Siyaset Bilimci Seda Demiralp, yolsuzluk skandalları, ekonomik krizlerle yıpranan tek adam rejimlerinin iktidarının 20. yılında değişmezse ancak 15 sene daha sonra, ve artık “tek adam” siyasete devam edemeyecek yaşa geldiğinde değişebileceğini öne sürdü.
Amerikalı siyaset bilimci Barbara Geddes’in 200’den fazla otoriter ülke üzerine yaptığı istatiksel çalışmaya atıfta bulunan Demiralp, ‘Bu sebeple iktidar değişimi için iktidarın 20 yıl eşiğini aşmaması son derece kritik.’ ifadesini kullandı.
Seda Demiralp yetkinreport’ta yayınlanan yazısında şu görüşlere yer verdi:
Peki çatlayarak ya da bölünerek değilse, tek adam rejimleri nasıl son bulur? Eğer dışarıdan bir müdahale söz konusu değilse –ki bu şekilde gelen değişimler çok nadiren gerçek bir demokrasiye evrilir- tek adam rejimleri ancak halkın iradesiyle gerçekleştir. Otoriter iktidar kamuoyu desteğini kaybeder ve aynı anda muhalefet doğru hamleler ve doğru isimlerle kamuyonu kendi yanına çeker.
Bu ise çok nadir olur. Geddes’in 200’den fazla otoriter ülke üzerine yaptığı istatiksel çalışmaya göre bu fırsat tek adam rejimi tesis olduktan sonraki ilk 20 yıl içinde en yüksek seviyeye çıkıyor. Yolsuzluk skandalları, ekonomik krizler ve benzeri yıpranmalarla 20 yılın sonunda iktidar değişimi ihtimali yükseliyor. Fakat eğer bu sürede iktidar değişikliği gerçekleşmezse, değişim ihtimali 20 yıldan sonra hızla düşmeye başlıyor. Bundan sonra bu ihtimal ancak bir 15 sene daha sonra, yani iktidarın 35. senesinden sonra, “tek adam” siyasete devam edemeyecek yaşa geldiğinde, tekrar yükselmeye başlıyor. Bu sebeple iktidar değişimi için iktidarın 20 yıl eşiğini aşmaması son derece kritik.
O halde diyebiliriz ki, 2023 seçimlerinin Türkiye’de iktidar değişimi açısından kritik bir eşik olduğu görüşü istatistiksel olarak da destek buluyor. Ve siyaset teorisi bir kez daha bu değişimin yalnız iktidarın yıpranmasıyla değil muhalefetin becerisiyle olabileceğini hatırlatıyor.
***Mutluluk, adalet, özgürlük, hukuk, insanlık ve sevgi paylaştıkça artar***