HABER İNCELEME | YUSUF DERELİ
Salgın döneminde yüzde 0,49 faiz oranı ile dağıtılan ‘Temel İhtiyaç Kredileri’ne yapılandırma geldi. Pandemi sonrası düşük faiz oranıyla kullandırılan krediler yeniden yapılandırılacak. Söz konusu hamleyle kamu bankaları hem bilançolarını düzeltecek, hem de faiz oranları yüzde 1,42’ye çıkarılacağı için kara geçecek.
Olan yine vatandaşa olacak. Yapılandırma sonrası vatandaşın ödeyeceği faiz miktarı neredeyse üç katına çıkacak. Bu nedenle bazı bankaların, ödeme güçlüğü çeken vatandaşları arayarak ‘icra’ ile tehdit ettiği, yapılandırma konusunda baskı yaptığı ileri sürülüyor.
Pandemi nedeniyle nakit ihtiyaçlarını karşılamak isteyen vatandaşlar için geçtiğimiz yıl Mayıs ayında yüzde 0.49 faiz oranıyla kamu bankaları tarafından temel ihtiyaç destek kredisi verilmişti. Halkbank, Ziraat, Vakıfbank, 36 ay vade ve 6 ay ertelemeli kredi imkanı sundu. Temel ihtiyaç kredileri 10 bin TL için aylık 376 TL, 5 bin TL için aylık 188 TL ve 3 bin TL için aylık 113 TL olarak 30 ayda geri ödenecekti.
Ancak evdeki hesap çarşıya uymadı. ‘Bol’ keseden dağıtılan kredilerin geri ödemesinde yaşanan sorunlar, bankaların bilançolarını bozdu. Kredi faiz oranlarının düşük olması da bankaların zararının katlanmasına neden oldu.
KAMU BANKALARININ KARLILIK ORANI DİP YAPTI
Ziraat Bankası’nın bu yılın ilk 6 ayındaki karı geçtiğimiz yıla göre yüzde 61 azaldı. 2020’de ilk 6 ayda 4,5 milyar TL kar açıklayan banka, bu yıl 1,7 milyar kazanç sağladı. Halk Bankası’nın karı ise yaklaşık 1,8 milyar TL’den 123 milyon TL’ye geriledi. Düşüş oranı yüzde 93. Yine geçtiğimiz yıl ilk 6 ayda 3,2 milyar TL kar açıklayan Vakıf Bank’ın kar oranı yüzde 56 düşerek 1,4 milyar TL’ye geriledi.
AKP’NİN GÜNÜ KURTARMA POLİTİKASI BİLANÇOLARI BOZDU
Kamu bankalarında karlılığın düşüşündeki temel neden geçtiğimiz yılki düşük faizli krediler nedeniyle kredi gelirini artıramaması olarak gösteriliyor. Ayrıca faiz oranlarının artmasıyla birlikte mevduat maliyetinin katlanması da karlılığı yok eden nedenlerden biri. İktidarın siyasi operasyonları ve ‘günü kurtarma’ stratejisi kamu bankalarının bilançolarını ‘hallaç pamuğu gibi’ dağıttı.
YAPILANDIRMA OPERASYONU
Ziraat Bankası, Vakıfbank ve Halkbank’ın geçtiğimiz yıl verdiği düşük faizli kredilerin geri ödemesinde yaşanan sorunlar bankalar için yeni bir fırsat oldu! Geri ödemede yaşanan sorunları da bahane eden kamu bankaları, vatandaşlara yapılandırma seçeneğini sunmaya başladı.
Hürriyet’te yer alan habere göre temel ihtiyaç destek kredisini yapılandırmak isteyenler 18 ile 36 ay arasında vade uzatımı yapabiliyor. Vade uzatımı ile taksitler düşerken faiz oranı ise yüzde 1.42 olarak düzenlenmiş.
BANKALAR, BİR TAŞLA İKİ KUŞ VURACAK
Söz konusu hamle kamu bankalarının bilançolarını ‘düzeltecek’. Ödenmeyen krediler yeniden yapılandırılarak ‘batık’ olmaktan en azından bir süre daha kurtulacak. Ayrıca faiz oranlarının da yüzde 1,42’ye yükselmesiyle kamu bankaları, zararına verdikleri kredilerden kara geçecek. Ancak olan yine vatandaşa olacak.
0,49 FAİZİ ÖDEYEMEYEN, 1,42 FAİZİ NASIL ÖDEYECEK?
Geçtiğimiz yıl 0,49 faiz oranıyla 36 ay vadeli kredi çeken vatandaş toplamda 1.500 TL civarında faiz ödeyecekti. Yeni yapılandırmayla birlikte ödeyeceği faiz miktarı neredeyse 3 katına çıktı. Gelirsiz kaldığı için 0,49 faizi ödeyemeyen vatandaşlar, daha yüksek bir faiz oranını nasıl ödeyecek? Gelir artırılmadığı sürece o kredilerin ödenmesi mümkün gözükmüyor.
BANKALAR İCRA İLE TEHDİT Mİ EDİYOR?
Bilançoyu düzelterek kara geçmek isteyen bankaların ‘yapılandırma’ konusunda vatandaşları zorladığı ileri sürülüyor. Bankaların, ödenmeyen borçlar için vatandaşları arayarak ‘icra’ ile tehdit ettiği, insanları yapılandırmaya zorladığı iddiası var. Zira yapılandırma ile alacağı faiz oranı bir anda 3 katına çıkıyor.
***Mutluluk, adalet, özgürlük, hukuk, insanlık ve sevgi paylaştıkça artar***