Türkiye’nin Los Angeles Başkonsolosu Sinan Kuzum, California’nın Irvine şehrinde planlanan ”Ermeni Soykırımı” Anıtı ile ilgili belediye meclisine mektup gönderdi. 28 Şubat’ta Irvine Belediye Meclisi, Amerika Ermeni Ulusal Komitesi’nin (ANCA) ve Ermeni toplumunun girişimiyle bir soykırım anıtı dikilmesini oybirliğiyle kabul etmişti.
Ermeni medyasına sızdırılan 17 Mart tarihli İngilizce mektubuna, Irvine Belediye Meclisi’nin Büyük Park’ta bir “Ermeni Soykırımı Anıtı” dikme projesini başlatma kararına itiraz ederek başlayan Los Angeles Başkonsolosu Sinan Kuzum, Kahramanmaraş ve çevresini vuran 6 Şubat’taki depremlerin ardından Ermenistan Dışişleri Bakanı’nın Türkiye ziyaretini ve Erivan’ın yardımlarını hatırlatarak, “Bu ruhun Irvine’a ulaşamaması ya da küçük siyasi hesaplar uğruna kasıtlı olarak görmezden gelinmesi bizi hayal kırıklığına uğrattı’’ dedi.
Başkonsolos Kuzum, “Planlanan bu projenin hiçbir hayra hizmet etmeyeceği kanaatindeyim. Bu proje Türk kökenli Amerikalılar’ı ayrımcılığa maruz bırakacak, yalnızlaştıracak ve hayal kırıklığına uğratacaktır’’ ifadelerini kullandı.
Belediye meclisinin toplantısının videosunu izlediğini kaydeden ve Ermeni toplumundan birden fazla kişinin kendi görüşlerini sunabildiğine dikkat çeken Kuzum, “Peki ya Türk-Amerikalılar’ın ya da Irvine’daki diğer toplulukların görüşleri? Onlara bu proje hakkında ne düşündüklerini paylaşma şansı verilmemesinin özel bir nedeni var mı?’’ diye sordu.
Ermeniler’in geçmişte yaşanan talihsiz olaylar nedeniyle çektikleri acılara saygı duyduklarını ve duygularını anladıklarını da belirten Sinan Kuzum, “Bunu kamuoyu önünde de dile getirdik. Ülkem 2014 yılından bu yana her yıl, Birinci Dünya Savaşı’nın zor koşulları altında hayatlarını kaybeden Osmanlı Ermenileri’ne saygılarını sunmakta ve Türkiye Cumhurbaşkanı da onların torunlarına taziyelerini defalarca iletmekte’’ dedi.
“Tarihin, acı hatıralarıyla birlikte, mevcut ilişkilerimizde önemli bir rol oynadığının bilincindeyim. Ancak, daha iyi bir gelecek için diyalogda yer almayı mı yoksa barış çabalarına kulak tıkayıp suçu birbirimize atmayı mı tercih ediyoruz? Politika yapıcıların görevi, iyi komşuluk ilişkileri kurmak amacıyla vizyoner bir yaklaşıma sahip olmaktır. Şu anda anavatanımızda yaptığımız da budur. Diaspora ve üçüncü taraflar da bunu takip etmelidir” diyen Kuzum, anıt projesine başlamadan önce bu gerçeklerin göz önünde bulundurulmasını istedi.
28 Şubat’taki Belediye Meclisi toplantısını Belediye Başkanı Farrah Khan yönetti. Irvine’ın bulunduğu Orange ilçesinin yerel basınına göre Pakistan asıllı Khan geçen yıl, aralarında Ermeni soykırımı iddialarını inkar eden bir kişinin de bulunduğu yerel Türk gruplarının temsilcileriyle şakalaştığı ve güldüğü bir videonun ardından Ermeni toplumunun tepkisini çekmişti.
Belediye Meclisi’nin internet sayfasına göre ABD’de büyük bir kenti yöneten ilk Müslüman kadın olan Khan ise toplantının 2020’de seçimi kazandıktan sonra yaptığı birçok toplantıdan biri olduğunu söylemiş, o sırada soykırımın konuşulan bir konu olmadığını ve videonun bağlamından koparılarak yayınlandığını kaydetmişti.
Orange Register’ın haberine göre Ermeni toplumu üyeleri daha sonra Khan ile biraraya gelmiş ve Khan, ”Ermeni Soykırımı”nı anmak için şehirde bir anıt yeri bulunmasını destekleyeceğini söylemişti.
Türkiye’nin Los Angeles Başkonsolosu Sinan Kuzum’un Ermeni basınında yer alan mektubuna, Irvine Belediye Meclisi’nden bir yanıtınsa gelmediği öğrenildi.
Amerika Ermeni Ulusal Komitesi’nin Orange County birimi ise, dün Facebook sayfasından bir açıklama yaptı ve “Türkiye başkonsolosunun sabote etme çabalarına rağmen’’ Irvine Belediyesi ile birlikte çalışmak üzere bir üzere bir komisyon kurduklarını açıkladı.
Öte yandan Ermeniler’in ”soykırım” anma günü olarak kabul ettiği 24 Nisan yaklaşırken, Orange County’de bu yılki anma töreni, anıtın yapılacağı Büyük Park’ta düzenlenecek. Daha önceki törenler Aziz Mary Ermeni Apostolik Kilisesi ve Kırk Şehitler Ermeni Apostolik Kilisesi’nde düzenleniyordu.
ABD Başkanı Joe Biden 1915 olaylarının yıldönümüyle ilgili 24 Nisan 2022’de ilk defa “soykırım” ifadesini kullanmıştı. Biden, 1981 yılında yaptığı açıklamada aynı sözcüğe yer veren Ronald Reagan’dan bu yana “soykırım” terimini kullanan ilk ABD başkanı olmuştu.
Temsilciler Meclisi ve Senato da 2019’ın Ekim ve Aralık aylarında 1915 olaylarını “soykırım” olarak tanımlayan karar tasarılarını kabul etmişti.