Rusya ve Çin’den Kissinger’a övgü: ‘Dostluğu unutulmayacak’

– Amerikan dış politikasının en tartışmalı ve en pragmatik isimlerinden olan eski dışişleri bakanı ve ulusal güvenlik danışmanı Henry Kissinger’ın ölümünün ardından dünyadan başsağlığı mesajları yağıyor. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Soğuk Savaş sonrasında Moskova’yla daha yakın ilişkileri savunan Kissinger’ı “bilge ve ileri görüşlü bir devlet adamı” olarak andı. Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ise “Çin halkının eski ve iyi bir dostu” ifadelerini kullandı.

ABD’nin Soğuk Savaş’ta Vietnam, Laos ve Kamboçya’da “komünizmle mücadele” iddiasıyla işlediği savaş suçlarının ana sorumlusu sayılan, Latin Amerika’da sol yönetimlere karşı darbelere verdiği destek nedeniyle ağır insan hakları ihlalleriyle anılan Kissinger, bir yandan da Amerikan dış politika çevrelerinde “duayen” olarak görülen bir isim olageldi. Ölümünün ardından en dikkat çekici taziye mesajları ise Çin ve Rusya’dan geldi. Amerikan basınının sol yayınları ise Kissinger’ın savaş suçlarını hatırlattı.

PUTİN: EN ÖNEMLİ ANLAŞMALARI MÜMKÜN KILDI

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Kissinger’ın eşi Nancy Kissinger’a gönderdiği başsağlığı mesajında, eski ABD Dışişleri Bakanı’nın küresel güvenliğin güçlenmesine katkıda bulunan en önemli Sovyet-Amerikan anlaşmalarını mümkün kılmış pragmatik bir dış politika çizgisi izlediğini söyledi.

Kissinger’ı “bilge ve ileri görüşlü bir devlet adamı” olarak niteleyen Putin, “Henry Kissinger’ın adı, bir zamanlar uluslararası gerilimlerde yumuşamayı ve küresel güvenliğin güçlendirilmesine katkıda bulunan en önemli Sovyet-Amerikan anlaşmalarına varılmasını mümkün kılan pragmatik bir dış politika çizgisiyle ayrılmaz bir şekilde bağlantılıdır” ifadelerini kullandı. Putin, Kissinger gibi “derin ve sıradışı” bir kişilikle birçok kez şahsen kurma fırsatını bulduğunu belirterek, “Şüphesiz onunla yaşadığım en güzel anıları her zaman hatırlayacağım” dedi.

MEDVEDEV: BEYAZ SARAY’DA ONUN GİBİLERDEN ESER KALMADI

Rus devlet ajansı Sputnik’in aktardığına göre, Rusya Güvenlik Konseyi Başkan Yardımcısı Dmitriy Medvedev de “Kissinger’ın gerçekleri dikkate aldığını ve yalnızca ABD politikasının kurallarını takip etmekle kalmadığını” belirtti. Medvedev, “Uzun yıllar ülkesine fedakarca hizmet etti. Aynı zamanda gerçekleri dikkate alan, sadece Amerikan dış politikasının kurallarını takip etmeyen bir pragmatist bir politikacıydı. Şimdi onun gibi insanlardan ne Beyaz Saray’da ne de Batı dünyasında eser kalmadı” ifadelerini kullandı.

Şİ’DEN BIDEN’A TAZİYE MESAJI

Kissinger’ın ölümü, 1970’lerde yakınlaşmayı savunduğu Çin’de de gündem oldu. Çin sosyal medyasında çok sayıda taziye mesajı paylaşılırken, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping de bizzat ABD Başkanı Joe Biden’a taziyelerini iletti. Çin Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre Şi, Kissinger’ı “Çin halkının eski ve iyi bir dostu” olarak niteledi; “Çin-ABD ilişkilerine samimi adanmışlığı sayesinde Çin’de unutulmayacağını” belirtti.

Çin’in ABD Büyükelçisi Xie Feng ise “Bu her iki ülke ve dünya için büyük bir kayıp” derken, “O, çok değerli bir eski dost olarak Çin halkının kalbinde her zaman canlı kalacak” ifadelerini kullandı.

JAPONYA: BÖLGESEL BARIŞA KATKISI BÜYÜKTÜ

Japonya Başbakanı Fumio Kişida, Kissinger’ın ABD ile Çin arasındaki diplomatik ilişkilerin normalleşmesi dahil, bölgesel barış ve istikrara büyük katkıları olduğunu belirtti.

BUSH: ONA HER ZAMAN HAYRANLIK DUYDUM

ABD’nin eski başkanlarından George W. Bush, “Amerika, Henry Kissinger’ın ölümüyle dış politikadaki en güvenilir ve farklı seslerinden birini kaybetti” yorumu yaptı. “Nazilerden kaçan Yahudi bir aileden gelmiş genç bir çocuk olarak sonra ABD ordusunda onlarla savaşmış olan bu adama her zaman büyük hayranlık duydum” diyen Bush, “Sonrasında eski bir mülteci olarak dışişleri bakanlığına atanması, Amerika’nın ne kadar büyük olduğunun yanı sıra onun ne kadar büyük olduğunu anlatıyor” ifadelerini kullandı

SCHOLZ: DÜNYA BÜYÜK BİR DİPLOMATI KAYBETTİ

Kissinger’ın ardından Avrupa’dan paylaşılan mesajlarda da övgü dikkat çekti. Almanya’nın Sosyalist Partili Başbakanı Olaf Scholz, “ABD ile Almanya arasındaki transatlantik dostluğa bağlılığı önemliydi ve anavatanı Almanya’ya hep yakın kaldı. Dünya büyük bir diplomatı kaybetti” dedi.

CHARLES MICHEL: SON YÜZYILI ŞEKİLLENDİRDİ

Avrupa Konseyi Başkanı Charles Michel, Kissinger’la “birkaç kez bizzat görüşme ayrıcalığına nail olduğunu” belirterek, “100 boyunca son bir asrın en önemli olaylarından bazılarının kaderini şekillendiren nazik bir insan ve parlak bir zekaydı” yorumu yaptı. Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen de, Kissinger’ın mirasının 21’inci yüzyılda da yankılanmaya devam edeceğini belirtti.

CAMERON: ÇOK ÖZLENECEK

İngiltere Dışişleri Bakanı David Cameron, X hesabından yaptığı açıklamada “O, dünya sahnesinde çok özlenecek büyük bir devlet adamı ve derin saygı duyulan bir diplomattı. 100 yaşında bile bilgeliği ve düşünceliliği ile parlıyordu” ifadelerini kullandı.

SOSYAL MEDYA SAVAŞ SUÇLARINI HATIRLATTI

Kissinger’ın ölümüne geniş kitleler tarafından savaş suçlusu olarak görüldüğü Latin Amerika’dan saat farkı nedeniyle henüz resmi bir tepki gelmemiş görünüyor. Bununla birlikte sosyal medyada, binlerce kullanıcı, Kissinger’ın ölümünün ardından özellikle Güney Asya ve Latin Amerika’da sorumlusu olduğu suçları ve ihlalleri hatırlattı.

HUFFINGTON POST’TAN KASAP MANŞETİ

Amerikan gazetesi Huffington Post, ABD’de başkent Wasgington DC seçkinleri için kullanılan ‘Beltway’ ifadesine atıfla, “Beltway Kasabı: Savaş suçlusu Kissinger 100 yaşında öldü” manşetiyle çıktı. Gazete, “ABD’nin en meşhum savaş suçlusu” olarak nitelediği Kissinger’ın milyonlarca ölümden sorumlu olduğunu ve kararları konusunda hiçbir zaman pişmanlık göstermediğini yazdı.

ROLLING STONE: NİHAYET ÖLDÜ

ABD’nin önde gelen yayınlarından Rolling Stone dergisi de, “Amerika’nın yönetici sınıfının sevgilisi olan savaş suçlusu Henry Kissinger nihayet öldü” ifadelerini kullandı. (DIŞ HABERLER)

‘Komünizmle mücadele’ adına insanlık suçlarından Çin ve Rusya devletleriyle ‘realpolitik duayenliğine’