Washington’da Türkiye Araştırmaları Programı Direktörü Soner Çağaptay, Ankara ile Washington arasında krize neden olan Rus savunma sistemi S-400’lerin “Türkiye-ABD ortak gözetimine alınacağını” iddia etti.
Biden ile Erdoğan arasında 14 Haziran’da yapılacak görüşmeye atıfta bulunan Çağaptay, “Erdoğan, S-400’leri ABD-Türkiye orta gözetimine alacak. Bu bir NATO tesisinde olacak. ABD’nin Afganistan’dan çekilmesi sonrası Kabil havaalanının kontrolü Türkiye’ye verilecek. Böylece koalisyon ülkelerinin elçiliklerinin güvenliği sağlanmış olacak. Buna karşılık Biden, S-400’lere yönelik yaptırımlardan vazgeçecek.” dedi.
Söz konusu iddia ABD’li yetkililer tarafından resmi olarak dile getirilmiş değil. Türkiye, S-400’ler nedeniyle Trump yönetimi tarafından F-35 yeni nesil savaş uçağı projesinden çıkarılmıştı.
Ayrıca ABD Hazine Bakanlığı, CAATSA yaptırımları kapsamında Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB), Savunma Sanayii Başkanı İsmail Demir ve Başkanlık yetkililerinden Mustafa Alper Deniz, Serhat Gençoğlu ve Faruk Yiğit’i yaptırım listesine almıştı.
Ankara daha sonra F-35 programında kalmak için Washington DC’nin en prestijli hukuk firmalarından biri olan Arnold & Porter’la anlaşmıştı.
Blinken: Türkiye, NATO müttefiki gibi davranmıyor
Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komitesinde yapılan ve bakanlığın 2022 bütçesinin ele alındığı oturumda ABD’nin dış politika önceliklerine ilişkin soruları yanıtladı. Blinken, daha önce sarfettiği “Türkiye bir NATO müttefiki gibi davranmıyor” sözlerini yineledi.
Türkiye hakkında da senatörlerin sorularına yanıt veren Dışişleri Bakanı, Doğu Akdeniz’deki son durum, insan hakları, hapisteki gazeteciler ve Rusya’dan S-400 alımı gibi birçok başlığı Başkan Joe Biden’ın 14 Haziran’da görüşeceği Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a ileteceğini söyledi.
Senato’da Komisyon Başkanı Robert Menendez’in Türkiye hakkındaki sorusunu yanıtlayan Bakan Blinken, Senatör’ün uluslararası hukuk ihlalleri hakkındaki endişelerini paylaştığını belirtti ve Türkiye’nin bazı dış politikalarını “sorunlu” olarak nitelendirdi.
Senatör Menendez Blinken’a yönelttiği soruda bir NATO üyesinin bir çok avukatı ve gazeteciyi hapiste tutmasının “şaşırtıcı” olduğunun altını çizerken, “Türkiye sürekli olarak uluslararası hukuku ihlal ediyor, Kıbrıs’ı ve münhasır ekonomik bölgesini tehdit ediyor, Libya ile Yunanistan’ın da münhasır ekonomik bölgesine müdahale eden ve kimse tarafından tanınmayan ekonomik bölge ilan ediyor, Ermenistan’a karşı tehditkar bir tavır sergiliyor” ifadelerini kullandı.
Blinken ise verdiği yanıtta bu sorudaki endişeleri paylaştığını, Türkiye ile doğrudan görüşmeler gerçekleştirildiğini ve Biden-Erdoğan görüşmesinde bu konuların gündemin ilk maddelerini oluşturacağını ifade etti. S-400 konusunda ise Türkiye’nin bir NATO müttefiki gibi hareket etmediğini belirten Blinken, Türkiye’nin Doğu Akdeniz’den araştırma gemilerini çekmesinin kendilerini memnun ettiğini belirtti. Dışişleri Bakanı bunun yanında gazeteciler ve insan hakları konusunda ciddi endişeler taşıdıklarını da dile getirdi.