UCM savcısı Khan, Myanmar cunta şefi hakkında tutuklama emri istedi

Dimitar DILKOFF / AFP

Uluslararası Ceza Mahkemesi başsavcısı Karim Khan, yargıçlardan Myanmar’daki cunta şefi Min Aung Hlaing hakkında Rohingya Müslümanlarına karşı işlendiği iddia edilen insanlığa karşı suçlar nedeniyle tutuklama emri çıkarılmasını istedi.

Karim Khan’ın mahkemenin Lahey merkezli yargıçlarına yaptığı talep, Rohingya halkına yönelik ihlallerle bağlantılı olarak üst düzey bir Myanmar hükümet yetkilisi hakkında tutuklama emri çıkarılması için yapılan ilk başvuru olma özelliğini taşıyor.

Khan yaptığı açıklamada, “Kapsamlı, bağımsız ve tarafsız bir soruşturmanın ardından ofisim, General ve Başkan Vekili Min Aung Hlaing’in… insanlığa karşı işlenen suçlarda cezai sorumluluk taşıdığına inanmak için makul gerekçeler olduğu sonucuna varmıştır” dedi.

Khan, bu suçların 25 Ağustos ve 31 Aralık 2017 tarihleri arasında işlendiği iddia edilen sürgün ve zulüm suçlarını da içerdiğini sözlerine ekledi.

Myanmar’daki cunta, ülkenin mahkemeye üye olmaması nedeniyle “UCM’nin açıklamalarının hiçbir zaman tanınmadığını” söyleyerek savcının açıklamasını reddetti.

#ICC Prosecutor @KarimKhanQC announces an application for a warrant of arrest for Senior General and Acting President Min Aung Hlaing, Commander-in-Chief of the #Myanmar Defence Services https://t.co/OyQHr9q29r pic.twitter.com/rJQJDUrXiT

— Int’l Criminal Court (@IntlCrimCourt) November 27, 2024

UCM savcısı 2019 yılında, 2016 ve 2017 yıllarında Myanmar’ın Rakhine eyaletinde Rohingyalara karşı işlendiğinden şüphelenilen suçlarla ilgili bir soruşturma başlatmıştı. O dönem yürütülen ve BM tarafından soykırım olarak nitelenen toplu katliamlar ve tecavüzler nedeniyle 750 bin müslüman komşu Bangladeş’e göç etmişti.

Myanmar’da kalan Rohingyaların vatandaşlık ve sağlık hizmetlerine erişimi engelleniyor ve yaşadıkları bölgelerin dışına seyahat edebilmeleri için izin almaları gerekiyor.

Baskılar sırasında ordunun başında olan Min Aung Hlaing, Rohingya terimini “hayali” olarak nitelendirerek reddetti.

Khan, iddia edilen suçların Myanmar’ın silahlı kuvvetleri Tatmadaw tarafından işlendiğini, ulusal ve sınır polisi tarafından desteklendiğini ve “Rohingya olmayan vatandaşlar” tarafından işlendiğini söyledi.

Myanmar, Şubat 2021’de ordunun Aung San Suu Kyi’nin seçilmiş hükümetini devirmesinden bu yana ordu ile yönetimine karşı çıkan çeşitli silahlı gruplar arasındaki çatışmalarla çalkalanıyor.

Hak örgütleri Khan’ın Myanmar hamlesini alkışlayarak bunun “ordunun kitlesel ihlallerini körüklemede uzun süredir kilit bir faktör olan ihlal ve cezasızlık döngüsünü kırmaya yönelik önemli bir adım” olduğunu söyledi.

Khan’ın talebi, UCM’nin Gazze’deki savaş nedeniyle İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu, eski savunma bakanı ve üst düzey bir Hamas lideri hakkında tutuklama emri çıkarmasından birkaç gün sonra geldi.