Dünya genelinde enflasyon-resesyon ikilemi devam ederken, ABD Merkez Bankasının (Fed) para politikası kararlarında dikkatle izlediği çekirdek enflasyondaki yavaşlama, bankanın faiz indirimlerinde beklenildiği kadar katı olmayabileceği beklentilerini canlandırdı.
ABD’de 20 Ocak’ta başkanlık görevini devralacak olan Donald Trump’ın politikalarının küresel ticarete olası etkilerine dair belirsizlikler, piyasalarda yön belirleyici faktör olmaya devam ederken, makroekonomik verilerden gelen sinyaller, Trump yönetimi ile Fed arasında politika uyumsuzluğu yaşanacağına ilişkin endişeleri bir nebze hafifletti.
Trump’ın kabine adayları için Senato’da onay oturumları sürerken, Trump’ın Hazine Bakanlığına Amerikalı yatırımcı ve hedge fon yöneticisi Scott Bessent’i aday göstermesi, ülke ekonomisi ve piyasalar için olumlu yorumlandı.
Bessent’in, ABD’yi yeni “Altın Çağ”a taşımasına yardımcı olacağını kaydeden Trump, ülkenin rekabet gücünü artırmak, adil olmayan ticaret dengesizliklerini ortadan kaldırmak ve büyümeyi önceliklendiren ekonomi inşa etmek için politikalarını destekleyeceğini aktardı.
ABD Senatosu Finans Komitesi’ndeki onay oturumunda konuşan Bessent, büyüme yanlısı düzenleyici politikalar uygulayıp vergileri azaltarak ve enerji üretimini serbest bırakarak ABD ekonomisini harekete geçireceklerini vurguladı.
Fed yetkililerinin açıklamaları takip edilirken, Fed Yönetim Kurulu Üyesi Christopher Waller, enflasyonun beklendiği gibi düşmesi durumunda bankanın bu yılın ilk yarısında faizi tekrar düşürebileceğini söyledi.
Enflasyon verileri iyi geldiği veya bu yolda devam ettiği sürece, faiz indirimlerinin piyasaların fiyatladığından daha erken gerçekleşebileceğini kaydeden Waller, verilerin iyi olması durumunda bu yıl faizi 3-4 kez düşürebileceklerini, veriler etki yapmazsa bu sayının 2’ye hatta 1’e düşebileceğini belirtti.
Chicago Fed Başkanı Austan Goolsbee de iş gücü piyasasındaki yavaşlamadan daha az endişe duymaya başladığını, bu görüşün Fed’in faiz indirimlerinde sabırlı yaklaşımını destekleyebileceğini anlattı.
Geçen yılın ortalarında işsizlik oranının gittikçe yükseldiği bir dönem yaşandığını anımsatan Goolsbee, genel olarak geniş iş gücü piyasası göstergeleri sepetinde daha az bozulma gördüğünü ifade etti.
Öte yandan, Fed’in ABD ekonomisindeki mevcut duruma ilişkin değerlendirmelerin yer aldığı “Bej Kitap” raporunun ocak sayısında, ekonomik faaliyetin geçen yıl kasım sonu ve aralık ayında “hafif ila ılımlı” düzeyde arttığı belirtildi.
Bankanın raporunda, “2025 yılının görünümü konusunda iyimser olanların sayısı, kötümser olanlardan fazlaydı ancak bazı bölgelerde göç ve tarife politikalarındaki değişikliklerin ekonomiyi olumsuz etkileyebileceği yönündeki endişeler dile getirildi.” ifadeleri yer alırken, fiyatların da genel olarak mütevazı şekilde arttığı kaydedildi.
Bu arada Uluslararası Para Fonu (IMF), Dünya Ekonomik Görünüm Raporu’nu güncelledi. Raporda, küresel büyümenin hem 2025 hem de 2026’da yüzde 3,3 olacağı ve tarihsel (2000-19) ortalama olan yüzde 3,7’nin altında kalacağı öngörüldü.
ABD ekonomisine ilişkin büyüme beklentisinin 2025 yılı için yüzde 2,2’den 2,7’ye yükseltildiği belirtilen raporda, ülke ekonomisinin gelecek yıla ilişkin büyüme tahmininin ise yüzde 2’den 2,1’e çıkarıldığı kaydedildi.
Hafta boyunca yatırımcıların odağında bulunan Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), Aralık 2024’te aylık bazda yüzde 0,4, yıllık bazda yüzde 2,9 ile beklentilere paralel arttı.
TÜFE, aylık bazda geçen yıl mart ayından bu yana en yüksek artışını kaydederken, çekirdek enflasyonda aylık bazda Haziran 2024’ten, yıllık bazda Temmuz 2024’ten bu yana ilk kez yavaşlama görüldü.
Enflasyon verileri sonrasında para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed’in bu yılın ilk yarısında faiz indirimine gidebileceğine dair beklentiler yeniden güçlenirken, bankanın yüzde 51 ihtimalle ilk faiz indirimine mayısta gideceği fiyatlanıyor.
ABD’de sanayi üretimi, Aralık 2024’te yüzde 0,9 artarak piyasa beklentilerinin üzerinde gerçekleşti. Ülkede kapasite kullanım oranı da aynı dönemde 0,6 puan artışla yüzde 77,6’ya yükseldi.
Söz konusu gelişmelerle geçen hafta yüzde 4,80’i aşarak Kasım 2023’ten bu yana en yüksek seviyelerini gören ABD’nin 10 yıl vadeli hazine tahvili faizi, yüzde 4,62 seviyesinde dengelendi.
Altının ons fiyatı haftalık bazda yüzde 0,4 yükselişle 2 bin 703 dolardan alıcı buldu.
Dolar endeksi geride kalan haftada, 110,2 ile Kasım 2022’den bu yana en yüksek seviyesini görmesinin ardından bu seviyelerden gerileyerek 109,7’de dengelendi.
Brent petrol haftalık bazda yüzde 0,9 artarak 79,9 dolardan işlem görürken, Orta Doğu’da ateşkes sağlandığına yönelik haber akışı, fiyatlar üzerinde etkili oluyor.
NEW YORK BORSASI POZİTİF SEYRETTİ
ABD’de büyük bankaların beklenenden iyi finansal sonuçları ile çekirdek enflasyonun yavaşladığına dair işaretler, yatırımcıların risk iştahını artırdı.
Büyük teknoloji şirketlerinin hisselerindeki artış endekslerdeki yükselişe öncülük ederken, geçen hafta Tesla’nın hisseleri yüzde 8’in üzerinde, Amazon’un hisseleri yüzde 3,20 değer kazandı. Alphabet’in hisseleri yüzde 2,27, Microsoft’un hisseleri yüzde 2,41 ve Nvidia’nın hisseleri yüzde 1,32 yükseldi.
Bu gelişmelerle haftalık bazda S&P 500 endeksi yüzde 2,91, Nasdaq endeksi yüzde 2,85 ve Dow Jones endeksi yüzde 3,69 değer kazandı.
Pazartesi tüketici enflasyon beklentisi ve federal bütçe dengesi, salı Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE), çarşamba Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), Fed’in Bej Kitap Raporu, perşembe haftalık işsizlik maaşı başvuruları, perakende satışlar, cuma inşaat izinleri, konut başlangıçları, kapasite kullanım oranı ve sanayi üretimi verileri takip edilecek.
Ayrıca ABD borsaları, pazartesi günü Martin Luther King günü dolayısıyla işleme kapalı olacak.
AVRUPA BORSALARINDA YÜKSELİŞ GÖRÜLDÜ
Avrupa borsalarında geçen hafta pozitif seyir öne çıkarken, yeni haftada Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı Christine Lagarde’in yapacağı konuşmalar yakından takip edilecek.
Avrupa Merkez Bankası (ECB) üyesi Mario Centeno, Euro Bölgesi’nde enflasyonun kontrol altına alınmasıyla faizin yüzde 2’ye düşebileceğini söyledi.
Bölgede geçen hafta açıklanan verilere göre, Euro Bölgesi’nde TÜFE aralık ayında yıllık bazda yüzde 2,4’e çıkarken, sanayi üretimi kasımda bir önceki aya göre yüzde 0,2 arttı.
Almanya’da da TÜFE aylık bazda yüzde 0,5 artışla beklentilerin üzerinde, yıllık bazda ise yüzde 2,6 yükselişle beklentilere paralel gerçekleşti.
Ayrıca Almanya Federal İstatistik Ofisi (Destatis), Alman ekonomisine ilişkin 2024’ü kapsayan öncü büyüme verilerini açıkladı.
Buna göre, Almanya’da mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH), geçen yılın son çeyreğinde bir önceki çeyreğe göre yüzde 0,1 daralırken, 2024 yılının tamamında ise bir önceki yıla göre yüzde 0,2 geriledi. Böylece Almanya ekonomisinde 2023’teki yüzde 0,3’lük düşüşün ardından 2024’te de daralma görüldü.
Öte yandan İngiltere ekonomisi, 2024’ün kasım ayında yüzde 0,1 ile beklentilerin altında büyüme kaydederken, ülkede sanayi üretimi kasımda aylık bazda yüzde 0,4 düşüş ve yıllık bazda yüzde 1,8 azalış kaydetti.
Bununla birlikte İngiltere Merkez Bankası (BoE) Para Politikası Kurulu üyesi Alan Taylor, İngiltere ekonomisindeki zayıflama belirtilerine dikkati çekerek faiz oranlarının düşürülmesi gerektiğini söyledi.
Söz konusu gelişmelerle haftalık bazda İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 3,11, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 3,75, Almanya’da DAX 40 endeksi yüzde 2,55 ve İtalya’da MIB 30 endeksi yüzde 3,36 yükseldi.
Gelecek hafta pazartesi Almanya’da ÜFE, salı Almanya’da Zew Beklenti Endeksi, çarşamba Euro Bölgesi’nde ECB Başkanı Lagarde’in konuşması, perşembe Euro Bölgesi’nde Tüketici Güven Endeksi, cuma Almanya ve Euro Bölgesi’nde Hamburg Ticaret Bankası (HCOB) imalat ve hizmet sektörü Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI), Euro Bölgesi’nde ECB Başkanı Lagarde’in konuşması takip edilecek.
ASYA BORSALARI JAPONYA HARİÇ YÜKSELDİ
Asya tarafında ise ABD’deki haber akışı ve bölge genelinde açıklanan makroekonomik verilerden alınan sinyallerle Japonya hariç alış ağırlıklı bir seyir izlendi.
Trump’ın görevi devralmasıyla başta Çin olmak üzere bölge genelindeki ülkelerle sorun yaşayabileceği endişeleri varlığını korumaya devam ediyor.
Japonya Merkez Bankası Başkan Yardımcısı Ryozo Himino’nun, gelecek hafta bankanın faizleri artırmayı değerlendireceğini belirtmesinin ardından ülkenin para birimi yen, dolara karşı 15 başlıca para birimi arasında en iyi performansı gösterdi.
Dolar/yen paritesi haftalık bazda yüzde 1,05 gerileyerek 156,2 seviyesinde işlem gördü.
Güney Kore Merkez Bankası ise ülkede ekonomik büyümenin canlanması için daha fazla faiz indirimi yapma yönündeki baskılara rağmen faizi yüzde 3’te sabit tuttu. Faiz kararı sonrası bankadan yapılan açıklamada, son zamanlarda artan beklenmedik siyasi riskler nedeniyle döviz kurlarının oynaklığının arttığı belirtildi.
Bölgenin önemli ekonomisi Çin’de açıklanan makroekonomik veriler öne çıktı. Buna göre, Çin ekonomisi 2024’te yüzde 5 ile beklentilerin üzerinde büyürken, ülkede sanayi üretimi aralık ayında yıllık bazda yüzde 6,2 artış kaydederek tahminleri aştı.
Ayrıca Çin’de aralık ayında yıllık perakende satışlar da yüzde 3,7 ile öngörülerin üzerinde arttı.
Bölgede perşembe günü açıklanan verilere göre, Japonya’da aralık ayında ÜFE yıllık bazda yüzde 3,8 ile beklentilere paralel artarken, aylık bazda yüzde 0,3 ile tahminlerin altında yükseldi.
Bu gelişmelerle geçen hafta Hong Kong’da Hang Seng Endeksi yüzde 2,73, Çin’de Şanghay Bileşik endeksi yüzde 2,31 ve Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 0,31 yükselirken, Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 1,89 değer kaybetti.
Gelecek hafta pazartesi Japonya’da sanayi üretimi, perşembe Japonya’da dış ticaret dengesi, cuma Japonya Merkez Bankası (BoJ) para politikası kararları ve enflasyon verileri takip edilecek.
YURT İÇİNDE GÖZLER TCMB’NİN FAİZ KARARINDA
Yurt içinde geçen hafta yükseliş eğilimi öne çıktı. Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi haftayı yüzde 0,68 değer kazanarak 9.977,94 puandan tamamlarken, gözler gelecek hafta TCMB’nin açıklayacağı faiz kararına çevrildi.
AA Finans’ın beklenti anketine katılan ekonomistler, ocak ayında TCMB’nin politika faizini 250 baz puan indirerek yüzde 45’e çekmesini bekliyor.
AA Finans’ın TCMB’nin 23 Ocak Perşembe günü yapılacak Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısına yönelik beklenti anketi, 17 ekonomistin katılımıyla sonuçlandı.
Ekonomistlerin 2025 yıl sonu politika faizi beklentilerinin medyanı ise yüzde 30 oldu.
Geçen ay gerçekleştirilen PPK toplantısında, politika faizi 250 baz puan indirilerek yüzde 50’den yüzde 47,50’ye düşürülmüştü.
Öte yandan Dolar/TL, haftayı bir önceki kapanışın yüzde 0,1 üzerinde 35,4620’den kapattı.
Yurt içinde gelecek hafta salı konut satışları, perşembe TCMB faiz kararı, Tüketici Güven Endeksi, cuma Moody’s’in Türkiye kredi notu değerlendirme raporu takip edilecek.
Kaynak: AA
***Mutluluk, adalet, özgürlük, hukuk, insanlık ve sevgi paylaştıkça artar***
