Polonya’da pazar günü yapılan cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ikinci turunu milliyetçi tarihçi Karol Nawrocki kazandı. Resmi sonuçlara göre 42 yaşındaki Nawrocki oyların yüzde 50,89’unu alırken, rakibi, Varşova Belediye Başkanı ve Avrupa Birliği yanlısı hükümetin desteklediği Rafal Trzaskowski yüzde 49,11’de kaldı. Seçime katılım oranı yüzde 71,63 oldu.
Bu sonuç, Başbakan Donald Tusk liderliğindeki merkezci ve reformcu hükümet için büyük bir darbe niteliği taşıyor. Nawrocki’nin zaferi, iktidarın kürtaj ve LGBTQ haklarına yönelik ilerici adımlarını veto etme yetkisine sahip yeni bir cumhurbaşkanı anlamına geliyor.
Trump’tan destek aldı, kampanyasını Beyaz Saray’a taşıdı
Nawrocki seçim kampanyası sırasında ABD Başkanı Donald Trump’la Beyaz Saray’da görüşmüş ve Trump’tan “Kazanacaksın” mesajı aldığını söylemişti. ABD İç Güvenlik Bakanı Kristi Noem de geçen hafta Polonya’da katıldığı muhafazakar bir konferansta Nawrocki’ye destek vermişti.
Seçim gecesi konuşan Nawrocki, “Kazanacağız ve Polonya’yı kurtaracağız” dedi. Aynı saatlerde hem Nawrocki hem de Trzaskowski, başa baş çıkan anket sonuçlarına dayanarak zafer ilan etmişti.
AB ve Ukrayna ile ilişkiler gerilebilir
Nawrocki’nin zaferi, Polonya’nın AB ile olan ilişkilerinde yeni gerilimlere kapı aralayabilir. Başkanlık yetkileri sınırlı olsa da, cumhurbaşkanının yasaları veto etme gücü bulunuyor. Meclis bu vetoyu ancak beşte üç çoğunlukla aşabiliyor, ki hükümetin böyle bir çoğunluğu yok.
Nawrocki, Ukrayna’nın AB ve NATO üyeliğine karşı çıkıyor ve Polonya’da yaşayan Ukraynalı mültecilerin sosyal yardımlarını kesmek istiyor. Ayrıca seçimden hemen önce, II. Dünya Savaşı sırasında Ukraynalı milliyetçiler tarafından öldürülen Polonyalılar anısına bir anıta çiçek bıraktı ve “Bu bir soykırımdı” dedi.
Muhafazakar değerler, sosyal reformlara karşı
Nawrocki destekçileri, göçmen karşıtı politikaları ve geleneksel Katolik değerleri savunuyor. Trzaskowski ise eşcinsel çiftler için medeni birliktelik yasası ve kürtaj yasağının gevşetilmesi gibi sosyal reformları savunuyor.
Seçimi “medeniyetler çatışması” olarak tanımlayan siyaset bilimci Anna Materska-Sosnowska, ülkedeki kutuplaşmanın derinliğine dikkat çekti.
Nawrocki’nin geçmişiyle ilgili tartışmalar sonucu etkilemedi
Nawrocki’nin seçim kampanyası, geçmişine ilişkin çeşitli tartışmalarla gölgelendi. Bir yaşlı adamdan daire satın alma süreci ve eski futbol holiganlığı gündeme geldi. Eski bir amatör boksör olan Nawrocki, otel güvenlik görevlisiyken eskortlar temin ettiğine dair iddiaları da şiddetle reddetti.
Uzmanlar, Nawrocki’nin zaferinin, 2015-2023 yılları arasında ülkeyi yöneten ve halen güçlü bir muhalefet olan muhafazakar Hukuk ve Adalet Partisi’ni (PiS) cesaretlendirebileceğini belirtiyor. Siyasi tıkanıklığın sürmesi halinde erken seçim ihtimali de gündeme gelebilir.
38 milyon nüfuslu Polonya, NATO ve AB üyesi olarak Ukrayna’ya Batı yardımlarının ulaştırılmasında kilit rol oynuyor. Ancak yeni cumhurbaşkanının çizgisi, bu pozisyonu sarsabilir.
Orban’dan Nawrocki’ye kutlama: “Harika bir zafer”
Macaristan Başbakanı Viktor Orban, Karol Nawrocki’nin seçimden galip çıkmasını “harika bir zafer” diyerek kutladı. Orban, X hesabından yaptığı paylaşımda, “Ne nefes kesici bir yarıştı! Seninle çalışmayı dört gözle bekliyoruz” ifadelerini kullandı.
Orban’ın açıklaması, Avrupa Birliği içinde giderek belirginleşen milliyetçi bloklaşmanın son örneği olarak yorumlandı. Macar lider, uzun süredir Brüksel’le hukuk devleti ve göç politikaları konusunda yaşadığı gerilimle tanınıyor.
Von der Leyen: İş birliğimiz sürecek
Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen de Nawrocki’yi tebrik etti. Von der Leyen, “Barış, demokrasi ve değerler topluluğumuzda hepimiz birlikte daha güçlüyüz. Bu ortak yuvamızın güvenliği ve refahı için birlikte çalışalım” dedi.
Nawrocki’nin AB karşıtı söylemleri ve Brüksel’le gerilimi tırmandırma ihtimali göz önüne alındığında, von der Leyen’in “iş birliği sürecek” vurgusu dikkat çekti. Von der Leyen mesajında ayrıca, Varşova ile “çok iyi iş birliğinin süreceğinden eminim” ifadelerini kullandı.
Kaynak: Tr724
***Mutluluk, adalet, özgürlük, hukuk, insanlık ve sevgi paylaştıkça artar***