Rus ve ABD hükümetleri, bazı ABD askerlerinin yaralandığı çarpışma sonrası karşılıklı olarak birbirlerini suçladı.
Rusya’da yayın yapan ve milliyetçi olarak bilinen Rusvesna.su adlı internet sitesi, çarpışmanın videosunu paylaştı ve ardından video Twitter’da çok sayıda kişi tarafından yeniden paylaşıldı.
Videoda, Suriye’nin kuzeydoğusundaki çölllük bir arazide konvoy halinde ilerleyen bir Rus askeri aracının, ABD ordusuna ait bir araca doğru ilerleyip çarptığını, bu esnada bir Rus helikopterinin de alçak uçuş yaptığı görülüyor.
Rusya, ABD ordusunu, devriyeye engel olmakla suçluyor.
Olayla ilgili haberlerin çarşamba günü basına yansımasının ardından Rusya Savunma Bakanlığı, o bölgede devriye yapacağına dair daha önce ABD ordusunu bilgilendirdiğini açıkladı:
“Buna rağmen, var olan anlaşmaları da ihlâl ederek, ABD silahlı kuvvetlerine bağlı askerler Rusya’nın devriyesini engellemeye çalıştı.”
Rusya’daki Tass haber ajansına göre yapılan açıklamada, “Buna karşılık olarak Rus ordu polisi de herhangi bir olay yaşanmasını engellemek ve başlanan görevi tamamlamak için gerekli tedbirleri almıştır” ifadeleri yer aldı.
Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi ise, Rus askeri aracının, ABD’ye ait mayına dayanıklı arazi aracını hedef aldığını ve “araçtaki ekipte bazı yaralanmalara yol açtığını” duyurdu.
ABD’deki Politico adlı haber sitesine konuşan isimsiz bir Amerikan askeri kaynak, dört Amerikan askerinin hafif şekilde yaralandığını söyledi.
ABD’nin bölgede yaklaşık 500 askeri var. Bu sayı daha IŞİD’le savaş yoğun şekilde devam ederken çok daha fazlaydı. Şu an ABD yönetimi, IŞİD’in yeniden ortaya çıkmasını engellemek için Suriye Demokratik Güçleri’ne (SDG) destek vermek üzere bölgede varlığını devam ettirdiğini belirtiyor.
Politico’ya göre Ulusal Güvenlik Konseyi sözcüsü John Ullyot, olayın Çarşamba sabahı yerel saatle 10.00 sıralarında meydana geldiğini, rutin bir güvenlik devriyesi sırasında Malikiye (Derik) bölgesinde Rus askerleriyle karşı karşılaşıldığını açıkladı.
ABD askeri aracını hedef alan Rus ordusunu kınadığını belirten Ullyot, gerilimin tırmanmaması için ABD askerlerinin çarpışmanın hemen ardından olay yerinden ayrıldığını söyledi:
“Güvenli ve profesyonel olmayan bu tarz davranışlar, ABD ve Rusya arasında Aralık 2019’da uzlaşılan çatışmasızlık protokollerinin ihlâl edildiğini gösteriyor.”
Suriye’deki savaşta Rusya, Devlet Başkanı Beşar Esad’a askeri ve maddi destek sağlarken, ABD ordusu 2014’ten bu yana aynı desteği, IŞİD’le mücadele kapsamında SDG’ye veriyor.
Neden şimdi?
BBC’nin savunma muhabiri Jonathan Marcus, bu tip olayların bölgede zaman zaman yaşandığını, yaklaşık bir hafta önce Suriye ordusunun Amerikan askerlerine yine aynı bölgede ateş ettiğini hatırlatıyor:
“Şubat 2018’de de Rus paralı askerleri, büyük bir petrol yatağının yakınlarında ABD askeri noktasına bir saldırı düzenlemişti. Geri püskürtülen askerler arasında ciddi şekilde yaralananlar olmuştu. Ancak bu son olay farklı. Çünkü bu kez olay, resmi olarak ABD ve Rus ordularına bağlı olan askerlerin arasında yaşanan doğrudan bir anlaşmazlığın sonucunda meydana geldi.”
Marcus’a göre Moskova’nın ABD’yi Suriye’de bir engel olarak görmesi, bu olayın yaşanmasında etkili oldu.
ABD Başkanı Donald Trump, Ekim 2019’da Suriye’den çekilme kararı verdikten sonra az sayıda da olsa Amerikan askerini bölgede bırakmıştı. Ancak Trump’ın bölgede görev yapan tüm askerlerini çekme niyetinde olduğunu Rusya biliyor. Ve Marcus’a göre Moskova, bu süreci hızlandırmak için bu tarz adımlar atıyor.