık ayına göre yüzde 62,35, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 84,39 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 70,36 olarak gerçekleşti.
Bir önceki yılın aynı ayına göre en az artış gösteren ana grup yüzde 35,87 ile haberleşme oldu. Buna karşılık, bir önceki yılın aynı ayına göre artışın en yüksek olduğu ana grup ise yüzde 107,03 ile ulaştırma oldu.
Ana harcama grupları itibarıyla 2022 yılı Kasım ayında bir önceki aya göre en az artış gösteren ana grup yüzde -1,42 ile giyim ve ayakkabı oldu. Buna karşılık, 2022 yılı Kasım ayında bir önceki aya göre artışın en yüksek olduğu ana grup ise yüzde 5,75 ile gıda ve alkolsüz içecekler oldu.
Önlem almayan iktidar baz etkisini bekliyordu
İktidar enflasyonla mücadele etmek için önlemler almak yerine baz etkisine sığınıyor. AKP’li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, “Enflasyonla bir mücadelemiz var, yılbaşından sonra enflasyonun da düşük faizle ineceğine inanıyorum ve bunu savunuyorum” demişti.
Enflasyon, bir seneki önceki istatistiklerle karşılaştırmayla belirleniyor. Buna baz etkisi deniyor. Örneğin geçen yılki kur artışları sonucu aralıkta enflasyon aylık yüzde 13,6 olarak hesaplanmıştı. Bu aylık artış, endeksi 13,6 puan artırmış oldu. Bu sene aralıktaysa aylık enflasyonun yüzde 0,99 geldiğini varsayalım. Bu durumda geçen yılın aralık enflasyon oranı endeksten çıkacak yerine gelen yüzde 0,99’luk oran girecek ve 12 aylık enflasyon ciddi oranda düşmüş olacak.
Enflasyon için önlem almayan hükümet, işte bu baz etkisine sığınıyor. İktidar yetkilileri bu yüzden enflasyonun geçen sene aylık olarak yüksek geldiği aralık, ocak aylarını ‘düşüş’ için işaret ediyor.
Uzmanlar, seçimlere yaklaştıkça enflasyonda baz etkisiyle oluşacak düşüşün, iktidar tarafından sanki fiyatlar gerilemiş gibi lanse edileceğini düşünüyor.