– Bir tarafı Rusya ile Belarus, diğer tarafı ABD ile müttefiklerinin oluşturduğu iki taraf arasında beklenen ‘büyük esir takası’ Türkiye’nin başkentinde gerçekleşti.
İlkin Bloomberg News, Rusya’nın her ikisini de casusluk suçlamasından 16 yıl hapse mahkum ettiği ABD’li Yahudi kökenli gazeteci Evan Gershkovich ve eski ABD Deniz Piyadesi Paul Whelan’ı serbest bıraktığını duyurdu.
Haberde Gershkovich ve Whelan’ın Rusya’dan ayrılıp ABD’nin yolunu tutmasının yanısıra Rusya ve Batı hükümetlerine bağlı en az 6 uçağın aynı anda havada olduğu, Türkiye’ye ve diğer açıklanmayan yerlere gittiği belirtildi.
MİT KOORDİNASYONUNDA
Ardından Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT), Rusya ile Batı arasındaki büyük mahkum takasının koordinasyonunu yaptığını duyurdu. MİT açıklamasında “Bugün teşkilatımız koordinasyonunda bir (esir) takası operasyonu gerçekleştirilecek. Teşkilatımız yakın dönemin en kapsamlısı olan bu takas operasyonunda önemli bir arabuluculuk rolü üstlendi” denildi.
TAKAS OPERASYONU NASIL GERÇEKLEŞTİ?
Esir takasının gerçekleştirildiği Ankara’nın Esenboğa Havalimanı’na Rusya ve ABD hükümetinin uçaklarının indiği görüntülendi.
MİT, takas operasyonunun bütün güvenlik önlemleri, lojistik planlamaları ve ihtiyaçlarını karşıladı, taraflar arasındaki iletişim ve koordinasyonu sağladı. Sayının çok olması nedeniyle esirlerin tamamı MİT personeli gözetiminde uçaklardan alınarak güvenli alanlara intikal ettirildi. Taraf ülkelerin tasdik işlemlerinin, esirlerin sağlık kontrolleri ve ihtiyaçlarının tamamlanması sonrasında gidecekleri ülkelerin uçaklarına yerleştirilmeleri ve taraf ülkelerin uçaklarının dönüşü MİT’in onayıyla gerçekleştirildi.
RUSYA-BELARUS İLE ABD-ALMANYA-POLONYA-SLOVENYA-NORVEÇ ARASINDA
Akabinde Türkiye Cumhurbaşkanlığı, Ankara’da ABD ve Rusya dahil olmak üzere 7 farklı ülkedeki hapishanelerden 26 kişiyi kapsayan büyük bir mahkum takasının gerçekleştiğini açıkladı.
Açıklamaya göre takasta Almanya, Polonya, Slovenya, Norveç ve Belarus’taki hapishanelerde bulunan kişiler de yer aldı.
Türkiye Cumhurbaşkanlığı, takas edilenler arasında Wall Street Journal muhabiri Evan Gershkovich ve eski ABD deniz piyadesi Paul Whelan’ın da bulunduğunu teyit etti.
Takas kapsamında, 2’si çocuk 10 rehinenin Rusya’ya, 13 rehinenin Almanya’ya, 3 rehinenin ABD’ye nakledilmesi sağlandı.
PUTİN’İN ÖZELLİKLE İSTEDİĞİ KRASİKOV DAHİL
Gelen haberlere göre takas, 2019 yılında Almanya’da 2. Çeçen Savaşı’nda Rusya’ya karşı savaşan Selimhan Hangoşvili’yi öldürmekten ömür boyu hapse mahkûm edilen, “Rusya Güvenlik Servisi FSB’nin suikastçısı” olduğu iddia edilen Vadim Krasikov’u da içerdi. Krasikov, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in özellikle istediği bir isimdi.
DİĞER BAZI İSİMLER
CBS News’a konuşan ABD’li yetkililere göre takasa dahil olduğu düşünülen bir diğer kişi, ABD-Rusya çifte vatandaşı ve ABD devlet medya kuruluşu Radio Free Europe/Radio Liberty (RFE/RL) için çalışan gazeteci Alsu Kurmaşeva. Rusya ordusu hakkında yalan haber yayma suçlamasından ceza kolonisinde 6.5 yıl hapse çarptırılmıştı.
Rus muhalif yayın kuruluşu The Insider, takasın İlya Yashin ve Lilia Çanyşeva’yı da içerdiğini duyurdu. Moskova Belediye Meclisi’nin eski üyesi Yaşin, yabancı ajan olarak belirlendi ve 2022’de Rus ordusu hakkında yanlış bilgi yaydığı için sekiz buçuk yıl hapis cezasına çarptırıldı.
Chanysheva, şubatta Rus hapishanesinde ölen muhalif lider Aleksey Navalnıy’ın STK’lerinin eski bir çalışanıydı. Haziran 2023’te aşırılıkçı bir topluluk oluşturmak, aşırılığı kışkırtmak ve vatandaşların haklarını ihlal eden örgüt kurmaktan suçlu bulunup 7.5 yıl hapis cezası aldı. Nisan ayında bir temyiz mahkemesi, bu cezayı çok hafif bulup üstüne 2.5 yıl ekledi.
Belarus’ta terörizm suçlamasıyla ölüm cezasına çarptırılan Alman paralı asker Rico Krieger, Putin’in yakın müttefiki olan Devlet Başkanı Aleksander Lukaşenko tarafından affedilmesinin ardından bugünkü takasa dahil edildi.
SOĞUK SAVAŞ’TAN BERİ EN BÜYÜK ESİR TAKASI
Bugün Ankara’da gerçekleşen, Soğuk Savaş’tan bu yana en büyük esir takası oldu. 2010’daki son büyük takasta 14 esir değiştirilmişti.
ÇELİK’TEN ÖVGÜ
AKP Genel Başkan Yardımcısı ve Sözcüsü Ömer Çelik, sosyal medyada yaptığı açıklamada, “Bölge ve dünya barışının tehlikede olduğu bir dönemde Türkiye’nin rolü çok daha önemli hale gelmiştir” diyerek ekledi:
“MİT Başkanlığımızın güçlü istihbarat diplomasisi sayesinde Ankara’da yedi ülkenin cezaevlerindeki 26 şahsın takası yapılmıştır. MİT başkanlığımızın başarılı koordinasyonunda gerçekleşen bu sonuç, Türkiye’nin bir kere daha müzakere ve barış odaklı kapasitesini ortaya koymuştur.”
DIŞİŞLERİ:BÜTÜN GÜVENLİK ÖNLEMLERİ, LOJİSTİK PLANLAMALARI VE İHTİYAÇLARI MİT TARAFINDAN YÜRÜTÜLMÜŞTÜR
Dışişleri Bakanlığı’ndan konuya ilişkin açıklama yapıldı. Açıklamada, “Takas operasyonu kapsamında; ABD’den iki, Almanya, Polonya, Slovenya, Norveç ve Rusya’dan birer uçak olmak üzere toplam yedi uçak ile Türkiye’ye nakledilen şahıslardan; ikisi çocuk 10 tutuklunun Rusya’ya, 13 tutuklunun Almanya’ya, üç tutuklunun da ABD’ye nakledilmesi sağlanmıştır” denildi.
Dışişlerinden yapılan açıklama şöyle:
“Bugün (1 Ağustos), yedi ayrı ülkenin (ABD, Almanya, Polonya, Slovenya, Norveç, Rusya ve Belarus) cezaevlerinde bulunan toplam 26 şahsın karşılıklı değişimini içeren son dönemin en geniş kapsamlı takas operasyonu Ankara’da gerçekleştirilmiştir.
Takas operasyonu kapsamında; ABD’den iki, Almanya, Polonya, Slovenya, Norveç ve Rusya’dan birer uçak olmak üzere toplam yedi uçak ile Türkiye’ye nakledilen şahıslardan; ikisi çocuk 10 tutuklunun Rusya’ya, 13 tutuklunun Almanya’ya, üç tutuklunun da ABD’ye nakledilmesi sağlanmıştır.
Müzakere sürecinin en başından, takasların gerçekleştirildiği son ana kadar takas faaliyetinin bütün güvenlik önlemleri, lojistik planlamaları ve ihtiyaçları Milli İstihbarat Teşkilatı tarafından yürütülmüştür.
Türkiye, uluslararası alanda barış ve istikrarın sağlanması için her türlü katkıyı sunmaya devam edecektir.” (Reuters, RT, Dış Haberler)
***Mutluluk, adalet, özgürlük, hukuk, insanlık ve sevgi paylaştıkça artar***