12 yıllık görevi süresi dolan Zühtü Arslan’ın ayrılması nedeniyle Anayasa Mahkemesi (AYM) bugün toplanarak 62 yıllık tarihindeki 19. başkanını seçecek.
Adaylardan başkan seçilmesi için Anayasa Mahkemesi Genel Kurulu’nun üye tam sayısının salt çoğunluğunun oyunu almak gerekiyor.
Genel Kurul’un 15 üyesi var. Görevden ayrılacak AYM Başkanı Zühtü Arslan’ın da oy kullanacağı düşünüldüğünde oylamada sekiz üyenin desteğini alan aday, dört yıl süreyle Türkiye’nin en üst yargı kurumunun başkanlığını üstlenecek.
Son seçimde Zühtü Arslan’ın rakibi İrfan Fidan’dı
Anayasa Mahkemesi’nde son başkanlık seçimi 2 Şubat 2023’te yapıldı.
Bugün olduğu gibi o dönemde özellikle HDP ile ilgili tutumu nedeniyle MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin karşı çıktığı Zühtü Arslan, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın desteklediği iddia edilen eski İstanbul Cumhuriyet Başsavcısı ve o dönem en kıdemsiz ikinci AYM üyesi olan İrfan Fidan’ı geçerek sekiz oyla üçüncü kez başkan seçilmişti.
Oylamada Fidan beş oy alırken, aday olmayan AYM Başkan Vekili Kadir Özkaya’ya iki oy çıkmıştı.
Yarınki seçimde iki ismin adaylığına kesin gözüyle bakılıyor. Bunlar son seçimde Zühtü Arslan’ı destekleyenlerin adayı görünümündeki Yusuf Şevki Hakyemez ve avukat kökenli eski AK Parti milletvekili Yıldız Seferinoğlu.
AYM’de muhalif kalan bir anayasacı: Yusuf Şevki Hakyemez
Her iki isim de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından Anayasa Mahkemesi üyeliğine atandı. 25 Ağustos 2016’dan bu yana AYM üyesi olan Yusuf Şevki Hakyemez heyette yer alan tek anayasa hukukçusu.
Karadeniz Teknik Üniversitesi Eski Rektör Yardımcısı iken 15 Temmuz darbe girişimi sonrası AYM’ye seçilen Prof. Hakyemez, Çözüm Süreci’nde Doğu Karadeniz Akil Adamlar Grubu’nun başkanıydı. Militan Demokrasi kitabında çoğunlukçuluk kavramı yerine çoğulculuk kavramını savunan Hakyemez, yargının da “egemen” yetkisi olduğunu ortaya koymuştu. Hakyemez, bu yaklaşımını AYM üyeliğinde de gösterdi.
Hakyemez, HDP ve Can Atalay kararlarında eleştirel pozisyon alan AYM üyeleri arasında yer aldı.
Potansiyel adaylardan Seferinoğlu, Abdülhamit Gül’ün bakanlığında Adalet Bakan Yardımcısı olarak görev yaptı
25 Ocak 2019’da yine Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından AYM üyeliğine atanan Yıldız Seferinoğlu ise İstanbul Barosu’na kayıtlı bir avukat.
AK Parti’nin İstanbul Bayrampaşa ilçesi kurucularından olan Seferinoğlu 1 Kasım 2015 Seçimleri’nde milletvekili oldu.
2018 yılında Abdülhamit Gül’ün Adalet Bakanlığı döneminde Adalet Bakan Yardımcısı olarak görev yapan Seferinoğlu, AYM üyeliğine seçilince bu görevinden ayrıldı.
AK Parti’nin parlak bürokratı Muhterem İnce de aday olabilir
Kulislerde geçtiğimiz seçimde Zühtü Arslan’la başkanlık yarışına giren AYM üyesi İrfan Fidan’ın aday olmayabileceği konuşuluyor.
Fidan’ın aday olmaması halinde 17 Ekim 2022’de Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından AYM üyesi olarak atanan Muhterem İnce’nin adı öne çıkıyor.
AK Parti’nin sivil toplumdaki yapılarından İlim Yayma Vakfı kurucularından 53 yaşındaki İnce İçişleri Bakanlığı Personel Daire Başkanlığı, Artvin Valiliği, İçişleri Bakanlığı Müsteşarlığı, İçişleri Bakan Yardımcılığı ve Sayıştay üyeliği yaptı. Kulislerde bakan yardımcılığı sırasında dönemin İçişleri Bakanı Süleyman Soylu ile yıldızlarının barışmadığı konuşuluyordu.
İnce’nin aday olması halinde Seferinoğlu’nun çekilmesi de konuşuluyor.
2026 Mart’ında AYM’deki tüm üyeler Erdoğan döneminde seçilmiş isimler olacak
Yine Erdoğan tarafından AYM üyeliğine seçilen AYM Başkan Vekili Kadir Özcan’ın aday olması beklenmiyor. Ancak Özcan bir uzlaşma olması halinde başkan seçilirse görev süresinin sona ereceği 18 Aralık 2026’ya görev yapacak.
Zühtü Arslan yarınki oylamada başkan seçilirse 17 Nisan 2024’te görevinden ayrılacak. Yaklaşık bir ay sonra kendisi gibi Abdullah Gül tarafından üyeliğe seçilen Emin Kuz’un da görev süresi dolacak ve Cumhurbaşkanı Erdoğan bu iki ismin yerine Anayasa Mahkemesi’ne iki üye atayacak.
17 Mart 2026’da AYM Başkan Vekili Hasan Tahsin Gökcan’ın da görev süresi sona erince 11. Cumhurbaşkanı Gül tarafından seçilmiş bir AYM üyesi kalmayacak. Bütün heyet Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın döneminde atanmış olacak.