NATO liderleri Brüksel’de toplandı | CANLI BLOG - İnternet Haberler Köşe Yazıları Yorumlar Siyaset Ekonomi Spor

ERSAN AY | BRÜKSEL TR724

Müttefik ülkelerin devlet ve hükümet başkanları Brüksel’deki olağanüstü NATO zirvesinde bir araya geldi. Zirvenin ana gündem maddesi Rusya’nın Ukrayna’yı işgali ve bu saldırının Avrupa-Atlantik güvenliği üzerindeki uzun vadede olası etkileri oldu. NATO üyeleri ayrıca Çin’in bu krizdeki rolünü ve NATO’nun caydırıcılığını ve savunmasını güçlendirmek için atılması gereken adımları tartışacaklar.

Rusya’nın işgale başlamasının üzerinden tam bir ay sonra NATO üyesi 30 ülkenin devlet ve hükümet başkanları ve Avrupa Birliği (AB)temsilcileri Rusya’ya karşı atılacak adımları ve NATO’nun geleceğini konuşmak için Brüksel’deki zirvede toplandı. Dün akşam saatlerinde Brüksel’e inen ABD Başkanı Joe Biden ve Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da zirveye katıldı.

“Dünyanın en güçlü ittifakı biziz”

Olağanüstü Zirvesinin başlamasından hemen önce NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg yaptığı açıklamada Rusya’nın işgalini bir neslin karşılaştığı en büyük güvenlik problemi olarak tasvir ederken zirvede Ukrayna Başbakanı Zelensky’nin NATO liderlerine hitap edeceğini duyurdu. “Kremlin’in sebepsiz saldırganlığını kınamakta ve Ukrayna’nın egemenliğine ve toprak bütünlüğüne verdiğimiz destekte birleşiyoruz” dedi ve liderlerin bugün NATO’nun uzun vadede caydırıcılığını ve savunmasını geliştirme ihtiyacını ele alacaklarını, ilk adım olarak da NATO’nun doğu kesiminde Bulgaristan, Romanya, Macaristan ve Slovakya’da dört yeni savaş grubunun kurulması için görüşeceklerini açıkladı. Genel Sekreter, NATO üyesi ülkelere savunmaya daha fazla yatırım yapma ihtiyacının yeni bir aciliyet olduğu çağrısında bulundu. Stoltenberg, “Biz dünyanın en güçlü İttifakıyız. Ve birlikte durduğumuz sürece de güvendeyiz” dedi.

Zelensky: NATO jetlerinin ve tanklarının yalnızca yüzde 1’ini istiyoruz

Zirveye online olarak katılan ve liderlere hitap eden Ukrayna Cumhurbaşkanı Zelensky, “NATO ittifakı Ukraynalıların Rus saldırıları sebebiyle ölmesini hala önleyebilir” dedi. Ukrayna’nın kendisini Rus saldırganlığına karşı savunmasına yardımcı olmak için NATO jetlerinin ve tanklarının yalnızca yüzde 1’ini istediğini söyleyen Zelensky, “Onları satın alamayız. Böyle bir tedarik doğrudan sadece NATO’nun kararlarına, siyasi kararlarına bağlı” dedi. Zelensky, Ukrayna’nın neler yapabileceğini ve Avrupa’da ve dünyada güvenliğe nasıl katkıda bulunabileceğini zaten göstermiş olduğuna dikkat çekti ve NATO’nun üzerine düşeni yapamadığı eleştirisinde bulundu. “Ancak NATO insanları kurtarmak için neler yapabileceğini henüz göstermedi. NATO, bunun dünyadaki en güçlü savunma birliği olduğunu henüz göstermedi. Ve dünya bekliyor. Ve Ukrayna gerçek bir eylem için çok bekliyor” dedi. Ukrayna Cumhurbaşkanı ayrıca NATO üyesi ülkelerin liderlerine “Rusya’ya karşı böyle bir savaştan sonra… Lütfen bir daha asla, asla bize ordumuzun NATO standartlarını karşılamadığını söylemeyin” dedi.

Biden: Ukrayna’yı güvenlik yardımı ile desteklemeye devam edeceğiz

Zirvenin ardından sosyal medyadan açıklamada bulunan ABD Başkanı “NATO liderleri ile bugün Brüksel’de bir araya geldik. Rusya’nın sebepsiz ve haksız yere Ukrayna’yı işgalinin başlamasından bir ay sonra. Rusya’nın saldırganlığına karşı savaşmak ve onların meşru müdafaa haklarını korumak için Ukrayna’yı güvenlik yardımı ile desteklemeye devam edeceğiz” dedi. Joe Biden, NATO zirvesinin ardından G7 üyeleri ve Avrupa Konseyi ile Rusya’ya karşı alınacak yeni tedbirleri görüşecek. Joe Biden, demokrasinin savunulmasında ve Ukrayna halkıyla beraberiz mesajı verdi. Aynı saatlerde ABD’li bir yetkili Rusya’nın işgalinden kaçan 100.000 Ukraynalı mülteciye kapılarını açacaklarını duyurdu.

NATO Devlet ve Hükümet Başkanlarından Açıklama

Zirvenin ardından yapılan yazılı açıklamada Rusya’nın Ukrayna’ya karşı sebepsiz ve haksız savaşı Avrupa’da barışı paramparça etti ve muazzam derecede acılara ve yıkıma neden oldu denildi. Liderler, Rusya devlet Başkanı Putin’i bu savaşı derhal durdurmaya ve askeri güçlerini Ukrayna’dan çekmeye çağırırken Belarus’tan da suç ortaklığına son vermesini istedi. Rusya, BM Uluslararası Adalet Divanı’nın 16 Mart tarihli kararına uymalı ve askeri operasyonları derhal askıya almalıdır çağrısında bulunan NATO, Ukraynalıların Rusya’nın acımasız işgaline karşı göstermiş oldukları kahramanca direnişle dünyaya ilham verdiklerini belirtti.

Rusya’nın, Mariupol ve diğer kuşatma altındaki şehirlere insani yardım ulaştırılmasına izin vermesi gerektiğinin altı çizilirken Rusya’nın kimyasal veya biyolojik silah kullandığı takdirde bunun ciddi sonuçlara yol açacağı ifade edildi. “Cumhurbaşkanı Zelensky, Ukrayna hükümeti ve anavatanlarını koruyan cesur Ukrayna vatandaşları ile tam dayanışma içindeyiz. Yapılan açıklamada “Rusya’nın saldırganlığı nedeniyle öldürülen, yaralanan ve yerinden edilen herkesi ve ailelerini saygıyla anıyoruz. Ukrayna’nın karasularına kadar uzanan uluslararası kabul görmüş sınırları içinde bağımsızlığına, egemenliğine ve toprak bütünlüğüne olan sarsılmaz desteğimizi yineliyoruz” mesajı verildi. Savaşa son vermek için Rusya’ya büyük yaptırımlar uygulandığı ve Rusya’ya ağır siyasi bedeller ödetildiği belirtilirken Rusya üzerinde eşgüdümlü uluslararası baskıyı sürdürmeye kararlı olunduğu açıklandı.

Çin, Rusya’yı desteklemeye bir son vermeli

Çin Halk Cumhuriyeti de dahil olmak üzere tüm devletlerin uluslararası düzeni korumaya yardımcı olması, Rusya’nın savaş çabalarını desteklemekten kaçınması ve Rusya’nın yaptırımları atlatmasına yardımcı olacak herhangi bir eylemden kaçınılması çağrısında bulunuldu. Çin Halk Cumhuriyeti yetkililerinin son zamanlarda kamuoyuna verdikleri demeçlerden duyulan endişe dile getirilirken Çin, Kremlin’in özellikle Ukrayna işgali ve NATO hakkındaki yanlış anlatılarını büyütüp desteklemeye son vermeye ve çatışmaya barışçıl bir çözüm getirmeye davet edildi. NATO, Washington Antlaşması’nın 5. Maddesine tamamen bağlı olduklarını ve müttefik halkların ve toprakların her santiminin güvenliğini korumak ve savunmak için gerekli tüm adımları atmaya devam edeceklerini duyurdu.

Doğu Kanadına 4 yeni ordu kuruyoruz

NATO, Rusya’nın eylemlerine yanıt olarak doğu kanadında Bulgaristan, Macaristan, Romanya ve Slovakya’da olmak üzere dört ek çok uluslu savaş grubu kurmakta olduklarını duyurdu. Doğrudan NATO komutası altında, hava ve deniz güçleri de dahil olmak üzere doğu kanadına 40.000 asker yerleştirildiği açıklandı. Alınan önlemlerin önleyici ve orantılı olduğu fakat krizi tırmandırıcı olmadığı ifade edilirken “NATO’nun daha tehlikeli bir stratejik gerçekliğe dönüşümünü hızlandıracağız”, “uzun vadeli caydırıcılık ve savunma duruşumuzu da önemli ölçüde güçlendireceğiz” denildi. Bu adımların toplu savunma ve birlikte çalışabilirliğe daha fazla odaklanan gelişmiş tatbikatlarla destekleneceği duyuruldu.

Siber saldırılar başta olmak üzere kimyasal, biyolojik, radyolojik ve nükleer tehditlere karşı hazırlıkların yapıldığını ve önlemlerin daha da arttırılacağı açıklandı. Müttefikler savunma harcamalarını önemli ölçüde artığı ve artacağı belirtilirken Madrid’de yapılacak olan zirveye işaret edildi. Madrid’de bir araya gelindiğinde çok daha fazla ve somut kararlar alınacağı duyuruldu.

G7 ve Avrupa Konseyi de bugün toplanıyor

NATO zirvesinin sona ermesinin ardından ABD, İngiltere, Kanada, İtalya, Fransa, Almanya ve AB yetkilileri, Japonya Başbakanı Fumio Kishida ile NATO genel merkezinde G-7 zirvesi için bir araya gelerek işgalin sonuçlarını ve Rusya’ya uygulanacak ekonomik yaptırımları konuşacaklar. Daha sonra NATO ve AB üyesi olan ülkelerin liderleri Avrupa Konseyi’nde toplanarak Rusya’ya karşı enerji yaptırımlarını konuşacaklar. Avrupa Konseyi’ndeki toplantıya AB üyesi olmayan Türkiye, Kanada, İngiltere, Norveç, İzlanda, Makedonya, Arnavutluk, Karadağ liderleri katılmazken ABD Başkanı Joe Biden misafir olarak davet edildiği zirvede yer alacak.