Türkiye’nin en önemli tütün çeşidinin yetiştirildiği Adıyaman’ın Çelikhan ilçesinde hasat yapıldı. Tek geçim kaynağı tütün üreticiliği olan ilçede hasat yapan çiftçiler artan maliyetler karşısında ürünlerinin hak ettiği değeri görmediğini ifade ediyor.
Her yıl ortalama 10 bin ton tütün üretilen ilçede bu yıl yaşanan tarımsal hastalıktan dolayı rekolte yüzde 40 düştü. Üretimde kullanılan mazot, gübre ve ilaç fiyatlarının büyük oranda zamlanması nedeniyle bu yılki hasattan umduğunu bulamayan tütün üreticileri, mevcut şartların bu şekilde devam etmesi durumunda üretimi bırakmak zorunda kalacaklarını söylüyor.
VOA Türkçe ’ye konuşan tütün üreticileri, “Dünyanın en iyi tütününü işliyoruz ama yine de geçinemiyoruz. Yetkililerin bir an önce tütün üretimini yasal bir çerçevede desteklemesi gerekiyor“ dedi.
Ata mesleği olan tütün üreticiliğinin zor dönemlerden geçtiğini belirten Adıyamanlı çiftçi Hasan Şişman, “Atalarımızdan, dedelerimizden bu yana günlük yaşamda bütün ihtiyaçlarımızı bu tütün üreticiliğinden kazandığımız parayla karşılıyoruz. İlçemizin coğrafi şartları tütün tarımına çok uygun. Dünyanın en iyi tütün çeşitlerinden birini Çelikhan’da üretiyoruz ama geçmişten bugüne tütün ekonomik dengeler karşısında değerini çok fazla yitirdi. Artık evimizin ihtiyaçlarına bile cevap veremez hale geldi’’ diye konuştu.
“Ekonomik depremler altında ezildik, üretim yapamaz hale geldik“
Tütün fiyatlarını resmi bir kurum yerine birçok tarım ürününde olduğu gibi tüccarların belirlemesi nedeniyle emeklerinin ucuza satıldığını ifade eden Hasan Şişman, şu ifadeleri kullandı: “Bizim tütün fiyatlarını maalesef tüccarlar belirliyor. Üreticinin fikri sorulmadan devre dışı bırakılıyor. Biz de tüccarın insafına kalmışız. Tüccar emeğimize ne kadar fiyat verirse satmak zorundayız. Durumumuz o kadar kötü ki biz üreticiler şu anda üretip üretmeme fikri arasında gidip geliyoruz. Ülkemizdeki son zamanlarda artan mazot, gübre ve ilaç fiyatları da üzerimizdeki yükü daha da arttırdı. Biz geçtiğimiz yıllarda 1 kilogram tütün karşılığında 75 kilogramlık 2 çuval un alabiliyorduk. Ama şu anda 1 kilogram tütün karşılığında 25 kilogramlık bir çuval un bile alamıyoruz. Ekonomik depremler karşısında bu kadar çok ezildik ve artık bitme noktasına geldik. Biz tütün üretiminin artık gerçek manada uygulanabilir bir yasal çerçeveye alınmasını istiyoruz. Ayrıca vergisinin de düşürülmesini istiyoruz. Yoksa burada üretim tütün adına ölmüş olur.”
“Dünyanın en iyi tütünü bizde ama değeri yok“
“Çelikhan tütününü dünyaya tanıtmak ve piyasada hak ettiği değeri bulmasını sağlamaktır“ diyen Çelikhan Tütün Üretim ve Pazarlama Kooperatifi Başkanı Abdurrahman Kaya, “Çünkü piyasadaki her şey 3-5 kat zamlandı ama tütünümüz hiç yükselmedi. Biz Almanya’ya tütün fuarına katılmıştık. Orada dünyanın birçok yerinden tütün gelmişti ama hiçbir tütün bizimki kadar iyi değildi. Ama onlar 1 kilogram tütünü 2 bin 500 liraya kadar satabilirken bizim burada tütünümüze biçilen fiyat 100 ila 150 lira arası. Bu çiftçinin emeği açısından çok ayıp bir durum’’ dedi.
Okul harçlığını kazanmak için tütün tarlasında çalışmaya geldiğini belirten işçilerinden Remziye Kurt ise, 1 günlük çalışma karşılığında kazandıkları 230 TL ile bir şeyler almanın artık çok zor olduğunu ifade etti.