Manisa’nın Soma ilçesinde 13 Mayıs 2014’te yaşanan ve 301 madencinin hayatını kaybettiği facianın 4 sanık için yeniden görülen davasında karar açıklandı.
Soma Kömür İşletmeleri A.Ş Yönetim Kurulu Başkanı Can Gürkan’a 20 yıl, mühendisler Efkan Kurt ile Adem Osmanoğlu’na ise 12 yıl 6 ay hapis cezası verildi. Yönetim Kurulu Üyesi Haluk Evinç ise beraat etti.
Faciada yaşamını yitiren madencilerin aileleri ve yakınları karara tepki gösterdi.
Ailelerin avukatlarının reddi hakim talebi ise “yerinde olmadığı” gerekçesiyle reddedildi.
Karar Yargıtay’dan dönmüştü
Davanın 11 Temmuz 2018’deki karar duruşmasında, 5 tutuklu sanığın 15 yıl ile 22 yıl 6 ay arasında değişen hapisle cezalandırılmasına, 9 sanığın adli kontrol şartıyla serbest bırakılmasına, 37 sanığın ise beraatine karar verilmişti.
Yargıtay 12. Ceza Dairesi, 20 Ocak’ta yerel mahkemenin kararıyla ilgili yaptığı temyiz incelemesinde Can Gürkan, Adem Ormanoğlu ve Efkan Kurt’un “bilinçli taksir derecesinde kusurları bulundukları” gerekçesiyle haklarında verilen kararları bozmuştu.
Soma Kömür İşletmeleri A.Ş Yönetim Kurulu Başkanı Can Gürkan’ın da aralarında bulunduğu 4 sanık, Yargıtay’ın bozma kararının ardından 13 Nisan’da Akhisar Ağır Ceza Mahkemesi’nde yeniden yargılanmaya başlanmıştı.
Akhisar Ağır Ceza Mahkemesi’nde bugün görülen duruşmada karar açıklandı.
Demirören Haber Ajansı (DHA), madenci aileleri, STK’lar ve siyasi parti üyelerinin güvenlik önlemleri nedeniyle yürüyerek duruşma salonuna geldiğini aktardı.
Tutuksuz yargılanan Soma Kömür İşletmeleri A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Can Gürkan duruşmaya SEGBİS’le katıldı.
Mahkeme başkanı, ‘bilinçli taksirle çok sayıda kişinin ölümüne ve yaralanmasına neden olma’ suçundan Can Gürkan’ın daha önce verilen kararda 15 yıl olan hapis cezasının 20 yıla çıkarılmasına karar verdi.
Daha önce beraat eden mühendisler Efkan Kurt ile Adem Osmanoğlu’na 12 yıl 6 ay hapis cezası verildi. Yönetim Kurulu Üyesi Haluk Evinç ise beraat etti.
DHA’nın haberine göre karar okunduğu sırada madenci aileleri tepki gösterdi, avukatları da sıralara vurdu. Polis ve madenci aileleri arasında kısa süreli arbede yaşandığı bildirildi.
Madenci ailelerinin avukatları, reddi hakim talebinde bulundu ancak yerinde olmadığı gerekçesiyle bu talepleri reddedildi.
Avukat Can Atalay, sanıkların hak ettikleri cezayı almadıklarını söyledi. Atalay sözlerini şöyle sürdürdü:
“Yargıtay, geçtiğimiz eylül ayında sanıklara önce olası kattan ceza verdi. Sonrasında üyeleri değiştirilerek olmayacak bir yöntemle kendi kararını bozdu ve bilinçli taksirle ceza verilmesi gerektiğini söyledi. Bugün Can Gürkan, Adem Osmanoğlu ve Efkan Kurt’a bilinçli taksirden hüküm kuruldu. Birçok işçi kardeşlerimizin ölümünden sorumlu olduğu açık olan Haluk Evinç beraat etti.”
“Nisan 2020’de çıkan Alaattin Çakıcı affı olarak bilinen düzenleme sonrasında yatarları ciddi biçimde azalmıştı. Dolayısıyla taksirle işlenen suçlar için infaz düzenlemesi gelirse bir gün bile yatmazlar. Bu memlekette kimse ekmeğini kazanırken öldürülmesin diyedir davamız.”
Madenci aileleri tepkili: ‘Adalet adliye duvarlarında asılı kaldı’
Maden faciasında yaşamını yitirenlerin aileleri de, cezaların yetersiz olduğu gerekçesiyle karara tepkiliydi.
Faciada hayatını kaybeden Uğur Çolak’ın annesi Gülsüm Çolak, “Can Gürkan hakkında beklediğim karar çıktı. Yeniden yargılanma başladığında ilk celselere de bu yüzden gelmemiştim. Yargıya güveniyorduk ancak adalet adliye duvarlarında asılı kaldı” diye konuştu.
Eşi Mustafa Kaya’yı faciada kaybeden Naciye Kaya da, “Sadece ölen 301 madenci için adalet arıyoruz. Olmadı, başaramadık. Bizi her gün öldürdüler ve son darbeyi de vurdular. Adalet yerin altında kalsın” dedi.
Madenci yakını Elmas Kaya ise “Öyle bir zaman geldi ki Ankara’ya bir dev oturttular. O dev 7 başlı oldu. Ne bizim evlatlarımızı bıraktı, ne dağı taşı bıraktı. Herkes doydu, bu 7 başlı dev bir türlü doymadı. İyi kötü önceleri bir adalet, polisten korkma vardı, hakim savcı görevini yapıyordu. Tek kişiye çalışır oldular, bizi evlatsız bıraktılar” dedi.
Verilerin cezaların “yürekleri tatmin etmeyeceğini” söyleyen Manisa Baro Başkanı Ali Arslan ise “Facianın geleceği belli olmasına rağmen önlem alınmadı. Bugün kazandığını zannedenler aslında kaybedenlerdir. Süreç işlemeye devam edecek” ifadelerini kullandı.
Siyasetçiler, avukatlar ve sendikalar tepki gösterdi
CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel, duruşmanın ardından basına yaptığı açıklamada “Birbirlerine günahları üzerinden bağlı olanlar bugün burada gereğini yaptı. Can Gürkan’ı içeride tutamazlardı. Peşini bırakmayacağız. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nde bu davayı takip etmeye devam edeceğiz” şeklinde konuştu.
Özel sözlerini şöyle sürdürdü:
“O gün kundakta, kucakta, pusette olanlar bugün ‘Soma için adalet’ diye pankart taşıyor. O gün 10 yaşında olanlar bugün avukat olmak için okul okuyorlar. O gün gözü yaşlı annelere söz verdik, o sözü tutmak namus borcumuzdur.”
Bazı barolar, STK’lar, sendikalar ve siyasetçiler de sosyal medyadan kararı eleştiren paylaşımlarda bulundu:
7 yıldır adalet aranan bu mahkeme önünde aileler hırpalandı, avukatlar sürüklendi, gözaltına alındı.
Av. Selçuk Kozağaçlı tutuklandığında ona sorulan sorulardan biri Soma idi.
Bugün ise değiştirilen heyetler, Yargıtay’da dosyaya atanan bürokratlar bu katliama tekrar ortak oldu. pic.twitter.com/Gq66B0OfL4
— Çağdaş Hukukçular Derneği (@chdgenelmerkez) June 16, 2021
Türkiye’nin en büyük işçi katliamında verilmiş olan bu ödül niteliğindeki karar, Türkiye’de işçilerin hayatının değerinin
ve patronların işçilere yaptıklarından sorumlu olmayacağının tescilli belgesidir.Bu dosyada sorumluların ceza almaması için yapılmayan kepazelik kalmadı.
— Çağdaş Hukukçular Derneği (@chdgenelmerkez) June 16, 2021
7 yıldır belirttiğimiz gibi, asla vazgeçmeyeceğiz. Soma’da katledilen 301 madencinin hesabı tüm sorumlularından er ya da geç sorulacak.
Bu bizim için son değil. Emekçi canı üzerinde yükselen bu sefalet ve katliam düzeni sona erene kadar mücadeleye devam edeceğiz.#SomaKatliamı
— Çağdaş Hukukçular Derneği (@chdgenelmerkez) June 16, 2021
Mahkeme Can Gürkan için “her ne kadar olası kasttan ceza istense de” cümlesini kurduktan sonra ailelerin avukatları sıralara vurarak ailelerin yanına geçti.
— Halkın Hukuk Bürosu (@halkinhukuk_) June 16, 2021
Can Gürkan’a 20 yıl, Haluk Evinç’e beraat, Sanıklar Adem ile Efgan’ a 12 yıl ceza verildi. 301 canımızı katledenler tek gün bile hapis yatmayacak!
Adaletiniz Batsın!
— Halkın Hukuk Bürosu (@halkinhukuk_) June 16, 2021
— Halkın Hukuk Bürosu (@halkinhukuk_) June 16, 2021
Soma Uyar maden işçileri verilen sözün takipçisi!
Direne direne kazanacağız!#MadenciyeHakkınıVer pic.twitter.com/lA6cFnJeHf
— Bağımsız Maden İş (@bagimsizmadenis) June 16, 2021
301 maden emekçisinin katledildiği #Soma Faciasının karar duruşması bitti
6 buçuk yıl süren ve 87 celse görülen bu duruşmada, mahkeme heyeti 301 maden emekçisinin hayatına kast eden sanıklara, alt sınırdan cezalar vererek 301 maden emekçisini ve ailelerini bir kez daha öldürdüler pic.twitter.com/87wGPwG93a
— BİRLESİK METAL-İŞ (@BirlesikMetal) June 16, 2021
En büyük iş cinayeti Soma Katliamı davasındaki karar, hukuk skandalı olan Yargıtay aşaması dahil mahkeme heyetlerinin değiştirilmesi ve adil yargılanma hakkının ihlalinin sonucu. #Soma’nın failleri hak ettikleri cezayı alsın diye; hukuk ve demokrasi mücadelemizi sürdüreceğiz. https://t.co/mGkutm8mkk
— İbrahim Ö. Kaboğlu (@ibrahimkaboglu) June 16, 2021
301 Madenci bir kere daha katledildi. Hukuksuz ülkede adalet olmaz! https://t.co/SzUoKE7hbE
— Serpil Kemalbay (@SerpilKemalbay) June 16, 2021