Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah El Sisi’nin Çarşamba günü Türkiye’ye yapacağı ziyaret, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile yıllardır süren husumetin sona erdiğine işaret ediyor.
Sisi’nin Ankara’ya yapacağı ziyaretin odağında İsrail’in Gazze’deki savaşı var. Mısır Cumhurbaşkanı Sisi’nin ziyareti, Erdoğan’ın Şubat ayında Kahire’ye yaptığı ve yıllardır gergin seyreden ilişkileri düzeltme çabalarının bir sonucu olan ziyareti takip ediyor.
Ziyareti VOA’ye değerlendiren Cumhurbaşkanlığı danışmanlarından Prof. Mesut Caşin, iki ülke arasında “ticari, siyasi ve askeri ilişkilerde yeni bir dönemin başlangıcı olabileceğini” kaydetti.
Caşin ziyaretin en önemli amacının ise, Erdoğan ve Sisi’nin “Ortadoğu’da devam eden kanlı çatışmanın” nasıl durdurabileceği ve Hamas ile İsrail ordusu arasındaki gerilimin nasıl azaltabileceği konusunu ele almak olduğunun altını çizdi.
“İlişkileri onarmak için ortak zemin”
Türkiye ile Mısır arasındaki ilişkiler, Erdoğan’ın yakın müttefiki Mısır Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi’nin darbeyle devrilmesi ve Ankara’nın Mısırlı muhalif gruplara ev sahipliği yapması nedeniyle zarar görmüştü.
Ancak uzmanlar İsrail’in Hamas’a karşı yürüttüğü savaşla ilgili ortak kaygıların iki ülkeye ilişkileri onarmak için yeterli ortak zemin sağladığını söylüyor.
Merkezi Londra’da bulunan Royal United Services Institute for Defense and Security Studies kuruluşundan uzman Jalel Harchaoui, “Bölgede realitenin evrilme şekline bakılırsa, bu iki ulusun, yakınlaşmaya açıkça ihtiyaç duymasalar bile, yine de giderek daha fazla anlaştıklarını söyleyebilirim” diyor.
Hem Mısır hem de Türkiye’nin ekonomileri zor durumda ve analistler ikili ticareti artırma ihtiyacının yakınlaşma için önemli bir itici güç olduğunu söylüyor.
Ayrıca Kahire ve Ankara’nın birbirine rakip hükümetleri desteklediği petrol zengini Libya’da da işbirliği için etkili olduğu yorumları yapılıyor.
Libyalı güvenlik uzmanı Aya Burweila, “Libya, Türkiye ve Mısır’ın mücadele ettiği çok önemli bir arena olmuştur. Ve şimdi, kumdaki çizgiler çok belirgin olduğu ve her ülkenin kendi etki alanı olduğu için, bu her iki ülkenin de birbirleriyle savaşmak yerine işbirliği yapmalarının çok daha kazançlı olduğunu (fark etmelerine) yardımcı oldu” dedi.
Somaliland ayrılıkçı devletiyle ilgili Somali-Etiyopya gerilimi de Mısır’ın Somali’ye silah sevkiyatına başladığına dair haberlerin ardından Sisi ve Erdoğan’ın görüşmelerinin gündeminde olacak gibi görünüyor. Ankara Somali’ye büyük yatırımlar yaptı ve şu anda Somali ile Etiyopya arasında arabuluculuk yapıyor.
“Hem Mısır hem de Türkiye Somali’de, özellikle de güvenlik alanındaki belirli sektörlerde işbirliği yapabilir” değerlendirmesinde bulunan Ankara Üniversitesi’nden Afrika Çalışmaları Profesörü Elem Eyrice Tepeciklioğlu, iki ülkenin orrtak terörle mücadele girişimleri uygulayabileceğini; kalkınma projelerinde işbirliği kurabileceğini ve siyasi istikrar girişimlerine dahil olabiliceklerine dikkat çekiyor.
Diğer taraftan Tepeciklioğlu’na göre, iki ülkenin aynı zamanda Somali’de “daha büyük bir rol ve etki için” birbirleriyle rekabete girmesi de olası.
İsrail’in Hamas’a karşı savaşı devam ederken ve bölge daha geniş bir çatışma riskiyle karşı karşıyayken, uzmanlar Erdoğan ve Sisi’nin Çarşamba günü biraraya geldiklerinde rekabetten ziyade işbirliğinin her ikisinin çıkarına olduğunun farkında olacakları görüşünde.