Birleşmiş Milletler çatısı altında plastik kirliliğine karşı bağlayıcı küresel bir anlaşma sağlanması amacıyla Cenevre’de 10 günlük müzakereler başladı. Aralık 2023’te Güney Kore’nin Busan kentinde başarısızlıkla sonuçlanan görüşmelerin ardından ülkeler, bu kez sonuca ulaşmak için yeniden masada.
BM Çevre Programı (UNEP) tarafından yürütülen sürecin sonunda bir anlaşmaya varılması hedefleniyor. Ancak petrol üreten ülkeler ile çevreci ülkeler arasındaki derin görüş ayrılıkları, sürecin önündeki en büyük engel olmaya devam ediyor.
Busan’daki çöküşün başlıca nedeni, bazı ülkelerin plastik üretiminin sınırlandırılmasını istemesine rağmen, aralarında ABD ve Körfez ülkelerinin de bulunduğu üretici blokunun bu talebi reddetmesiydi. Bu grup, kirlilikle mücadelede üretimi kısmak yerine geri dönüşüm ve atık yönetimine odaklanılması gerektiğini savunuyor.
UNEP Direktörü Inger Andersen, Cenevre görüşmeleri öncesinde yaptığı açıklamada, son aylarda perde arkasında yoğun diplomasi yürütüldüğünü belirtti. “Kolay olmayacak ama bir anlaşma zemini hala var.” dedi.
“Daha az plastik üretmeliyiz”
Müzakerelere 170’ten fazla ülke heyetinin yanı sıra 600’ü aşkın sivil toplum kuruluşu ve gözlemci de katılıyor. Greenpeace heyeti, yapılacak anlaşmanın plastik üretimini azaltması, toksik kimyasalları yasaklaması ve geçiş süreci için finansman sağlaması gerektiğini vurguladı.
Greenpeace sözcüsü Graham Forbes, “Plastik kirliliğini durdurmak için daha az plastik üretmeliyiz. Ancak fosil yakıt lobisi burada çok güçlü. İnsanlığın geleceğini birkaç ülke belirlememeli.” dedi.
Cenevre’deki görüşmeler sırasında kamuoyu farkındalığını artırmak amacıyla sanatçı Benjamin Von Wong tarafından Rodin’in meşhur “Düşünen Adam” heykelinin plastik çöplerle kaplanan bir versiyonu sergileniyor.
Ayrıca tıp dergisi The Lancet’te yayımlanan yeni bir araştırma, plastik kirliliğinin insan sağlığına ciddi zararlar verdiğini ve yıllık ekonomik kaybın en az 1,5 trilyon doları bulduğunu ortaya koydu. Mikroplastiklerin insan vücudunun neredeyse her noktasında bulunduğu, plastik atıkların hava kirliliği ve kurşun kadar tehlikeli olduğu ifade edildi.
Kirliliğin boyutu ürkütüyor
Yılda 400 milyon tondan fazla plastik üretiliyor. Bunun yaklaşık yarısı tek kullanımlık ürünlerden oluşuyor. Plastik atıkların sadece yüzde 9’u gerçekten geri dönüştürülüyor. Yüzde 46’sı çöp sahalarına gidiyor, yüzde 22’si ise doğrudan çevreye karışıyor.
Müzakere sürecinin başkanı Ekvadorlu diplomat Luis Vayas Valdivieso, “Yöntemlerimiz farklı olabilir ama hedefimiz ortak: plastik kirliliğinden arınmış bir dünya,” diyerek iyimserliğini koruduğunu belirtti. Cenevre’deki görüşmelerin 10 Ağustos’a kadar sürmesi bekleniyor.
Kaynak: Tr724
***Mutluluk, adalet, özgürlük, hukuk, insanlık ve sevgi paylaştıkça artar***