Bütçe görüşmeleri: Ulaşımda geçiş ücretleri yüzde bin 400 arttı

ANKARA – PTT zararlarından projelendirmelerde yapılan ayrımcılıklara kadar birçok konunun konuşulduğu Ulaşım ve Altyapı Bakanlığı bütçe görüşmelerinde DEM Parti’li Mahmut Dindar, ulaşımda geçiş ücretlerinin yüzde bin 400 arttığını belirtti.

Meclis Plan ve Bütçe Komisyonu’nda 2026 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanun Teklifi görüşmeleri devam ediyor. Bakanlıklara ayrılan bütçe telifinin tartışıldığı komisyonda bugün, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı ve bakanlığa bağlı kuruluşların bütçe teklifleri görüşülüyor. Görüşmede havaalanlarında yaşanan sorunlara işaret edilirken Kürdistan illerinde yaşanan yol sorunlarına ve eksiklerine dikkat çekildi.

Komisyonda konuşan Halkalrın Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) Wan Milletvekili Mahmut Dindar, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın bütçesinin doğrudan halkın günlük yaşamını etkilediğini belirtti. Dündar, birçok kurumun Ulaşım ve Altyapı Bakanlığı’na bağlı olduğu vurgusunu yaparak, “Karayollarından, sivil havacılığa, Devlet Hava Meydanları’ndan demiryollarına, PTT’ye ve hepimizin izleyeceği haber kanalına, takip edeceği internet sitesine kadar müdahale eden bilgi teknolojileri ve İletişim kurumuna kadar bu bakanlığın yetki ve etki alanı var. Halkımızın demokratik ve şeffaf bir ulaşım ve erişim politikasına ihtiyacı var. Fakat iktidar, bu ihtiyacı karşılamaktan çok uzaktadır. Son 5 yılın bütçesini incelediğimizde bakanlığın artan oranda bütçe açığı yaşadığını görüyoruz. Sayıştay’da bakanlık kapsamında düzeltilmeyen birçok muhasebe ve plancı hatası tespit etmiştir. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı halka yanlış bilgi yaymaktadır” ifadelerini kullandı.

‘BİR YILDA 60 MİLYAR TL’

Kamu özel ortaklığı işlerinde büyük faturanın halka kesildiğini belirten Dindar devamla şu ifadeleri kullandı, “Halkın cebinden 5 kuruş çıkmadı denilen bu işlerde, sadece 2024 yılında 60 milyar TL bu proje üzerinden belli şirketlere transfer edilmiştir. Yıllık maliyet 1.8 milyar doları aşmış durumdadır. Bir yandan yolcu garantisi verilen ama yeterli yolcu olmadığı için para aktarılan şirketler ki bunun en meşhuru Zafer Havalimanı’dır. Diğer yandan yolcu fazlası olmasına rağmen yeterli uçuş olmayan Van Havalimanı’nın vahim durumudur. Van halkı Esnafı, tüccarı, her yaz yeterli uçuş olmaması nedeniyle mağdur olmaktadır. Bu yaz tadilat adı altında havalimanı tamamen kapatıldı ve Vanlılar o uçağa binmek için Ağrı’ya, Muş’a, Gevre’e gitmek zorunda kaldı. Umarım bu kadar eziyete değen ve tadilattan sonra ihtiyacı karşılayan bir havalimanı trafiği sağlanır. 

GEÇİŞ ÜCRETLERİ YÜZDE BİN 400 ARTTI

Ulaşım altyapısında da açık bir ayrımcılığa maruz kaldığını görüyoruz. Karayolu, tünel, geçidi ve benzeri yapıların yıllarca tamamlanmasından havalimanlarına inen uçak verisine kadar birçok istatistik bu ayrımcılığı göstermektedir. Altyapı yetersizliği nedeniyle tüm ülkede en pahalı akaryakıtı Vanlılar ve Hakkarililer kullanmaktadır. Sayın bakan bu haksızlığa son vermek için sizden bir müdahale bekliyoruz. Yine, Van Çevre Yolu yapımı 2010 yılında, Ahmet Bingöl Yolu ise 2009 yılından bu yana yapımı devam eden yollardır. Yalan ve talan hikayelerine dönen bu yolların yapımı gecikmeksizin tamamlanmalıdır. Van halkının 18’inci madde mağduriyeti acilen çözülmelidir. Son 10 yılda Köprü ve otoyolların geçiş ücretleri bazı yerlerde yüzde bin 400 oranında artmıştır. Bazı yerlerde ise yüzde 700 artmıştır. Öncelikle arada bu kadar makasın olmasının nedenleri nelerdir? Bu artışların enflasyon oranlarının çok üzerinde olmasının nedenleri nedir? Vatandaş eskiden aracıyla bir yere gittiğinde deposunu doldurup gidebiliyordu, şimdi yakıt alırken artan fiyatlar nedeniyle bir depoyu kendisi alırken ikinci bir depoyu da maalesef iktidara almış oluyor. 

YETERSİZLİĞE RAĞMEN İNTERNET FATURALARI ARTIYOR

Yine, ulaştırma Bakanlığı ile doğrudan ilgili bir husus da internet altyapısıdır. Bölge illerimizde fiber internet altyapısı olmayan mahalle sayısı oldukça fazla. Bakanlıklar her il için altyapı istatistiklerini, abone istatistiklerini mahalle bazlı açıklarsa bölgesel ve cinsiyet bazlı bir eşitsizlik olduğu görülecektir. İnternet altyapı yetersizlikleri birçok sektörü olumsuz etkilemektedir. Yine birçok yerde GSM altyapısı da yetersizdir. Altyapı yetersizliğine rağmen internet faturalarında artışlar yaşanmaktadır.”

‘VATANDAŞ HASTASINI HASTANEYE YETİŞTİREMİYOR’

Ardından konuşan DEM Parti Bedlîs Milletvekili Hüseyin Olan ise, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı sunumunda yer alan büyük projelere dikkat çekerek, “Sunumlarınızda büyük projelerden söz ettiniz. Ancak 15 yıldır Tatvan Çevre Yolu sorununu çözemediniz. Şu anda yürüyen çalışmanın 2027’de tamamlanacağı söyleniyor. Ancak, Tatvan halkının sabrı tükendi. Yoğun trafik nedeniyle vatandaş hastasını hastaneye yetiştirmekte zorlanıyor, kazalar artıyor. Bölgesel eşitsizlik laf olsun diye söylediğimiz bir kavram değil. Yap, işlet, devret projelerine gösterilen ilginin onda biri bölgenin ihtiyaçlarına gösterilseydi, 20 km’lik Baykan-Bitlis yolunun 25 yılda bitmesi normal karşılanmazdı. Övünme aracı olarak da kullanılmazdı bugün” şeklinde konuştu.

‘ARTIK KATLİAM KAVŞAĞI ADI VERİLİYOR’

Bedlîs’te yaşanan karayolu sornlarına da dikkat çeken Olan devamla şunları söyledi, “Sayın bakan, açılışına katıldığınız Bitlis-Tatvan Doğu ve Batı kavşağı için yıllarca mücadele ettik. Bakanlığın gecikmesi yüzünden onlarca vatandaşımızı kazalarda kaybettik. Sinyalizasyon ve denetim eksikliği yüzünden daha ilk ayda kazalar başladı. Bu kavşak ölüm kavşağı olarak biliniyordu. Hâli hazırda kavşağın yanlış projelendirme yüzünden burası artık katliam kavşağı olarak anılıyor. Kavşağın hemen yanında 750 esnafın bulunduğu Tatvan Sanayi Sitesi’ne araç girmesi neredeyse imkânsız hale geldi. Çünkü sanayiye Giriş çıkış yapan araçlar doğrudan çevre yoluna bağlanmak zorunda kalıyor. Bu proje ile birlikte sanayi sitesinde araç girişleri yarı yarıya azaldı. Bu sorunun çözümü için belediye ve sanayi sitesine giriş çıkışların kolay olması amacıyla eski Doğum Evi Hastanesi’nin olduğu yerde bir kavşak yapılması için girişimlerimiz sonuçsuz kaldı. Ayrıca üst geçit olmadığı için yayalar dört şeritli uluslararası yolun bariyerlerini, üzerinden atlayarak geçiyorlar. Acilen bir üst geçit yapılması şarttır.

KAVŞAĞI 3 YILDA BİTİRDİNİZ

Kısacası 7-8 ayda bitmesi gereken kavşağı 3 yılda bitirdiniz. Buna rağmen Tatvan halkı yapılmadan önceki halini arar oldu. Köy yolları meselesi ise tamamen siyasileşmiş durumda. Bitlis’te köy yolları adeta seçim sonuçlarına göre yapılıyor. Yerel yöneticileriniz ve iktidarın memuru haline gelen bürokrasinin deneyimiyle oy varsa, yol var. Oy yoksa yol yok. Bu parti anlayışını artık terk edip ihtiyaç odaklı öncelikli bir çalışma yürütülmesi gerekiyor. 

PTT’NİN 2024 YILI ZARARI 3.6 MİLYAR TL

PTT 184 yılın yıllık tarihin en büyük emek ve yönetim krizini yaşıyor. 2013’te Anonim Şirketi (AŞ) statüsüne geçişle birlikte kamusal hizmet anlayışından uzaklaşıp tamamen kar zarar mantığıyla yönetilen bir yapıya dönüştü. Bugün PTT’de parçalı istihdam, eşit işe eşit ücret ilkesinin yok edilmesi, taşeronlaşma ve ağır iş yükü nedeniyle emekçiler açlık sınırına yakın ücretlerle çalışmak zorunda bırakılmışlar. 7 binden fazla personelin eksildiği bir kurumda hukuksuz cumartesi mesaisi dayatması halen devam ediyor. Ekonomik tablo ise çok daha vahimdir. PTT Türkiye Varlık Fonu’na devredildiğinde 2017’de kar eden bir kurumdu. Bugün ise 6 yılda 8 milyar TL’den fazla zarar etmiş durumdadır. 2024 yılı zararı 3.6 milyar TL’ye ulaşmış. Kurumun öz sermayesi -1.2 milyar TL seviyesine gerilemiştir. Kamuya ait posta çeki hesaplarındaki paraların dahi kullanıldığı Meclis kayıtlarına geçmiştir.