Taliban, 11 Eylül’de ABD güçlerinin geri çekilmesi için belirlenen son tarihten sonra “tüm yabancı birliklerin” Afganistan’dan ayrılması çağrısı yaptı.
“Hiç kimse ülkemizde askeri varlığını sürdürmeyi ummamalıdır” denilen açıklamada, “Bazıları böyle bir hata yaparsa, Afgan halkı ve İslam Emirliği, onları işgalci olarak kabul edecek ve geçmişte işgalcilere yaptıkları gibi tepki gösterecek. Bu onların sorumluluğunda olacak.” ifadeleri kullanıldı.
Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, geçtiğimiz hafta bazı şartların yerine getirilmesi durumunda Türkiye’nin Kabil Hamid Karzai Uluslararası Havalimanı’nın güvenliğini sağlayabileceği söylemişti.
Taliban ise “Adı ne olursa olsun, tüm yabancı güçlerin anavatanımızda bulunması Afgan halkı ve Taliban için kabul edilemez” uyarısında bulundu.
Açıklamada, “Afgan topraklarının her karışı, havaalanlarının, diplomatik temsilciliklerin ve yabancı elçiliklerin güvenliği Afganların sorumluluğuna bırakılmalıdır” denildi.
Konunun 14 Haziran’da Brüksel’de yapılacak NATO Zirvesi’nde görüşülmesi bekleniyor.
Hulusi Akar’ın açıklamaları
Bakan Akar geçtiğimiz salı günü yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullanmıştı:
“Afganistan ile ilgili ABD’lilerle görüşüyoruz. Salı günü NATO Savunma Bakanları Toplantısı’nda konuştuk, ABD’liler ile heyetler arasında konuşuluyor. Bizim şartlara bağlı olarak Afganistan’da kalma niyetimiz var. Şartlarımız nedir? Siyasi, mali ve lojistik destek. Bunlar yapıldığı takdirde biz Hamid Karzai Uluslararası Havalimanı’nda kalabiliriz. Şartlarımızla ilgili cevabı bekliyoruz. Bununla birlikte Afgan halkı bizim kardeşimiz. Hedef Afganistan’da sulhu, sükunu sağlamak. Bizim tarihi kardeşliğimiz var. Afgan halkı istediği müddetçe Afganistan’da kalabilmek, yardımcı olabilmek istiyoruz.”
Pentagon: Türkiye ile görüşüyoruz
ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) Sözcüsü John Kirby, geçtiğimiz hafta ABD’nin çekilmesinden sonra Afganistan’ın başkenti Kabil’deki Hamid Karzai Uluslararası Havalimanı’nın güvenliği için Türkiye ile ön görüşmeler yaptıklarını ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın bu konudaki kararına saygı duyduklarını söyledi.
Kirby, “Türk liderlerle onların havaalanına güvenlik sağlama planları hakkında devam eden görüşmelerimiz var. Açıkçası bu, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın vermesi gereken bir karar ve buna saygı duyuyoruz ama tabii ki bazı ön görüşmelerimiz oldu ve daha önce de genel anlamda söylediğimiz gibi havaalanındaki güvenlik, hangi şekilde olursa olsun sadece ABD’nin değil aynı zamanda diğer ulusların da Kabil’de diplomatik varlıklarını sürdürebilmeleri için önemli olacak.” diye konuştu.
Afganistan’da son durum
ABD, 29 Şubat 2020’de Katar’ın başkenti Doha’da Taliban ile anlaşma yapmış ve anlaşma gereğince 1 Mayıs’ta Afganistan’daki askerlerinin tamamını çekeceğini taahhüt etti.
20 Ocak 2021’de görevi devralan ABD Başkanı Joe Biden 1 Mayıs’ta tamamen çekilmenin mümkün olmadığını açıkladı daha sonra ise 11 Eylül’ün yıl dönümüne kadar ülkedeki tüm Amerikan askerlerinin çekilmesi talimatını verdi.
ABD Merkez Kuvvetler (CENTCOM) Komutanlığının verilerine göre çekilmenin yüzde 50’si tamamlanmış durumda.
Geçen ay sadece Avustralya Büyükelçiliği kapılarını kapattı ve personelini tahliye etti.