HABER İNCELEME | YUSUF DERELİ
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Şubat ayı enflasyon verilerini açıkladı. Buna göre aylık enflasyon yüzde 4,81, yıllık enflasyon ise yüzde 54,44 olarak duyuruldu. Gıda enflasyonu yüzde 64,4’e yükseldi. ÜFE ise bir önceki yılın aynı ayına göre yüze 105,01 artış gösterdi. ÜFE ile TÜFE arasındaki makasın bu kadar açılması, fiyat artışlarının önümüzdeki aylarda da süreceği anlamına geliyor. TÜFE, ÜFE’ye yaklaşacak…
Bağımsız Enflasyon Araştırma Grubu’na göre ise (ENAG), şubat ayı enflasyonu yüzde 5,44; yıllık enflasyon yüzde 123,80. TÜİK’in ‘baskılanmış’ oranları bile dikkate alınsa Türkiye’nin, korkunç bir enflasyon sarmalına girdiği görülüyor. Ancak ‘en kötü günler’ henüz gelmedi!
Öncelikle enflasyonun ‘polisiye’ tedbirlerle, marketlere yapılan baskınlarla ya da tehdit ve şantajla düşürülemeyeceği bir kez daha ispatlanmış oldu.
Erdoğan’ın tezine göre faizler düşürülünce enflasyon da düşecekti. Ancak tam tersi oldu. Faizler düşürülünce enflasyon patladı. (Grafik, @atk_1881 hesabından alınmıştır)
Türkiye açısından tablo vahim…
Son oranlara göre Türkiye, G20 ülkeleri içinde en yüksek enflasyona sahip ülke. Türkiye’yi yüzde 50,7 ile Arjantin ve yüzde 10,4 ile Brezilya izliyor. Bizi kıskandıkları ileri sürülen Avrupa’da enflasyon ortalaması yüzde 5,8! Almanya’nın, Fransa’nın, İngiltere’nin 1 yılda yaşadığı enflasyonu Türkiye bir ayda görüyor… ABD’de ise yıllık enflasyon yüzde 7,5!
Türkiye, son rakamlardan sonra dünya sefalet endeksinde de zirveye çıkmayı başardı!
ENFLASYON AÇIKLAMALARI VE RESMİ TAHMİNLER ÇÖP OLDU
AKP’li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’a göre enflasyon geçtiğimiz yıl Ağustos ayında düşüşe geçecekti. “Bundan böyle enflasyonun daha yukarı çıkması mümkün değil.” diyordu. Erdoğan bu cümleleri kurduğunda enflasyon oranı yüzde 18,95’ti!
Merkez Bankası Bakanı Şahap Kavcıoğlu, 27 Ocak’taki Enflasyon Raporu Bilgilendirme Toplantısı’nda yıl sonu enflasyon hedeflerini yüzde 23,2 olarak açıklamıştı.
Yılın ilk iki ayında TÜİK’in rakamlarına göre enflasyon oranı yüzde 16,4! Mart ayında enflasyonun yüzde 6 ve üzerinde gelmesi durumunda Merkez Bankası’nın yıllık enflasyon tahmini üç ayda yakalanacak! MB’nın enflasyon tahmini de iki ayda çöp oldu.
Bu arada Bağımsız Enflasyon Araştırma Grubu’nun (ENAG) verilerine göre iki aylık enflasyon oranı yüzde 22!
TAHMİNLER YUKARI YÖNLÜ REVİZE EDİLDİ
TÜİK’in verilerine göre bile enflasyon sorunu devasa boyutlara ulaşmış durumda. Ancak bundan daha vahimi, en kötü günlerin henüz gelmemiş olması.
Goldman Sachs, Rusya-Ukrayna savaşının Türkiye’de daha yüksek enflasyona yol açacağını öngördü. Goldman Sachs’a göre enflasyon yıllık yüzde 60’ı aşarak zirveyi görecek. Yıl sonuna ise yüzde 45 seviyelerinde girilecek.
Morgan Stanley de Türkiye’ye ilişkin enflasyon beklentilerinde revizyon yaptı. Kurum yıl sonu enflasyon tahminini yüzde 38,8’den yüzde 46,1’e çıkardı.
JPMorgan da tıpkı diğer kredi derecelendirme kuruluşları gibi, Türkiye için yıl sonu TÜFE beklentisini yukarı yönlü revize etti. Daha önce 35,7 olarak açıklanan enflasyon tahmini, yüzde 40,2 olarak güncellendi. JPMorgan da Türkiye’de enflasyonun mart ayında yüzde 60’ın hemen üzerinde tepe yapmasını bekliyor.
KORKUNÇ BİR YOKSULLAŞMA YAŞANACAK
Enflasyonun kontrolden çıkmasının tek sebebi iktidarın uyguladığı ‘faizleri indirme’ odaklı para politikası. Erdoğan’ın faiz saplantısı kurun patlamasına, o da enflasyonun yüzde 60’lara tırmanmasına neden oldu. Rejim, fiyat istikrarını sağlamakla görevli olan Merkez Bankası’nı bilerek ve isteyerek bitirdi!
Peki bundan sonra Türkiye’yi ne bekliyor?
Ekonomistlere göre Rusya’nın Ukrayna’yı işgal girişimi bütün dünyada enflasyonu tetikleyecek. Bunun ilk belirtileri de görülmeye başlandı. Geçtiğimiz yıl mart ayında 69 dolar olan Brent petrolün varili 120 dolara tırmandı. Türkiye’de akaryakıta üç gündür üst üste zam geliyor. Mazotun litresi 20 liraya dayandı.
Ancak bu savaşın enflasyon üzerindeki etkileri henüz görülmedi. Savaşın uzun sürmesi Türkiye için ‘yıkım’ demek. Ekonomistlere göre savaş ekonomisinin etkisi kısmen mart; ancak daha çok nisan ayında görülecek.
Kur Korumalı Mevduat’ta ‘fatura’ kabarmasın diye dolar 2,5 aydır baskılanıyor. MB’nın dolar 14 TL’yi aşmasın diye yine rezerv yaktığı ileri sürülüyor. Tam olarak ne kadar yakıldığını bilmiyoruz. Sadece son 1 haftada 4-5 milyar dolar satıldığı ileri sürülüyor. Buna rağmen dolar 13,80’den 14,20’lere tırmandı. Yarın 15 TL olmayacağının hiç bir garantisi yok!
Bütün bu verileri üst üste koyduğunuz zaman nisan ve mayıs aylarında enflasyonun TÜİK’in rakamlarıyla bile yüzde 65’lere tırmanması kuvvetle muhtemel görünüyor. Yüzde 70 bile sürpriz olmayacak…
Türkiye’de bu haberi engelsiz paylaşmak için aşağıdaki linki kopyalayınız👇
Kaynak: Tr724
***Mutluluk, adalet, özgürlük, hukuk, insanlık ve sevgi paylaştıkça artar***