[
Lübnan Cumhurbaşkanı Michel Aoun, Salı günü başkent Beyrut’u sarsan büyük patlamanın sebebinin henüz belirlenemediğini açıkladı ancak ilk kez “dış müdahale” ihtimalinden söz etti.
Michel Aoun düzenlediği basın toplantısında, patlamanın “ihmalden ya da bir füze, bomba ya da diğer tür saldırıdan” kaynaklanmış olabileceğini, soruşturmada “dış müdahale” ihtimalinin de soruşturulduğunu söyledi.
Aoun, bölgede bir uçak ya da füze görülüp görülmediğini belirlemek üzere Fransa’dan uydu fotoğraflarını istediklerini belirtti.
Daha önce ABD Başkanı Donald Trump generallerinin kendisine Beyrut’taki patlamanın muhtemelen bir saldırı olduğunu söylediklerini kaydetmişti. Ancak uzmanlar şu ana kadar genel olarak kazara patlama ihtimali üzerinde duruyordu.
Lübnan Cumhurbaşkanı patlamayla ilgili olarak uluslararası bir soruşturma komisyonu kurulması çağrısını ise reddetti.
Aoun basın toplantısında Lübnan’ın “felce uğrayan” siyasi sisteminin de gözden geçirilmesi gerektiğini kaydetti ve bu felaketle ilişkisi bulunan bakan ve eski bakanlar da dahil tüm kamu görevlilerine dava açılacağını, kimsenin bundan muaf olmayacağını da ekledi.
Hizbullah lideri Nasrallah: Yeni evlerin inşasına destek vereceğiz
Hizbullah lideri Hassan Nasrallah, Lübnan’ın çok olağanüstü bir olayla karşı karşıya olunduğunu, limanın neredeyse tamamen tahrip olduğunu ve bu büyük felaketin çok ciddi ekonomik sonuçları olacağını kaydetti.
Bunların zaten yaşanmakta olan ekonomik krizin üzerine ekleneceğini söyledi.
Kent halkının patlama sonrasında gösterdiği tepkiden övgüyle bahseden Nasrallah, dayanışmanın olağanüstü boyutlarda olduğunu, insanların kan bağışına, arama kurtarma ve enkaz kaldırma çalışmalarına koştuğunu kaydetti.
Nasrallah ilk andan itibaren Hizbullah olarak bütün olanaklarını ve kaynaklarını, devletin ve felaketten etkilenenlerin hizmetine sunduklarını söyledi, evsiz kalanlara geçici barınak bulunması ve yeni evlerinin inşası konusunda destek sağlayacaklarını kaydetti.
Ülkenin ABD kuşatması altında olduğunu söyleyen Nasrallah buna karşılık dost ülkelerden, bilhassa Fransa’dan gelen yardım tekliflerini şükranla karşıladıklarını söyledi.
“Bir yerde felaket varsa ateşkes ilan edilir” diyen Nasrallah ülke içindeki bütün kesimleri farklılıklarını bir kenara bırakmaya çağırdı, farklılıkların öne çıkmasının zamanının da daha sonra geleceğini söyledi.
Patlamadan sonra bazı çevrelerin hemen Hizbullah’ı suçlamaya giriştiklerini, patlayıcı maddelerin Hizbullah’a ait olması gerektiği algısını yaratmaya çalıştıklarını söyleyen Nasrallah, “Bu haksızlık” dedi ve felakette çok sayıda Hizbullah mensubunun da öldüğünü kaydetti.
Hassan Nasrallah “Açık ve net olarak bu depodaki patlama olayıyla hiç bir ilgimiz olmadığını ilan ediyorum. Füze, amonyum nitrat, mermi, yok böyle şeyler. Şimdi de yok, geçmişte de yoktu Soruşturmayla açığa çıkacak. Eğer askeri bir eylemse soruşturma bunu ortaya koyar” dedi.
Hükümete karşı protesto
Lübnan’ın başkenti Beyrut’ta, Salı günü meydana gelen ve en az 154 kişinin ölümüne 5 bine yakın kişinin de yaralanmasına neden olan patlamadan hükümeti sorumlu tutan göstericiler Pereşembe akşamı güvenlik güçleriyle çatışmıştı.
Perşembe akşamı parlamento binası yakınlarındaki gösterilerde protestoculara karşı biber gazı kullanıldı.
Hükümet yetkilileri, patlamaya limandaki bir depoda 2013’ten beri güvensiz bir şekilde tutulan 2 bin 750 ton amonyum nitratın yol açtığını açıklamıştı.
Protestocular faciaya hükümetin ihmalinin yol açtığını söylüyor.
Bazı mahalleleri yerle bir eden patlamada çok sayıda kişiye hala ulaşamaması nedeniyle ölü sayısının artmasından endişe ediliyor.
16 kişi gözaltında
Lübnan resmi haber ajansı patlamayla ilgili olarak başlatılan soruşturma kapsamında 16 kişinin gözaltına alındığını duyurdu.
Patlamanın ardından Marwan Hamadeh, “Artık ülkenin mahvolmasına seyirci kalan kurumların bir parçası olmak istemiyorum” diyerek milletvekilliğini bıraktığını açıkladı.
Lübnan’ın Ürdün Büyükelçisi Tracy Chamoun da “Yaşadığımız felaket ülkede liderliğin değişmesi gerektiğini gösteriyor” diyerek istifa etti.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron Perşembe günü Beyrut’u ziyaretinde Lübnan’ın “köklü bir değişime” ihtiyacı olduğunu söylemişti.
Macron, patlama için uluslararası bir soruşturma başlatılması çağrısında bulunmuştu.
Amonyum nitrat Beyrut’a Moldova bandıralı bir Rus gemisi tarafından yedi yıl önce getirilmişti.
Gürcistan’ın Batum Limanı’ndan yüklediği amonyum nitratı Mozambik’e götüren gemiye Beyrut Limanı’na uğramıştı. Liman harcını ödemeyen gemi burada alıkonulmuş, yükü de mahkeme kararıyla hangara kaldırılmıştı.
Liman idaresinin altı kez, kötü koşullarda muhafaza edilince patlama riski olan amonyum nitratın arz ettiği tehlike konusunda mahkemeye başvurduğu ancak sonuç alamadığı belirtiliyor.
Ağır bir ekonomik krizin içindeki ülkede son dönemde sık sık protesto gösterileri yapılıyordu.