Büyükelçi Murat Mercan’ın yaş haddinden emekliye ayrılması nedeniyle Ocak ayı ortasından bu yana boş olan Türkiye’nin Washington Büyükelçiliği koltuğuna Sedat Önal’ın oturacağı bildirildi.
Anadolu Ajansı’nın diplomatik kaynaklardan edindiği bilgiye göre Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Türkiye’nin yeni Washington Büyükelçisi görevini telefonla tebliğ etti.
New York’ta Türkiye’nin Birleşmiş Milletler (BM) Daimi Temsilcisi olan Önal’ın yerine ise Dışişleri Bakan Yardımcısı Büyükelçi Ahmet Yıldız’ın geçeceği kaydedildi.
Haber basına yansıdığında Dışişleri Bakanı Fidan, G-20 dışişleri bakanları toplantısına katılmak üzere Brezilya’daydı.
“Diplomasi sanatına mahir, Türk-Amerikan ilişkilerinin derinliğine hakim”
Washington Enstitüsü Türkiye Masası Direktörü Soner Çağaptay, VOA Türkçe’ye yaptığı değerlendirmede, Büyükelçi Sedat Önal’ın atanmasının hem Türk-Amerikan ilişkileri hem de Türk dışişleri açısından son derece olumlu bir adım olduğunu söyledi.
Önal’ın Washington’a atanmasının Türkiye açısından son derece isabetli olduğunu belirten Çağaptay, “Çünkü ilişkiler artık eski kriz döneminden belki de çıktı, F-16, İsveç’in NATO üyeliği teatisinden sonra. Önümüzde ilişkilerin inşası için diplomasi sanatına mahir ve ayrıca Türk-Amerikan ilişkilerinin derinliğine hakim birisinin Washington’da olmasının ben bu açıdan faydalı olduğunu düşünüyorum” ifadelerini kullandı.
Çağaptay, Önal ile ilgili olarak, “Kendisi bakan yardımcılığı yaparken yardımcılar arasında, eşitler arasında önde gelen bir diplomat olarak vazife yapmıştı ve bu da aslında onun hem bakanlığı tanıması hem de dış politika sanatını iyi bilen birisi olarak ağırlığının ne kadar büyük olduğunu gösteriyordu o dönemde” ifadelerini kullandı.
Soner Çağaptay, Önal’ın Dışişleri Bakanlığı içinde hem bakan yardımcısı olduğu dönem hem de başka görevleri vesilesiyle Türk-Amerikan ilişkilerini en yakın düzeyde takip eden kişilerden biri olduğunu da söyledi.
“Boşluk” nasıl yorumlanmıştı?
Murat Mercan’ın yaş haddinden emekli olması, görevden ayrılacağı tarihin belli olmasına rağmen yerine önceden bir atama yapılmaması nedeniyle “Türk-Amerikan ilişkilerinde boşluk yaratır mı?” sorusuna neden olmuştu.
Washington Enstitüsü Türkiye Masası Direktörü Soner Çağaptay, o günlerde VOA Türkçe’nin sorusu üzerine, Mercan’ın görev süresinin uzatılmaması nedeniyle 12 Ocak 2024’te Washington’dan ayrılmasının ardından oluşan boşluğun “olağan” olduğunu düşündüğünü dile getirmişti. Çağaptay, gecikme cok olmadığı sürece bir sorun görmediğini söylemişti.
Washington’daki düşünce kuruluşlarından Hudson Enstitüsü’nün kıdemli uzmanı Luke Coffey de yine VOA Türkçe’ye yaptığı değerlendirmede, “Elbette Türkiye yeni büyükelçisini ne kadar erken atarsa o kadar iyi olur. Ancak ABD-Türkiye ikili ilişkilerindeki zorlukların ve sorunların çoğu zaten devlet başkanları ya da en azından bakanlar düzeyinde ele alınıyor. Dolayısıyla ikili ilişkilerde önemli bir boşluk yaratılacağını düşünmüyorum” demişti.
Atamalarla ilgili Dışişleri Bakanlığı tarafından henüz resmi bir açıklama yapılmadı.
Atamalar, kararnameler Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından imzalanıp, Resmi Gazete’de yayınlandıktan sonra yürürlüğe girecek.
Önal’ın 35 yıllık diplomasi kariyeri
Sedat Önal, Dışişleri Bakanlığı’ndaki görevine 1989’un Aralık ayında aday meslek memuru olarak başladı.
Dışişleri Bakanlığı’nın internet sitesine göre Önal, ilk yurtdışı görevini 1991 ile 1993 yılları arasında Türkiye’nin Kuveyt Büyükelçiliğinde üçüncü katip olarak yaptı.
Önal, Ekim 1993 ile Ocak 1997 arasında Münster Başkonsolosluğu’nda muavin konsolos olarak görevlendirildi.
Önal’ın ilk ABD görevi 1998 ile 2002 yılları arasında New York Başkonsolosluğu’ndaki konsolos yardımcılığı ve konsolosluk görevleriydi.
2002 ile 2005 yılları arasında Türkiye’nin Tahran Büyükelçiliği’nde müsteşar olarak görev yapan Önal, sonrasında Viyana Başkonsolosu olarak görev yaptı. Önal, Temmuz 2012 ve Kasım 2016 arasında Türkiye’nin Amman Büyükelçisi olarak görevini yürüttü.
Meslek hayatı sürecinde merkezde bazı daire başkanlıklarında çeşitli görevlerde de bulunan Önal, 2018 ile 2023 yılları arasında Bakan Yardımcılığı görevini üstlendi.
Önal, Şubat 2023’ten bu yana Türkiye’nin New York’taki BM Daimi Temsilcisi’ydi.
Ahmet Yıldız milletvekilliği de yapmıştı
Türkiye’nin BM Daimi Temsilcisi olması beklenen Dışişleri Bakan Yardımcısı Büyükelçi Ahmet Yıldız ise Aralık 1988’de Dışişleri Bakanlığı’nda aday meslek memuru olarak göreve başladı.
Dışişleri Bakanlığı’nın internet sitesine göre Yıldız, 2000 ile 2008 yılları arasında Şam, Riyad ve Cidde’deki temsilciliklerde çeşitli görevlerde bulundu.
Aralık 2009’da Musul Başkonsolosu olarak atanan Yıldız, Kasım 2011 ile Temmuz 2014 arasında Türkiye’nin Saraybosna Büyükelçisi olarak görevlendirildi.
Yıldız, Temmuz 2014’te Başbakanlık Dışişleri Başdanışmanlığı, Eylül 2014’te ise Cumhurbaşkanlığı Dışişleri Başdanışmanı oldu.
2016’da Dışişleri Bakan Yardımcısı olarak atanan Yıldız, Nisan 2018’e kadar bu görevi sürdürdü.
2018’de AK Parti milletvekilliğine seçilen Yıldız, o dönemde Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi Türk Grubu Başkanlığıyla NATO Parlamenter Asamblesi Türk Grubu üyesiydi.
Yıldız, 22 Haziran 2023’te tekrar Dışişleri Bakan Yardımcısı olarak görevlendirilmişti.